آقاى فاضل: اف باد بر این منطق غلط! آیا بایزیدها و امثال روزبهان و محمّد معشوق حقیقت را دریافته بودند، ولى پیامبران و اولیاى خدا به این حقیقت دست نیافته بودند؟
پیامبر اسلام آن قدر شب ها به نماز ایستاد که پاى مبارکش ورم کرد و باز مى گفت: «خدایا تو را چنان که مى باید نشناختیم».
على(علیه السلام) مى فرمود: «اگر پرده هاى غیب دریده شود بر یقین من افزوده نمى گردد». تا آستانه شهادت در اداى وظیفه بندگى حق کوشید، یعنى در محراب عبادت شربت شهادت نوشید. امام حسن مجتبى(علیه السلام) بیستو پنج بار به زیارت خانه خدا رفت. حسین بن على(علیه السلام) کنار مقتل اقامه نماز کرد. فرزندش امام سجّاد(علیه السلام) مى گوید: «پدرم شبى هزار رکعت نماز مى خواند و در دل تاریک شب کوله بار طعام به دوش مى کشید و به کلبه بینوایان مى برد».
همچنین علىّ بن الحسین(علیه السلام) آن قدر سجده کرد که پیشانى مبارکش پینه بست و همو بود که به طور ناشناس احتیاجات چهارصد خانه از خانه هاى مدینه را اداره مى کرد.
امام صادق(علیه السلام) آخرین نفس هاى زندگیش توأم با سفارش به نماز و اداى وظایف بندگى بود و مى فرمود: «إنّ شَفاعَتَنا لا تَنالُ مُستَخفّاً بِالصّلاةِ»(1) مردم کاهل نماز از شفاعت ما محرومند.
آیا اینها حقیقت را دریافته بودند که با آن همه عبادت و خدمت به خلق آن قدر از عذاب خدا هراسان بودند که براى عبّاد و زهّاد روزگار سرمشق زهد و عبودیّت شدند، یا بایزید ازخودراضى که مى گوید: «نماز و مصلاّ مى خواهم چه کنم؟ حالا وقتى است که بر
مسندى تکیه زنم!» و یا مى گوید: روز قیامت که مى شود دلم مى خواهد خیمه مرا کنار آتش بزنند تا از ابّهت من آتش سرد شود و خلایق آزاد شوند.(2)
اینها یا واقعاً مسأله حساب و مجازات را بازیچه انگاشته، عوام فریبى مى کرده اند، یا غرور بیجا و مالیخولیا آنها را به این گزاف گویى ها واداشته است.

 (1). الفقیه، ج 1، ص 206.
(2). نقل از تذکرة الاولیاء شیخ عطّار.