سؤال 1216ـ هرگاه مقتول قبل از فوت داراى جراحاتى از قبیل شکستگى دست و بینى و سایر اعضاى باشد، آیا این شکستگى ها یا جراحات، دیه جداگانه اى دارد؟

جواب: هرگاه آن جراحات منجر به فوت شده، دیه اضافى ندارد. و اگر عامل فوت ضربه خاصّى بوده، جراحات اضافى دیه دارد.

سؤال 1217ـ دیه هر یک از دنده هایى که در پهلوى چپ واقع شده، و محیط بر قلب مى باشد، 25 دینار است. آیا دیه دنده هاى پهلوى راست که محیط بر قلب مى باشد، نیز 25 دینار است، یا 10 دینار؟

جواب: در صورتى که محیط به قلب باشد، دیه آن 25 دینار است.

سؤال 1218ـ آیا دیه ترک خوردن قسمتى از استخوان عضوى که دیه مقدّر دارد، با دیه شکستگى (قلم شدن) آن یکى است؟ اگر مساوى نیست، دیه آن چگونه محاسبه مى شود؟

جواب: ترک خوردن ارش دارد، و باید به نسبت دیه عضو محاسبه شود.

سؤال 1219ـ آیا استخوان کتف دست (غیر از استخوان ترقوه که دیه مشخّص دارد) دیه معیّن دارد، یا ارش؟

جواب: ارش دارد.

سؤال 1220ـ چنانچه در شکستگى استخوان پا، یا دست، پزشکىِ قانونى اعلام نماید: «شکستگى توأم با نقص عضو بهبود یافته است.» و در توضیح بیشتر بگوید: «استخوان درست جوش خورده، ولى بر اثر شکستگى صدماتى به عصب، یا سایر عضلات دست یا پا وارد گردیده، که موجب نقص عضو (محدودیّت در حرکت) شده است.» دادگاه باید چه میزان دیه تعیین نماید؟ آیا علاوه بر دیه، ارش نیز تعلّق مى گیرد؟

جواب: اگر نقص عضو بیّن و روشن باشد، ارش دارد.

سؤال 1221ـ در مواردى که شکستگى دنده با نقص عضو بهبود یابد، آیا دادگاه مى تواند بابت نقص عضو، علاوه بر دیه مقرّر، ارش نیز تعیین نماید؟

جواب: مانند مسأله سابق است.

سؤال 1222ـ دیه شکستن لگن، که با نقص عضو بهبود یافته، یا بدون نقص عضو درمان شده، چه میزان است؟ آیا دیه استخوان لگن ارتباطى با استخوان پا دارد، یا مرتبط نمى شود؟

جواب: ارش دارد.

سؤال 1223ـ دیه شکستگى استخوان در صورت عدم بهبودى 51 دیه آن عضو، و در صورت بهبودى، 54 از این 51 است. حال اگر به صورت کامل بهبود پیدا نکند، بلکه چند درصد بهبود پیدا کند (مثلا 50% یا 90% که نوعاً هم به این شکل است،) آیا در این موارد، به همان نسبتى که بهبود پیدا کرده محاسبه مى شود، یا این که تا بهبود کامل پیدا نکرده، حتّى اگر 1% هم ناقص باشد، باید دیه عدم بهبود را بپردازد؟

جواب: معیار بهبودى کامل عرفى است. اگر حاصل نشود، دیه مزبور ثابت است.

سؤال 1224ـ آیا محاکم مى توانند قبل از این که وضعیّت بهبود یا عدم بهبود مجنىّ علیه مشخّص شود، حکم صادر کنند؟ مثلا انگشت شخصى شکسته، و پزشکى قانونى مى گوید: «سه ماه دیگر در خصوص این که بهبود پیدا کرده یا نه، اظهار نظر مى کنم.» آیا محاکم باید صدور حکم را به تأخیر بیاندازند، یا اکنون مى توانند دیه عدم بهبودى را تعیین کنند؟

جواب: محاکم مى توانند نسبت به قدر متیقّن دیه حکم کنند، و نسبت به بقیّه باید منتظر نتیجه باشند.

سؤال 1225ـ استخوان کف دست و کف پا دیه معیّن دارد، یا باید ارش تعیین نمود؟

جواب: استخوان کف دست 40 دینار، و استخوان کف پا ارش دارد. و چنانچه بعضى از استخوانهاى کف دست بشکند، دیه مزبور تقسیم بر آنها مى شود.

