مسأله 427ـ خون حیض نشانه هایى دارد: در بیشتر اوقات غلیظ و گرم و رنگ آن تیره یا سرخ است و با فشار و کمى سوزش خارج مى شود.

مسأله 428ـ زنان سیّده و غیر سیّده هر دو بعد از تمام شدن پنجاه سال قمرى[1] یائسه مى شوند، یعنى اگر در این سنّ و سال خونى ببینند خون حیض نیست، مگر این که آنچه مى بینند تمام شرایط حیض را داشته باشد که در این صورت باید مطابق آن عمل کنند.
__________________
[1] . 50 سال قمرى تقریباً 543 روز و 18 ساعت، یعنى 18 ماه و سه روز کمتر از 50 سال شمسى است. بنابر این سن یائسگى به سال شمسى 48 سال و 6 ماه مى شود.

مسأله 429ـ خونى را که دختر پیش از تمام شدن نه سال و زن بعد از یائسه شدن مى بیند حکم حیض ندارد و اگر مربوط به زخم و جراحتّى نباشد. استحاضه است که احکام آن قبلاً گفته شد.

مسأله 430ـ زنان باردار یا زنانى که بچّه شیر مى دهند ممکن است حائض شوند.

مسأله 431ـ دخترى که نمى داند نه سالش تمام شده یا نه، اگر خونى ببیند که نشانه هاى حیض را نداشته باشد، حیض نیست و اگر نشانه ها را داشته باشد و اطمینان حاصل کند که حیض است، دلیل بر این است که نه سالش تمام و بالغ شده است، ولى زنى که شک دارد یائسه شده یا نه، هر گاه خونى ببیند و نداند حیض است یا نه، باید بنا بگذارد که حیض است و هنوز یائسه نشده است.

مسأله 432ـ مدّت حیض کمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نمى شود، حتّى اگر مختصرى کمتر باشد حیض نیست.

مسأله 433ـ سه روز اوّل حیض باید پشت سر هم باشد، بنابراین اگر مثلاً دو روز خون ببیند و یک روز پاک شود و دوباره ببیند، حیض نیست و این که مى گوییم باید پشت سر هم باشد، معنایش این نیست که در تمام سه روز خون بیرون آید، بلکه اگر در فضاى داخل فرج خون باشد کافى است.

مسأله 434ـ لازم نیست شب اوّل و شب چهارم را خون ببیند، ولى باید در شب دوم و سوم قطع نشود و ادامه داشته باشد.

مسأله 435ـ هرگاه سه روز پشت سر هم خون ببیند و پاک شود چنانچه دوباره خون ببیند و تمام ایّامى که خون دیده یا در بین آن پاک بوده، روى هم رفته از ده روز بیشتر نشود، حیض است، البتّه روزهایی که در وسط پاک بوده، حکم زنان پاک را دارد.

مسأله 436ـ اگر کمتر از سه روز خون ببیند و پاک شود، بعداً سه روز یا بیشتر خون ببیند با نشانه هایى که گفته شد فقط خون دوم حیض است.

مسأله 437ـ زنى که مبتلا به خونریزى است اگر به طبیب مراجعه کند و او تشخیص دهد خون حیض یا خون زخم و مانند آن است، چنانچه به گفته طبیب اطمینان حاصل کند مى تواند بر طبق احکام آن عمل نماید.

مسأله 438ـ کارهایى که بر حائض حرام است به شرح زیر است:

1ـ تمام عبادتهایى که با وضو یا غسل یا تیمّم انجام مى شود، مانند نماز و روزه و طواف خانه خدا، ولى به جا آوردن عباداتى که طهارت در آن شرط نیست مانند نماز میّت مانعى ندارد.

2ـ تمام کارهایى که بر جنب حرام است و در احکام جنابت گفته شد.

3ـ نزدیکى کردن، که هم براى مرد حرام است و هم براى زن.

4ـ طلاق در این حالت نیز باطل و بى اثر است.

مسأله 439ـ نزدکی کردن در حال حیض، هم برای مرد و هم برای زن حرام است. چنانچه مرد در این حالت با همسر خود نزدیکی کند بهتر است کفّاره دهد و کفّاره آن، در ثلث اوّل روزهای حیض، یک مثقال طلای سکّه دار، یا قیمت آن است (مثقال شرعی 18 نخود می باشد) و اگر در ثلث دوم باشد نیم مثقال و اگر در ثلث سوم باشد یک چهارم مثقال است. بنابر این، اگر ایّام عادت شش روز باشد دو روز اوّل یک مثقال، دو روز وسط نیم مثقال و دو روز آخر یک چهارم مثقال شرعی کفّار دارد.

