در قرآن مجید، در دو سوره از یأجوج و مأجوج سخن به میان آمده، یکى در آیات مورد بحث، و دیگر در سوره «انبیاء» آیه 96.
آیات قرآن به خوبى گواهى مى دهد این دو نام، متعلّق به دو قبیله وحشى خونخوار بوده، که مزاحمت شدیدى براى ساکنان اطراف مرکز سکونت خود داشته اند.
در «تورات» در کتاب «حزقیل» فصل سى و هشتم و فصل سى و نهم، و در کتاب رؤیاى «یوحنا» فصل بیستم، از آنها به عنوان «گوگ» و «مأگوگ» یاد شده، که معرّب آن یأجوج و مأجوج مى باشد.
به گفته مفسّر بزرگ، «علاّمه طباطبایى» در «المیزان» از مجموع گفته هاى تورات استفاده مى شود: مأجوج یا یأجوج و مأجوج، گروه یا گروه هاى بزرگى بودند که در دوردست ترین نقطه شمال آسیا زندگى داشتند، مردمى جنگجو و غارتگر بودند.(1)
بعضى معتقدند: این دو کلمه عبرى است، ولى در اصل از زبان یونانى به عبرى منتقل شده است، و در زبان یونانى «گاگ» و «مأگاگ» تلفّظ مى شده، که در سایر لغات اروپایى نیز به همین صورت انتقال یافته است.
دلایل فراوانى از تاریخ در دست است که در منطقه شمال شرقى کره زمین در نواحى مغولستان در زمان هاى گذشته گویى چشمه جوشانى از انسان وجود داشته، مردم این منطقه به سرعت زاد و ولد مى کردند، و پس از کثرت و فزونى به سمت شرق، یا جنوب سرازیر مى شدند، و همچون سیل روانى این سرزمین ها را زیر پوشش خود قرار مى دادند، و تدریجاً در آنجا ساکن مى گشتند.
براى حرکت سیل آساى این اقوام، دوران هاى مختلفى در تاریخ آمده است که یکى از آنها دوران هجوم این قبائل وحشى در قرن چهارم میلادى تحت زمامدارى «آتیلا» بود، که تمدّن امپراطورى روم را از میان بردند.
و دوران دیگر که ضمناً آخرین دوران هجوم آنها محسوب مى شود، در قرن دوازدهم میلادى به سرپرستى چنگیزخان صورت گرفت که بر ممالک اسلامى و عربى، هجوم آوردند، و بسیارى از شهرها از جمله «بغداد» را ویران نمودند.
در عصر کوروش، نیز هجومى از ناحیه آنها اتّفاق افتاد که در حدود سال پانصد قبل از میلاد بود، ولى در این تاریخ، حکومت متّحد ماد و فارس به وجود آمد و اوضاع تغییر کرد و آسیاى غربى از حملات این قبائل آسوده شد.
به این ترتیب، نزدیک به نظر مى رسد که یأجوج و مأجوج از همین قبائل وحشى بوده اند که مردم «قفقاز» به هنگام سفر کوروش به آن منطقه تقاضاى جلوگیرى از آنها را از وى نمودند، و او نیز اقدام به کشیدن سدّ معروف ذو القرنین کرد.(2)
1. المیزان، ج 13، ص 411.
2. براى توضیح بیشتر به کتاب ذوالقرنین یا کوروش کبیر و همچنین فرهنگ قصص قرآن مراجعه نمایید.
