ادیب زاده: لابد شنیده اید که شخصى در شب مهتاب در طشت آب نگاه مى کرد، کسى پرسید: عمو جان چه مى کنى؟ گفت: ماه را تماشا مى کنم، گفت: اگر پشت گردنت دمل ندارى، چرا سر بالا نمى کنى که ماه جهان آرا را در دامنه فلک بنگرى؟
حالا داستان اینهاست... اگر عیبى در کارشان نیست چرا خدا را در لابه لاى زلف و خطّ و خال ماهرویان و دلباختگى به آنها مى جویند؟ مرحوم نراقى چه خوش گفته:
گر ندارى صد مرض در اندرون *** از چه بر فرخ همى افتى نگون
 
اینها اگر از قید طبیعت آزادند، چرا نرد عشق با زلف و گیسو مى بازند.
چه جوید از رخ و زلف و خطّ و خال *** کسى کاندر مقاماتست و احوال
 
اینجا درویش از شرمندگى سر به زیر افکند و پاسخى نداشت که بگوید.
آقاى فاضل: وانگهى اگر اینها راست مى گویند و زیبایى پرستى را وسیله عشق خدا قرار داده اند چرا جمال جوانان ماهرو را براى این کار انتخاب کردند؟ مگر خدا مخلوق دیگرى ندارد؟ آثار قدرت و عظمت آفریدگار جهان در آفرینش آسمان و زمین و گیاه و حیوان و همه موجودات حیرت انگیز طبیعت جلوه گرى مى کند، ولى به قول سعدى:
لاابالى چه کند دفتر دانایى را *** طاقت وعظ نباشد سر سودایى را
 
مگر جمال و زیبایى منحصر به انسان است، آن هم جوانان رعنا و دلربا، این ساختمان جالب انسانى در وجود کودکان خیلى ظریف تر است، پس چرا سیمین بدنان قابل تمتّع را براى این معنى صلاح دیدند؟!
معلوم مى شود اینها بویى از عشق حق نبرده اند. خداوند در قرآن مى فرماید: «(مَا جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُل مِنْ قَلْبَیْنِ فِى جَوْفِهِ); خدا براى آدمى دو دل قرار نداده»(1)، پس دو محبّت هم در یک دل نمى گنجد آن هم محبّت شهوت آمیز در مقابل محبّت خدا. امام صادق(علیه السلام)فرمود: «دل هایى چند از ذکر خدا غافل مى شود، خدا هم در عوض، محبّت دیگران را در آن دل ها قرار مى دهد».(2)
باز اینجا گفتار شیرین محمّدطاهر قمّى به یادم آمد:
 
کنند عاشقى امردان و مى گویند *** بود مجاز پل عشق حضرت جبّار
خدا گواه من است آن که عاشقى هرگز *** نبوده است زآیین سیّد مختار

 (1). سوره احزاب، آیه 4 .
(2). تحفة الاخیار نقل از امالى صدوق.