براى روشن شدن مطلب لازم است همان مثالى را در اینجا بیان کنیم که در کتاب «آفریدگار جهان»، در بحث «پاسخ ایرادات مادیها»،
ذکر کرده ایم.

نسیم ملایمى از سواحل دریاى هندوستان به طرف مناطق شمال غربى حرکت مى کند. این نسیم پس از طى قسمتى از قاره عظیم هند به سواحل خلیج فارس نزدیک مى شود. در اینجا نسیم شدیدتر شده و به صورت باد درمى آید و سپس به مناطق مرکزى ایران مى رسد. در آنجا باد تبدیل به طوفان سهمگین و شدیدى مى شود. این طوفان در مسیر خود چند درخت تنومند را از بیخ و بن کنده و دهکده کوچکى را ویران ساخته و به یکى از مزارع آسیب رسانده و چند رأس دام را به هلاکت مى رساند.

در این مثال ما سه پدیده را مشاهده مى کنیم! «نسیم»، «باد» و بالاخره «طوفان» این سه پدیده، همچون حلقه هاى زنجیرى هستند که به یکدیگر پیوستگى و ارتباط کاملى دارند.

اکنون ببینیم از منظر کسانى که با این پدیده ها برخورد مى کنند موضوع چگونه است.

هندیها و پاکستانیها، هنگامى که آن نسیم و وزش ملایم آن را بر بدن خود احساس مى کنند چه خواهند گفت؟ مسلم است که مى گویند: به به! چه نسیم فرح بخشى است! به نظر آنان، این نسیم روح را آرامش مى دهد و دل را صفا. تصور کنید نسیم از روى باغها و گلهاى معطر عبور کرده و آمیخته به عطر دل انگیز گلها مى شود و مشام جان را نشاطى مى دهد. از گرما و خشکى هوا مى کاهد و باعث تلطیف هوا مى شود. به دید افرادى که در این منطقه زندگى مى کنند چنین نسیمى درى از درهاى رحمت الهى است که بر آنها گشوده شده است. ممکن است حتى شعراى هند و پاکستان درباره این «نسیم قدسى» اشعارى بگویند و آن را کوى اشارتى از کوى دوست بنامند.

اما در جنوب ایران وضع چگونه است؟ نسیم شدت بیشترى پیدا کرده است; یک باد ملایم، مردم آن را یک باد مفید مى دانند که باعث تلقیح نخلها مى شود. آن باد ملایم قطعات ابر را از سواحل خلیج فارس برداشته و با خود به صحراهاى خشک و سوزان رسانده تا به اندازه کافى آبیارى شوند. وزش این باد موافق کشتى هاى سرگردان در خلیج را به حرکت در آورده و سرنشینان آن را به مقصد خود مى رساند. از این رو، سرنشینان منتظر وزیدن چنین بادى هستند و براى آن دقیقه شمارى مى کنند. و شعر معروف حافظ را زمزمه مى کنند.

کشتى نشستگانیم اى باد شرطه برخیز *** باشد که باز بینیم دیدار آشنا را

اینان از چنین موهبتى بسیار خوشحال و مسرورند که آنها را به سلامت و صحت به ساحل رسانده و به کانون گرم خانواده و آشنایانشان بازگردانده است.

اما کسانى که بر اثر طوفان سهمگین خانه هاى خود را از دست داده اند چه مى گویند؟ آن دامدارى که دام هایش را از دست داده است چه مى گوید؟ مزرعه دارى که محصولش خراب شده، درختهایش شکسته، درباره طوفان چه عقیده اى دارد؟ اینان مى گویند: این چه بلایى بود؟! چه عذاب دردناکى! این از تیره بختى ماست که زمین و آسمان هم به جنگ ما برخاسته است!