پیامبران و ادیان بزرگ و مصلحان اخلاقى حتى مسیح(علیه السلام) پیامبر بزرگى که غربیها معمولا پیرو آیین او هستند همه از شرق برخاسته اند.
و در آن روزها که شرق مرکز بزرگترین تمدّنهاى جهان بود و عصر طلایى تاریخ شرق محسوب مى شد یک سلسله اصول اخلاقى بر افکار مردم این سامان حکومت مى کرد.
شرق کم کم به خواب فرو رفت و هنگامى از این خواب سنگین چشم باز کرد که غرب با سرعت تمام به سوى یک «زندگى صنعتى» مى شتافت، و میراث علمى شرق را بهتر از خود او حفظ نموده! و از آن در این نهضت صنعتى و علمى مایه مى گرفت.
شرقى خواب آلود که دست پاچه شده بود هیچ چیز را نقدتر از این ندید که به دنبال قافله غرب بدود، و همه چیز ـ حتى اخلاق و مذهب ـ را از او بخواهد، در حالى که خود غرب به همان نسبت که در زندگى ماشینى فرو مى رفت عواطف و ارزشهاى اخلاقى خود را ـ جز اصولى که ترک آن موجب لنگى زندگى صنعتى او مى شد ـ از دست مى داد.
فجایع دردناک دوران استعمار که هنوز نمونه هایى از آن در جنوب آفریقا در کشور نژادپرست «یان اسمیت ها»! و کشورهاى دیگرى به چشم مى خورد، و جنایات جنگهاى جهانى، و جنگهاى محلّى طولانى و وحشتناکى در ویتنام و بیافرا و خاورمیانه که آتش افروز همه آنها غربیها هستند مقیاسى براى احترام آنها به اصول اخلاقى است.
به گفته خود دانشمندان غرب ـ آنها که در میان این هیوهاى گیج کننده توانسته اند ارزش انسانى خود را حفظ کنند ـ غرب على رغم ظاهر آراسته که دارد از درون بیمار است.
امنیت و آرامش روحى را از دست داده، ترس از جنگ مانند یک کابوس وحشتناک او را آزار مى دهد، در محیط زندگى داخلى و اجتماعى خود احساس امنیّت نمى کند.
غوغاى ماشینى و زندگى یک نواخت و بى روح ماشینى، روح او را سیراب نمى سازد. دائماً براى تنوعى در این زندگى ـ حتّى به قیمت پاره کردن تمام قیود و رسوم اجتماعى که زندگى هیپى ها نمونه اى از آن است ـ مى کوشد، باز هم گمشده خود را نمى یابد.
سعى مى کند خود را به عالم بى خبرى بکشاند ـ آن جا که سخنى از هیچ نیست ـ از مواد کشنده خطرناکى همچون «هروئین» و «ال. اس. دى» براى رسیدن به آن عالم کمک مى گیرد، خلاصه نمى داند خلأ موجود در این زندگى خالى را چگونه پر کند.
حادثه اى که در این اواخر در شهر رؤیاپرستان یعنى «هولیود» روى داد، همان شهرى که مى کوشد دنیایى را سرگرم کند و به اصطلاح نشاط و شادى براى جهانیان بیافریند، پرده از روى این واقعیت دردناک برداشت و گوشه اى از این تراژدى غرب را نشان داد.
پس از کشته شدن «شارون تیت» یکى از ستارگان معروف «هولیود» و عدّه دیگرى از ثروتمندان این شهر سینمایى ـ آن هم به طرز فجیع و بسیار وحشیانه ـ یکى از مخبران جراید آمریکا با همسر او فیلمساز لهستانى به نام «پولانسکى» مصاحبه اى به عمل آورد و در آن شرایط مخصوص که بر اثر این حادثه تکان دهنده آمیخته با هوشیارى و روشن بینى خاصّى بود جمله هاى جالبى گفت که ترجمان واقعیت و مفهوم نهایى زندگى در محیطهاى ماشینى امروز است. او گفت:
«من مى بینم که انسانیت در کوچه تاریکى مى دود که انتهاى آن چیزى جز «نگرانى مطلق» نیست. به گمان من انسان در مسابقه اى است براى نابودى خود، و دنیایى که در آن زیست مى کند.
ما همه از درون خود بیماریم، و این بیمارى در ساده ترین شکل خود که همان نداشتنى ظرفیت براى دوست داشتن، و دوست داشته شدن است، نمود مى کنند...»!
هنگامى که امثال پولانسکى که از پول و شهرت کافى و زندگى مرفه بهره مندند و در یک محیط رؤیایى از زیباییها زندگى مى کنند، به عنوان یک واقعیت محسوس و ملموس این چنین ناله سر مى دهند، تکلیف دیگران روشن است.
آرى سرانجام این زندگى همان است که این آقاى فیلم ساز ثروتمند «شخصاً» در «انتهاى کوچه» به آن رسیده است، و آن «نگرانى مطلق» است، آرى «نگرانى مطلق».
و اگر او فیلمى از زندگى خود و میلیونها افرادى که در مراکز تکامل تمدّن ماشینى امروز به سر مى برند، و براى رسیدن به انتهاى این کوچه به مسابقه خطرناکى دست زده اند، بسازد، و این فیلم برخلاف معمول بر اساس واقعیتهاى لخت و عریان ـ و نه رؤیاها ـ پى ریزى شود، صحنه هاى آخر آن جز ناکامیها، شکستها، ناامنیها، اضطرابها، و بالاخره بد بختى مطلق چیزى نخواهد بود.
این همان است که «نگرانى مطلق» به آن نام داده اند، و مانند خوره از درون، انسان را مى خورد و مى تراشد و از بین مى برد.
این همان حالتى است که به زندگى سه هزار میلیون نفر انسان، رنگ جنگ و رنگ مرگ داده است، و آن را به طرز وحشتناکى تو خالى و بى ارزش جلوه گر ساخته!.
بشریت امروز اگر از درون بیمار نبود آیا معنا داشت که آن چنان انبار زراد خانه اتمى خود را ـ به گفته خبر گزاریها ـ مملو از خطرناکترین وسایل نابودى خود کند، که یک پنجاهم آن (فقط 501)! براى نابود کردن تمام آبادیهاى روى کره زمین کافى باشد؟!
در حالى که هنوز بیش از دو سوم مردم دنیا ـ طبق آمارها ـ در گرسنگى به سر مى برند.
اینها و دهها نمونه دیگر که همه مى دانیم شاهد گویایى از بیمارى درونى است، همان بیمارى که براى درمان آن راهى جز احیاى ارزشهاى اخلاقى و انسانى، و استفاده از همه امکانات و بسیج همه وسایل تبلیغاتى و فرهنگى به این منظور، وجود ندارد.
پایان
