سؤال 514 ـ حکم موسیقى سنّتى و غیر سنّتى چیست؟
جواب: آهنگهایى که مناسب مجالس لهو وفساد است حرام است وغیر آن اشکالى ندارد.
سؤال 515 ـ طبل زدن در مراسم عزادارى امام حسین(علیه السلام) چه حکمى دارد؟
جواب: تعظیم شعائر حسینى از افضل قربات است و از هر وسیله معقول مى توان استفاده کرد، استفاده از طبل اگر با آهنگهاى مناسب مجالس فساد نباشد اشکالى ندارد.
سؤال 516 ـ استفاده از طبل و سنج در مراسم عزادارى و غیر آن چه حکمى دارد؟
جواب: استفاده از طبل وسنج در این مراسم آن چنان که معمول است و آهنگ لهوى در آن نیست اشکالى ندارد.
سؤال 517 ـ بعضى از موسیقى هاى تلویزیون همان موسیقى غربى است که تنها آوازش برداشته شده است پخش و گوش دادن به آن چه صورت دارد؟
جواب: اگر در محیط ما نیز جزء موسیقى مناسب مجالس لهو و فساد حساب شود حرام است.
سؤال 518 ـ بعضى از اهل خبره مى گویند: برخى از موسیقى هاى رادیو و تلویزیون، موسیقى رقص است. خرید و فروش نوار آنها و استماع آن چه صورت دارد؟
جواب: در صورتى که این امر ثابت شود، جایز نیست.
سؤال 519 ـ چه نوع موسیقى حرام است؟
جواب: موسیقى هایى که مناسب مجالس لهو و فساد است حرام مى باشد وغیر آنها حلال است و تشخیص آن با مراجعه به عرف عام امکان پذیر است.
سؤال 520 ـ آیا هر نوع موسیقى حرام است؟ حکم آن در موارد مشکوک چیست؟
جواب: کلّیّه صداها و آهنگهایى که مناسب مجالس لهو و فساد است حرام و غیر آن جایز است و در مصادیق مشکوک اصل برائت است و احتیاط مستحب اجتناب است.
سؤال 521 ـ نى زدن اگر موجب فساد نباشد چه حکمى دارد؟
جواب: اگر از قبیل آهنگهایى باشد که مناسب مجالس لهو و فساد است حرام است.
سؤال 522 ـ خواندن سرود توسط زنان به صورت دسته جمعى همراه با مردان اگر موجب مفسده نباشد چه حکمى دارد؟
جواب: خالى از اشکال نیست.
سؤال 523 ـ بنابر قول بعضى از فقها غنا در مجالس عروسى استثنا شده است، نظر مبارک حضرت عالى چیست؟
جواب: فرقى میان مجالس عروسى و غیر عروسى (بنابر احتیاط) نیست.
سؤال 524 ـ چه نوع آلات موسیقى حرام است، آیا آهنگهایى که همراه با رژه نظامى نواخته مى شود حرام است؟
جواب: منظور آلاتى است که غالباً از آن براى حرام استفاده مى شود، امّا آهنگهاى رژه نظامى حرام نیست.
سؤال 525 ـ حکم شرعى وسایل موسیقى از قبیل سه تار و سنتور و... که در مجالس لهو و لعب مانند مجالس عروسى از آنها استفاده نمى شود چیست؟
جواب: ساختن و خرید و فروش هرگونه وسیله اى که غالباً براى حرام از آن استفاده مى شود حرام است و اگر وسیله مشترک باشد جایز است.
سؤال 526 ـ گوش دادن به آواز زن نامحرم براى مرد در صورتى که اشعار مذهبى بخواند و موجب مفسده هم نباشد چه حکمى دارد؟
جواب: اشکال دارد.
سؤال 527 ـ اساساً چه ملاکى براى تشخیص غناى حرام از حلال وجود دارد؟ حکم شنیدن موسیقى و ترانه چیست؟ و آیا بین موسیقى نوین و سنّتى یا بین موسیقى فرح انگیز و حزن انگیز از نظر شرعى تفاوتى وجود دارد؟
جواب: همان گونه که در مسائل سابق اشاره شد، موسیقیهاى مناسب مجالس لهو و فساد حرام است و غیر آن حلال است و تفاوتى میان موسیقى سنّتى و نوین و یا فرح انگیز و غیر آن نیست.
سؤال 528 ـ دایره زدن در مجالس عروسى و غیر عروسى چه حکمى دارد؟
جواب: حکم دایره زدن حکم سایر آلات موسیقى است و فرقى میان مجالس عروسى و غیر آن نمى باشد (بنابر احتیاط واجب).
سؤال 529 ـ آواز خواندن زن براى زنان و براى شوهرش چه به صورت غنا و چه بدون غنا چه حکمى دارد؟
جواب: براى شوهرش و براى سایر زنان بدون غنا و بدون آهنگهاى مناسب لهو و فساد اشکال ندارد.
سؤال 530 ـ قرآن خواندن زن در حضور مردان غریبه چه حکمى دارد و آیا مى تواند بدون حالت غنا اشعارى را به صورت تک خوانى براى مردان بخواند؟
جواب: اگر با آهنگ بخواند اشکال دارد.
سؤال 531 ـ زنان در کشمیر در مراسم ازدواج براى استقبال داماد و عروس در خیابانها و در جمع نامحرمان ترانه هاى محلّى مى خوانند،این عمل چه حکمى دارد و آیا شرکت در این مراسم شرعاً اشکال دارد؟
جواب: خواندن این ترانه ها جایز نیست و شرکت در این گونه مجالس اشکال دارد.
سؤال 532 ـ آیا تلاوت قرآن به صورت سرود و همراه با آهنگ جایز است؟
جواب: جایز نیست.
سؤال 533 ـ گوش دادن به موسیقى تند در نوارهاى جدید که از طرف ارشاد تکثیر مى شود چه حکمى دارد؟
جواب: همان گونه که گفته شد کلّیّه صداها و آهنگهایى که مناسب مجالس لهو و فساد است حرام و غیر آن حلال است و تشخیص آن با مراجعه به اهل عرف خواهد بود و فرقى میان نوارهایى که از طرف ارشاد پخش مى شود و غیر آن نمى باشد.