مسأله 440ـ هرگاه بخواهد قیمت طلا را بپردازد باید به قیمت روزى که مى پردازد حساب کند.

مسأله 441ـ بازى کردن با همسر در حال حیض، حرام نیست و کفّاره هم ندارد.

مسأله 442ـ هرگاه نزدیکى را تکرار کند مستحبّ است کفّاره را نیز تکرار کند.

مسأله 443ـ اگر مرد در حال نزدیکى بفهمد زن حائض شده، باید فوراً از او جدا شود و اگر جدانشود، گناه کرده و بنابر احتیاط مستحب باید کفّاره نیز بپردازد.

مسأله 444ـ اگر مرد با زن حائض زنا کند، یا با زن حائض بیگانه اى به گمان این که همسر خود اوست نزدیکى نماید، احتیاط آن است که کفّاره دهد.

مسأله 445ـ کسى که نمى تواند کفّاره بدهد بهتر آن است که صدقه اى بدهد و اگر نمى تواند، باید از گناه خود استغفار کند.

مسأله 446ـ هرگاه زن بگوید حائض هستم یا از حیض پاک شده ام، حرف او قبول است، مگر این که مورد سوءظن باشد.

مسأله 447ـ هرگاه زن در وسط نماز حائض شود نماز او باطل است و نباید ادامه دهد، ولى اگر شک کند که حائض شده یا نه، نماز او صحیح است.

مسأله 448ـ هنگامى که زن از حیض پاک شود باید براى انجام عبادات خود غسل کند و اگر دسترسى به آب ندارد تیمّم نماید، دستور غسل حیض مثل غسل جنابت است و از وضو نیز کفایت مى کند، ولى احتیاط مستحب آن است که وضو هم بگیرد (خواه پیش از غسل باشد یا بعد از غسل).

مسأله 449ـ هنگامى که زن از خون حیض پاک شود، طلاق او صحیح است و همسرش نیز مى تواند با او نزدیکى کند، هر چند هنوز غسل نکرده باشد ولى احتیاط مستحب آن است که پیش از غسل از نزدیکى خود دارى کند، ولى کارهاى دیگرى که در وقت حیض بر او حرام بوده، مانند توقّف در مسجد و مسّ خطّ قرآن، تا غسل نکند بر او حلال نمى شود، بنابر احتیاط واجب.

مسأله 450ـ نمازهاى روزانه که زن در حال حیض نخوانده قضا ندارد، ولى روزه واجب را باید قضا کند.

مسأله 451ـ هرگاه وقت نماز داخل شود و بداند یا گمان داشته باشد که اگر نماز را تأخیر بیندازد حائض مى شود، باید فوراً نماز را بخواند.

مسأله 452ـ هرگاه زن در اوّل وقت به اندازه انجام واجبات یک نماز پاک باشد و نماز نخواند و حائض شود، آن نماز را باید بعداً قضا کند و در اندازه «وقت براى انجام واجبات» باید ملاحظه حال خود را نماید، مثلاً براى مسافر به اندازه دو رکعت و براى حاضر، به اندازه چهار رکعت و کسى که وضو ندارد، وقت وضو را نیز باید در نظر بگیرد و همچنین تطهیر لباس و بدن و اگر فقط به اندازه خود نماز وقت داشته باشد احتیاط واجب، قضا کردن نماز است.

مسأله 453ـ هرگاه در آخر وقت نماز پاک شود باید غسل کند و نماز را بخواند، حتّى اگر به اندازه یک رکعت نماز وقت داشته باشد احتیاط واجب خواندن نماز است و در صورت نخواندن، قضاى آن را به جاآورد.

مسأله 454ـ هرگاه در آخر وقت پاک شود، امّا وقت براى غسل ندارد فقط مى تواند تیمّم کند و یک رکعت نماز را در وقت و بقیّه را در خارج وقت به جا آورد نماز بر او واجب نیست، ولى اگر گذشته از تنگى وقت تکلیفش تیمّم است، مثل این که آب براى او ضرر دارد باید تیمّم کند و نماز را به جا آورد.

مسأله 455ـ هرگاه زن پاک شود و شک کند که به مقدار کافى وقت براى نماز باقى مانده یا نه، باید نمازش را بخواند.

مسأله 456ـ مستحبّ است زن حائض در وقت نماز خود را از خون پاک کند و دستمال و پنبه را عوض نماید و وضو بگیرد، یا اگر نمى تواند تیمّم کند و در جاى نماز خود رو به قبله بنشیند و مشغول ذکر خدا و دعا و صلوات شود، امّا خواندن قرآن و همراه داشتن آن و مسّ حواشى و فاصله میان خطوط آن و نیز خضاب کردن به حنا براى حائض شایسته نیست.