خداوند متعال در آیه شریفه 264 سوره بقره مى فرماید:
«(یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لاَ تُبْطِلُوا صَدَقَاتِکُمْ بِالْمَنِّ وَالاَْذَى); اى کسانى که ایمان آورده اید! صدقات خود را با منّت و آزار باطل نسازید».
اوّلین شرط انفاق این است که بى منّت باشد. «منّت» از مادّه «مَن» به معناى وزن است، یعنى همان گونه که سنگ کیلو و مَنْ (هر مَنْ سه کیلو است) باعث سنگینى مى شود، منّت هم براى فقیر سنگین و گران تمام مى شود. متأسّفانه گاه فردى به دیگرى کمک مى کند، ولى تا آخر عمر دست از او برنمى دارد; مثلاً به او مى گوید: «اگر من نبودم تو خانه و مسکن نداشتى»، «اگر کمک هاى من نبود تو بیچاره شده، و به خاک سیاه مى نشستى!».
طبق آن چه در قرآن مجید آمده منّت انفاق را باطل مى کند. بنابراین، ممکن است کسى کوهى از طلا انفاق کند و با یک جمله منّت آمیز آن را باطل نماید!
سؤال: اگر منّت امر ناشایستى است، چرا خداوند در بعضى از آیات بر بندگانش منّت نهاده است. مثلاً در آیه شریفه 164 سوره آل عمران مى فرماید:
«(لَقَدْ مَنَّ اللهُ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ إِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولا مِّنْ أَنْفُسِهِمْ); خداوند بر مؤمنان منّت نهاد ]= نعمت بزرگى بخشید [ هنگامى که در میان آنها، پیامبرى از خودشان برانگیخت».
جواب: منّت خداوند به زبان نیست بلکه عطا و بخشش است; این که گفته مى شود خداوند منّت مى گذارد یعنى مى بخشد، و این امر ناشایستى نیست. امّا منّت انسانها این است که خدمت خویش را بارها با زبان تکرار کرده، و به رخ طرف مقابل کشیده، و موجب آزار و اذیّت وى مى شود، و این کار زشتى است. خلاصه این که شرط اوّل انفاق آن است که همراه منّت نباشد.