سؤال 1226ـ منظور از شکستن ستون فقرات چیست؟ آیا منظور شکسته شدن یکى از مهره هاست؟ یا منظور جدا شدن اتّصال مهره ها از یکدیگر است؟ آیا شکسته شدن یک مهره از ستون فقرات سبب پرداخت دیه مى شود، یا ارش؟ چنانچه پاسخ دیه باشد، نحوه محاسبه آن را مرقوم فرمایید.

جواب: منظور از شکسته شدن ستون فقرات، شکسته شدن یک مهره یا بیشتر است. و اگر مهره ها از هم جدا شود، آن نیز نوعى شکستگى است و دیه دارد.

سؤال 1227ـ آیا معیوب بودن در شکستگى استخوان، شامل کوتاه شدن عضو،و کاستن از قدرت و حرکت آن نیز مى شود؟ یا تنها نحوه جوش خوردگى استخوان و کج بودن محلّ شکستگى منظور مى باشد؟ و در نتیجه دیه نقص عضو، جدا از معیوب بودن در نحوه جوش خوردگى استخوان، تعیین و محاسبه مى شود؟

جواب: معیوب بودن (عثم) شامل کوتاه شدن مى شود; ولى نسبت به ناقص شدن کارآیى باید به سراغ ارش رفت.

سؤال 1228ـ چنانچه در اثر ضربه اى، یک مورد شکستگى حادث گردد، ولى به خاطر خون ریزى شدید، جمجمه مورد عمل جرّاحى قرار گیرد، آیا شکستگى ایجاد شده در استخوان جمجمه توسّط طبیب، علاوه بر شکستگى ناشى از ضربه وارده، دیه جداگانه دارد؟

جواب: شکستگى به وسیله طبیب دیه جداگانه اى ندارد، ولى خونریزى مغزى ارش دارد. و اگر هزینه درمان آن بیشتر شود، مى تواند مقدار اضافى را نیز بگیرد.

سؤال 1229ـ کف دست تا مچ، و همچنین کف پا، از پنج استخوان تشکیل شده که هر کدام متّصل به یکى از انگشتان است. آیا شکستگى یکى از آن استخوانها شکستگى دست، یا پا محسوب مى شود؟

جواب: این موضوع حکم شکستگى دست و پا را دارد.

سؤال 1230ـ دیه شکستگى هر یک از دنده ها در صورت جوش خوردن به صورت سالم یا معیوب چقدر است؟ در صورتى که دنده کلاّ از بین برود، دیه آن چه مقدار خواهد بود؟

جواب: دیه شکستگى هر یک از دنده هایى که در اطراف قلب است بیست و پنج دینار و غیر آن ده دینار مى باشد.

جواب: استخوانهاى کف پا و کف دست دیه دارند; یعنى دیه پا و دست تقسیم بر آنها مى شود. و دیه شکستن کشکک زانو یکصد دینار است، و قوزک پا ارش دارد.

سؤال 1232ـ شکستگى استخوان لگن دیه دارد یا ارش؟ نحوه محاسبه دیه آن، در حالت بهبودى با عیب و بدون عیب، چگونه مى باشد؟

جواب: دیه دارد و دیه آن مانند دیه شکستگى استخوان است، یعنى یک پنجم کلّ دیه مى باشد. و اگر بهبود یابد چهار پنجم آن یک پنجم محسوب مى شود.

سؤال 1233ـ همان طور که مستحضرید استخوان ساق پا از دو استخوان درشت نى و نازک نى تشکیل شده است، و در تصادفات رانندگى معمولا شکستگى پا در اثر یک ضربه و برخورد مى باشد. با توجّه به این مطلب نظر حضرتعالى در موارد ذیل چیست؟

1ـ در صورتى که در تصادف رانندگى استخوان درشت نى و نازک نى ساق یک پا، در یک موضع دچار شکستگى شود، نظر حضرتعالى در مورد دیه متعلّقه از جهت تعداد و میزان دیه چیست؟

جواب: هر کدام از شکستگى ها دیه مستقلّى دارد.

2ـ در صورتى که هر یک از استخوان هاى درشت نى و نازک نى ساق یک پا در چند محل شکسته شود، و این مواضع در درشت نى و نازک نى منطبق بر هم نباشند، دیه متعلّقه از جهت تعداد و میزان دیه چه مقدار است؟

جواب: دیه بر حسب تعداد شکستگى ها متعدّد مى شود.