سؤال 490ـ امروزه از افراد زیادى دروغ مى شنویم، و هنگامى که نهى از منکر مى کنیم مى گویند: «شوخى کردیم!» یا مى گویند: «دروغ مصلحتى است!» لطفاً بفرمایید دروغى که به شوخى باشد چه حکمى دارد؟ و دروغ مصلحتى چیست؟

جواب: در صورتى که مخاطب بفهمد قصد جدّى ندارد و شوخى مى کند دروغ محسوب نمى شود. و دروغ مصلحتى آن است که دروغ، مصلحت مهمترى از راست گفتن داشته باشد; مانند دروغ گفتن براى اصلاح ذات البین.

سؤال 491ـ هرگاه شخصى بدهى خود را پرداخته، یا طلبکار آن را بخشیده باشد، ولى پس از مدّتى شکایت کند. آیا مدیون مى تواند براى رهایى از ادّعاى آن شخص توریه نموده، یا قسم بخورد که اصلا از او قرض نگرفته است؟

جواب: در فرض سؤال اگر راه منحصر به این باشد عیب ندارد.

سؤال 492ـ توریه چیست؟ لطفاً با ذکر مثالى آن را توضیح بفرمایید.

آیا توریه اختصاص به موارد ضرورت دارد، یا در غیر آن هم جایز است؟

جواب: توریه آن است که انسان سخنى دو پهلو بگوید، و قصدش چیزى باشد، ولى مخاطب چیز دیگرى بفهمد. مثل این که کسى پشت در خانه بیاید، و بپرسد: آیا فلان کس در خانه است؟ و گوینده سخن در جواب بگوید: این جا نیست، و منظورش از «این جا» پشت در باشد، ولى شنونده خیال مى کند شخص مورد نظر در خانه نیست. و این گونه توریه مشروط به حال ضرورت نمى باشد; هر چند بهتر رعایت ضرورت است.