سؤال 1386 ـ اگر تشخیص بیمارى به درستى صورت گیرد ولى داروى مؤثّر در دسترس نباشد و یا بسیار گران باشد و بیمار قادر به تهیّه آن نباشد، آیا پزشک معالج ملزم به تهیّه آن دارو به هر طریق ممکن براى بیمار مى باشد؟

جواب: اگر جان بیمار در خطر باشد و طبیب قدرت بر آنچه گفته شد داشته باشد، لازم است و هرگاه یکى از این دو شرط حاصل نباشد واجب نیست.

سؤال 1387 ـ اگر پزشک به خاطر فراموشى انواع و علائم بیماریها ـ به خاطر گستردگى موضوع ـ بیمارى شخص را تشخیص ندهد و لذا نداند داروى مناسب چیست و در نتیجه اصلا دارویى تجویز نکند در صورتى که بیمارى تشدید و یا منجر به مرگ گردد، این پزشک در چه حدّى مسؤول است؟ (در صورتى که امکان ارجاع به متخصص باشد).

جواب: وظیفه اش آن است که دخالت نکند و او را به فرد آگاهترى هدایت نماید.

سؤال 1388 ـ اگر فرصت و امکان آزمایش وجود داشته باشد امّا به دلایل دیگرى همانند: الف) عدم قدرت بیمار بر پرداخت هزینه اى که به او تحمیل مى شود ب) نبودن امکانات مورد نیاز ج) نداشتن وقت کافى از ناحیّه بیمار، آزمایشات لازم صورت نگیرد، در این صورت وظیفه پزشک چیست؟

جواب: اگر بدون آزمایش تشخیص بیمارى ممکن نیست باید به سراغ آن برود (مگر این که وقت کافى موجود نباشد) و اگر تشخیص بیمارى طبق موازین داده شده، و آزمایش براى اطمینان بیشتر است وجوبى ندارد.

جواب: در فرض مسأله دلیلى بر وجوب و جواز این گونه درمانها نداریم ولى اگر بیمار خودش با علم به این عوارض راضى بشود مانعى ندارد.

سؤال 1390 ـ در بعضى از بیماریها، مثل برخى عفونتهاى نه چندان مهم، پزشک جهت تسریع بهبودى بیمار، یا اطمینان از این که داروى تجویزى وى بسیار قوى است و در مورد خیلى از عفونتها مى تواند مؤثّر باشد، و یا به خاطر این که از هزینه درمان بیمار و مراجعات مکرّر وى بکاهد، اقدام به تجویز داروهایى مى کند که ضررهاى آنها کاملا شدید بوده و به اثبات رسیده است و این در حالى است که شاید بتوان از طریق داروهاى دیگرى که ضرر بسیار کمترى دارند، ولى ممکن است با عدم اطمینان کامل و هزینه زیادتر همراه باشند بیمار را معالجه نمود. با چنین فرضى، بهترین کار چیست؟ انتخاب راه سریع و پرخطر یا راه کم خطر و احیاناً دیر تأثیر.

جواب: انتخاب راه دوّم لازم است.

سؤال 1391 ـ گاهى اوقات مطمئن هستیم که یک بیمارى، بیمار را به زودى خواهد کشت، از طرفى مى دانیم که با یک عمل درمانى مثل جرّاحى ممکن است یا بیمار بهبودى نسبى و احتمالى پیدا کند و یا حتّى زودتر از موعد از دنیا برود، وظیفه ما در چنین حالتى چیست؟ اگر با این کار به تسریع مرگ بیمار کمک کنیم، آیا مدیون نیستیم؟ همچنین اگر اقدام به درمان نکنیم، آیا مسؤول نیستیم؟ با توجّه به این که گاهى نتیجه کار کاملا نامشخص است.

جواب: اگر احتمال بهبودى، احتمال قابل توجّهى است باید اقدام کرد (با جلب رضایت بیمار) و اگر احتمال ضعیف است و احتمال خطر نیز وجود دارد اقدام نکنید.