سؤال 1090ـ آیا اذن حاکم در قصاص شرط است، یا ولىّ دم مى تواند بدون اذن حاکم مبادرت به استیفاى قصاص نماید؟
جواب: اذن حاکم شرط است.
سؤال 1091ـ در صورت شرط بودن اذن حاکم در استیفاى قصاص لطفاً بفرمایید:
آیا مبادرت به استیفاى قصاص بدون اذن حاکم تعزیر دارد، یا فقط معصیت است؟
جواب: هم معصیت کرده، و هم تعزیر دارد.
سؤال 1092ـ استیفاى قصاص توسّط شخص ثالث و با اجازه ولى دم، امّا بدون اذن حاکم، چه حکمى دارد؟
جواب: مانند جواب سابق است.
سؤال 1093ـ در صورتى که حاکم اذن در قصاص ندهد، تکلیف جانى (قاتل) چیست؟
جواب: حاکم نمى تواند اذن قصاص ندهد; مگر این که مفاسد مهمّ اجتماعى بر آن مترتّب شود، در این صورت باید از قصاص خوددارى کرد.
سؤال 1094ـ چنانچه شخص ثالث، مستحق قصاص را بدون اذن حاکم و همچنین بدون اذن ولىّ دم به قتل برساند. سپس، ولى دمِ اوّل، اعلام رضایت کند، حکم چیست؟
جواب: مسأله از موارد شبهه، و مشمول قاعده درء است.
سؤال 1095ـ چنانچه شخصى مرتکب یک فقره قتل عمد، و دو فقره ایراد ضرب و جرح عمدى گردد، و اولیاى دم مقتول خواهان قصاص باشند، و قاتل مالى براى پرداختن دیه نسبت به دو نفر مجنىّ علیهما (مورد ضرب و جرح) نداشته باشد، آیا اجراى قصاص قبل از پرداخت دیه امکان پذیر مى باشد؟ در صورت منفى بودن، پرداخت دیه چگونه میسّر مى باشد؟
جواب: قصاص طبق تقاضاى اولیاى دم انجام مى گیرد، و شخص جانى اگر مالى داشته باشد، دیه را از اموال او مى پردازند، در غیر این صورت به ذمّه میّت مى ماند. و اگر جنایت بر اعضا عمدى و قابل قصاص باشد، نخست آنها قصاص مى کنند، بعد قصاص قتل انجام مى شود.
سؤال 1096ـ در شرایط کنونى وضعیّت دادگاه ها و محاکم کشور به گونه اى است که مجرمین، حتّى قاتلین، تا بیست سال هم محاکمه نمى گردند! و با این همه فساد که در میان قضات وجود دارد، قصاص قاتل یک امر مشکل، و حتّى غیر ممکن مى باشد، و در برخى مناطق دیگر که تقریباً خود مختار هستند مجازات قاتل به صورت اعدام نیست، بلکه حداکثر چهار ده سال زندان مى باشد. اگر در چنین شرایطى اولیاى دم اقدام به انتقام کنند، و قاتل را بکشند چه حکمى دارد؟
جواب: قصاص بدون اجازه حاکم شرع جایز نیست.
سؤال 1097ـ آیا براى اجراى اعدام، در مواردى که شارع مقدّس نحوه آن را مشخّص ننموده، واجب است حکومت نوعى را انتخاب کند که حدّاقلِّ درد را براى محکوم به اعدام در برداشته باشد؟
جواب: انواع معمولى جایز است; و حکومت مى تواند از طرق سهل تر استفاده کند.
سؤال 1098ـ آیا اجراى قصاص مقیّد به زمان خاصّى، مانند اوّل طلوع آفتاب است؟
جواب: قصاص مقیّد به زمان خاصّى نیست.
سؤال 1099ـ در مواردى که باید با شمشیر قصاص نمود، آیا قصاص با وسیله دیگر جایز است؟
جواب: آرى با آلت قتّاله معمول زمان، که مستلزم شکنجه خاصّى نباشد، مى توان قصاص کرد.
سؤال 1100ـ آیا مى توان قصاص اعضا را به طریقى که مجرم درد را تحمّل نکند انجام داد؟
جواب: مانعى ندارد.
جواب: از جواب بالا معلوم شد.
