مسأله 23- صورت حجّ تمتّع به طور اجمال چنین است:
1- عمره تمتّع: عمره تمتّع حتماً باید در ماههاى حج (یعنى شوّال و ذى القعده و ذى الحجّه) واقع شود و در آن اعمال زیر واجب است:
1- احرام بستن از میقات به قصد عمره تمتّع.
2- هفت بار طواف خانه کعبه.
3- دو رکعت نماز طواف نزد مقام ابراهیم.
4- سعى بین صفا و مروه.
5- تقصیر، یعنى گرفتن مقدارى از مو یا ناخن، ولى قناعت به گرفتن ناخن نکند.
و بعد از آن که این اعمال پنجگانه را انجام داد از احرام بیرون مى آید، و چیزهائى که به خاطر احرام بر او حرام شده بود حلال مى شود.
2- حجّ تمتّع: حجّ تمتّع شامل اعمال زیر است:
1- بستن احرام از مکّه.
2- وقوف (یعنى ماندن) در عرفات از ظهر تا غروب روز نهم ذى الحجّه.
3- وقوف در مشعر الحرام و ماندن در آنجا از طلوع فجر روز عید قربان تا طلوع آفتاب.
4- رفتن به منى و رمى جمره عقبه (یعنى هفت سنگ کوچک به ستونى که در آخر منى قرار دارد و نامش «جمره عقبه یا جمره قصوى» است مى زند.)
5- قربانى کردن در منى روز عید (دهم ذى الحجّه)
6- تقصیر، یعنى تراشیدن سر یا گرفتن مقدارى از مو یا ناخن.
با انجام این شش عمل تمام آنچه با احرام بر او حرام شده بود حلال مى شود، جز زن و بوى خوش.
7- طواف خانه کعبه (این طواف، طواف زیارت نام دارد.)
8- به جا آوردن دو رکعت نماز طواف.
9- سعى (یعنى رفت و آمد) میان صفا و مروه.
هنگامى که این چند عمل انجام شد بوى خوش براى او حلال مى شود.
10- طواف دیگرى اطراف خانه کعبه به جا مى آورد (و این طواف، طواف نساء نام دارد.)
11- دو رکعت نماز طواف نساء.
با انجام این دو عمل زن نیز بر او حلال مى شود.
12- بازگشت به منى و اقامت شب یازدهم و شب دوازدهم (و در بعضى از حالات شب سیزدهم) در آنجا.
14- رمى جمرات سه گانه (یعنى انداختن هفت سنگ به هر کدام از سه ستون که در منى قرار دارد) در روز یازدهم و دوازدهم.
و بعد از ظهر روز دوازدهم با انجام این اعمال، مى تواند به مکّه بازگردد و حجّ او تمام است.
این بود اعمال پنجگانه عمره تمتّع، و اعمال سیزده گانه حجّ تمتّع که شرح جزئیّات آن در مسائل آینده خواهد آمد.
صورت حجّ إفراد: حجّ إفراد مانند حجّ تمتّع است با این تفاوت که در حجّ تمتّع قربانى هست و در إفراد واجب نیست، ولى استحباب دارد و عمره آن بعد از حج مى باشد به خلاف عمره تمتّع که قبل از آن است و چون حجّ قِران در این ایّام مورد ابتلا نیست از شرح آن خوددارى مى شود
