مسأله 1- حج با شرایط زیر در تمام عمر یک بار واجب مى شود.

1- بالغ بودن 2- عاقل بودن 3- با انجام عمل حج، واجب دیگرى که مهمتر از حجّ است ترک نشود، یا کار حرامى که اهمّیّتش در شرع بیشتر است به جا نیاورد.

4- مستطیع بودن و آن به چند چیز حاصل مى شود:

1- داشتن زاد و توشه سفر، و آنچه مورد نیاز او است و هزینه مرکب سوارى و مانند آن. 2- داشتن جواز سفر و نبودن مانعى در راه و عدم خوف بر جان و مال و عرض(آبروى) خویش. 3- داشتن توانائى جسمانى بر انجام اعمال حج. 4- داشتن وقت کافى براى رسیدن به مکّه و انجام اعمال. 5- داشتن مخارج زندگى همسر و فرزند و کسانى که خرج آنها بر او شرعاً یا عرفاً لازم است در طول مدّت حج. 6- داشتن مال یا کسب و کارى که بعد از بازگشت بتواند با آن زندگى کند.

مسأله 2- کسى که بدون خانه ملکى رفع احتیاجش نمى شود وقتى حج بر او واجب است که پول خانه را داشته باشد; ولى اگر با خانه اجاره اى یا وقفى و مانند آن مى تواند زندگى کند با داشتن آن مستطیع مى شود.

مسأله 3- هرگاه کسى مخارج رفتن به مکّه را ندارد، ولى دیگرى مالى به او مى بخشد یا در اختیار او مى گذارد که با آن به حج برود و هزینه زن و فرزند او را نیز در این مدّت مى پردازد حج بر او واجب است، هرچند بدهکار باشد، و در موقع بازگشت وسیله کافى براى امرار معاش نداشته باشد، و قبول کردن چنین هدیه اى واجب است; مگر این که در آن منّت و ضرر یا مشقّت غیر قابل تحمّلى باشد، و این حج کفایت از حجّ واجب مى کند.

مسأله 4- کسانى را که براى خدمت در سفر حج استخدام مى کنند خواه به عنوان روحانى کاروان باشد یا مدیر و معاون کاروان و یا اعضاء ستاد و بعثه حج و یا طبیب و پرستار یا مأمورین انتظامى و مسؤولین بانک و غیر اینها، و به این صورت حج خود را به جا مى آورند حجّ واجب آنها محسوب مى شود، به شرط این که هزینه خانواده اش در این مدّت نیز تأمین باشد; ولى قبول چنین استخدامى واجب نیست.

مسأله 5- کسى که مى تواند با وام گرفتن حج به جا آورد مستطیع نیست، هرچند بعداً بتواند وام خود را یکجا یا به اقساط بپردازد; مگر این که معادل آن اموالى داشته باشد که از محل آن دین خود را به آسانى بپردازد.

مسأله 6- جایز نیست با مال حرام یا مالى که خمس آن را نداده اند حج به جا آورد و اگر لباس احرام و طواف و سعى یا پول قربانى و اجرت چادر و فرشى که بر آن وقوف به عرفات و منى مى کند حرام باشد حجّ او بنابر احتیاط باطل است.

مسأله 7- هرگاه ثبت نام براى حج کرده و پیش از آن که نوبت او برسد از دنیا برود، یا استطاعت بدنى او زائل شود مستطیع نبوده است و فیش حجّ او در صورت فوت متعلّق به ورثه است; مشروط به این که جز از طریق نام نویسى قادر بر حج نبوده باشد.

مسأله 8- پولى که براى نام نویسى داده مى شود اگر از درآمد همان سال بوده خمس ندارد.