سؤال 953 ـ در آستان قدس رضوى، گاه هزاران کفش گمشده موجود است، حکم این کفشها را بیان فرمایید؟
جواب: کفشهایى که بدون صاحب در کفشداریهاى حرمهاى مطهّره مى ماند، باید از طریق اعلام کردن به اطّلاع عموم برسانند و بعد از یأس از پیدا کردن صاحبانش، آنها را به مستحقّین بدهند یا بفروشند و قیمتش را به آنها بدهند.
سؤال 954 ـ یک حیوانى همراه حیوانات کسى از بیابان مى آید، بعد از یک سال که مالک حیوان پیدا نشده آن را ذبح مى کنند و مردم گوشت آن را مى خورند، حکم کسانى که از این گوشت استفاده کرده اند را در دو صورت علم و جهل به مجهول المالک بودن حیوان، بیان فرمایید.
جواب: هرگاه کسى حیوان گمشده اى را پیدا کند، باید یک سال از صاحب آن سراغ بگیرد، اگر پیدا نشد، مى تواند آن را از طرف صاحب اصلى آن در راه خدا صدقه بدهد یا خودش بردارد به نیّت این که اگر صاحبش پیدا شد عوض آن را بدهد و اگر مجهول المالک باشد باید با اجازه حاکم شرع آن را به مستحقّین داد.
سؤال 955 ـ وظیفه کسى که اموال حرام یا موادّ غذایى حرام در اختیار او قرار گرفته است و قدرت بازگرداندن آنها را به صاحبش ندارد یا این امر براى او مشکل است چیست؟
جواب: اگر ردّ آن ولو به حیله هاى عقلایى، امکان دارد باید رد کند و الاّ به فقرا صدقه دهد.
سؤال 956 ـ اجناس و وسایل قیمتى که در سرزمینهاى غیر اسلامى پیدا مى شود، چه حکمى دارد؟
جواب: اگر علامتى ندارد مى توان آن را تملّک کرد و اگر علامت دارد و امکان دارد صاحبش را پیدا کند باید به او بدهد، ولى در کشورهاى محارب با اسلام تملّک آن در هر حال مانعى ندارد.
سؤال 957 ـ آیا اموال دولت از نظر شما در حکم مجهول المالک است؟
جواب: حکم مجهول المالک را ندارد، بلکه مال عنوان دولت است نه ملک اشخاص.
سؤال 958 ـ در چه صورتى براى پیدا کردن صاحب اشیایى که پیدا مى شود باید تلاش کرد و در چه صورتى لازم به تعریف نیست؟ در زمان معاصر وضعیّت تعریف چگونه است؟
جواب: جایى که مى توان با تعریف صاحبش را پیدا کرد تعریف لازم است و تعریف در زمان ما از طریق گفتن در مساجد و آگهى زدن در مراکز پرجمعیّت و مناطقى که گمشده را یافته اند و همچنین در جراید و مانند آن مى باشد.
سؤال 959 ـ زنى به اعتراف خود سالهاى متمادى مبتلا به اعمال منافى عفّت بوده و از این راه کسب معیشت مى نموده و با آن درآمد نامشروع، خانه و زندگى تهیّه کرده است. اکنون که مى خواهد توبه کند تکلیف داراییهاى موجود اعم از خانه و اثاث و چیست؟
جواب: اگر صاحبانش را مى شناسد باید به آنها بازگرداند و اگر نمى شناسد حکم مجهول المالک را دارد و اگر او نیاز مبرم دارد حاکم شرع مى تواند با توجّه به این که توبه کرده به عنوان ردّ مظالم به او بدهد.
سؤال 960 ـ یکسال و نیم پیش یک کیف پول در ماشین این جانب جا مانده بود و هیچ نشانه اى نداشت، اطّلاعیّه هایى در محلّى که احتمال مى دادم مسافر آن جا پیاده شده به در و دیوار کوچه و خیابان نصب کردم و همچنین در یکى از روزنامه ها چاپ نمودم، با توجّه به توضیحات داده شده تکلیف شرعى من چیست؟ لازم به ذکر است که کلّ وجه، مبلغ 308000 ریال مى باشد که از محلّ این پول 45000 ریال به آن روزنامه و مبلغ 10000 ریال به شخصى جهت چسباندن اطّلاعیه ها به در و دیوار دادم و باقیمانده وجه را خرج عروسى جوانى که برادر خودم مى باشد کردم اکنون تکلیفم چیست؟
جواب: نسبت به آن وجهى که براى عروسى داده اید اگر نیازمند بوده ما اجازه مى دهیم و اشکالى ندارد، امّا نسبت به آنچه هزینه کرده اید اگر یقین به رضایت صاحب آن داشته اید آن هم اشکالى ندارد، ولى اگر رضایت او محرز نباشد نسبت به آن بدهکار هستید و احتیاط آن است که معادل آن را به شخص مستحقى بدهید.
سؤال 961 ـ افرادى که در خدمات شهرى (شهردارى) شهرها کار مى کنند اشیایى مانند لامپ و غیره پیدا مى کنند که با کمى خرج قابل استفاده مى شود، به طور کلّى نسبت به اشیایى که پیدا مى شود مانند قراضه آلومینیوم، آهن، پلاستیک، کفش وغیره چه وظیفه اى دارند؟
جواب: اگر صاحبان این اشیا آنها را به دور انداخته اند اشکالى ندارد.
سؤال 962 ـ شخصى، کیف جیبى را که داراى پول و کارت شناسایى بود پیدا کرد، آیا این شخص مى تواند از این پول، مقدارى براى فرستادن کیف به صاحبش از طریق پست خرج کند؟
جواب: چنانچه مخارج مختصرى است خودش بر عهده بگیرد امّا اگر مخارج سنگینى دارد و هیچ راهى براى رساندن به صاحبش جز صرف این مخارج نیست مى تواند از آن پول بردارد.
سؤال 963 ـ مدّتى قبل قرآنى را در یکى از پارکها پیدا کردم تکلیفم نسبت به آن چیست؟
جواب: از قبیل اموال گمشده است و باید مطابق دستور آن که در توضیح المسائل ما مسأله 2193 به بعد آمده است عمل کرد.
