مسأله 1193ـ هرکس نماز واجب را در وقت آن ترک کند باید قضاى آن را به جا آورد، هر چند در تمام وقت نماز خواب بوده، یا به واسطه بیمارى، یا مستى، نماز را نخوانده باشد، امّا کسى که در تمام وقت بى هوش بوده، قضا بر او واجب نیست، همچنین کافرى که مسلمان شده و زنى که در حال حیض یا نفاس بوده.
مسأله 1194ـ هرگاه بعد از وقت نماز بفهمد نمازى را که خوانده باطل بوده باید آن را قضا کند.
مسأله 1195ـ کسى که نماز قضا برعهده دارد باید درخواندن آن کوتاهى نکند، ولى واجب نیست آن را فوراً به جا آورد، مگر آنکه یک یا دو نماز قبل از آن قضا شده باشد که احتیاط واجب این است که پیش از نماز همان روز آن را قضا کند.
مسأله 1196ـ کسى که نماز قضا بر ذمّه دارد مى تواند نماز مستحبّى بخواند و خواندن نماز قضا قبل از نماز یومیّه یا بعد از آن مانعى ندارد.
مسأله 1197ـ اگر کسى گمان دارد بعضى از نمازهاى گذشته او صحیح نبوده، یافراموش کرده است، احتیاط مستحب آن است که قضاى آن را به جا آورد.
مسأله 1198ـ در نماز قضا ترتیب واجب نیست، جز در میان قضاى ظهر و عصر و مغرب و عشاء از یک روز.
مسأله 1199ـ کسى که چند نماز از او قضا شده و شماره آنها را نمى داند، مثلاً نمى داند دو نماز بوده یا سه نماز، کافى است مقدار کمتر را بخواند، امّا اگر قبلاً شماره آنها را مى دانسته، ولى به واسطه سهل انگارى فراموش کرده، احتیاط واجب آن است که مقدار بیشتر را بخواند.
مسأله 1200ـ کسى که نماز قضا از روزهاى پیش بر ذمّه دارد مى تواند قبل از خواندن نماز قضا به نمازاداى روزانه مشغول شود، مگر آنکه یک یا دو نماز قبل از آن باشد که بنابر احتیاط واجب باید قبلاً بجا آورد.
مسأله 1201ـ کسى که مى داند یک نماز چهار رکعتى بر ذمّه دارد، امّا نمى داند قضاى ظهر بوده یا عصر یا عشاء اگر یک نماز چهار رکعتى به نیّت ما فى الذّمّه یعنى قضایى که بر عهده اوست بخواند کافى است و در بلند خواندن و آهسته خواندن حمد و سوره مخیّر است.
مسأله 1202ـ هیچ کس نمى تواند نماز قضاى دیگرى را که در حال حیات است به جا آورد، هر چند او از خواندن نماز قضا عاجز باشد، امّا بعد از مردن مانعى ندارد.
مسأله 1203ـ نماز قضا را مى توان با جماعت خواند، خواه نماز امام جماعت ادا باشد يا قضا، ولى احتياط مستحب اين است که هر دو يک نماز را بخوانند، مثلاً نماز قضاى ظهر را با نماز ظهر بخواند و نماز قضاى عصر را با نماز عصر.
مسأله 1204ـ مستحبّ است کودکى که خوب و بد را تمیز مى دهد به نماز خواندن و سایر عبادتها عادت دهند، بلکه مستحبّ است او را به قضاى نماز تشویق کنند (البتّه نباید این کار به صورتى انجام گیرد که موجب ناراحتى و بیزارى او از نماز گردد).
