سؤال 484ـ لطفاً به سؤالات زیر پیرامون مجسّمه سازى پاسخ فرمایید:
الف) اگر براى بزرگداشت خاطره شهیدان در یکى از میادین شهر، نمادى از شهید ساخته شود، چه حکمى دارد؟
ب) آیا جایز است تندیس سربازى ساخته شود که در حال تیر اندازى به سوى دشمن است؟
ج) آیا مى توان براى نشان دادن تجاوز و دیو سیرتى استکبار (مثلا نسبت به مردم شهر حلبچه، که مظلومانه توسّط بمب شیمیایى از بین رفتند) به همان صورت با ساختن مجسّمه هایى آن را بازسازى کرد؟
د) اگر انسانى که سر به سجده برده، و خدا را پرستش مى کند ساخته شود، اشکال دارد؟
هـ) آیا ترمیم آثار باستانى مانند نقوش برجسته، یا مجسّمه هایى که از ادوار پیش باقى مانده، داراى اشکال است؟
جواب: ساختن مجسّمه از نظر شرع اسلام اشکال دارد; ولى امور زیر را مى توان استثنا کرد:
1ـ نقوش برجسته که در گچکارى و کنده کارى و قلمکارى و مانند آنها دیده مى شود.
2ـ عروسکها و آنچه جنبه بازیچه دارد.
3ـ مجسّمه هایى که براى فریب دشمن ساخته، و در مناطقى گذاشته مى شود، و از نظر جنگى ضرورت دارد.
4ـ مجسّمه هایى که از قطعات متعدّدى تشکیل یافته، و در طبّ براى تعلیم مسائل مختلف به کار مى رود، و در بسیارى از موارد جانشین تشریح بدن انسانها مى گردد، و براى تعلیم این مسائل لازم به نظر مى رسد.
5ـ رباطهاى کامپیوترى که جنبه سرگرمى و تفریح ندارند; بلکه در نیازهاى زندگى بشرى از آن ها بهره گیرى مى شود.
سؤال 485ـ مشاهده شده که در برنامه هاى تصویرى، عروسکى شبیه انسان درست مى کنند، که در برنامه ها یا فیلمهایى که انسان واقعى در آن نقش دارد و تکلّم مى کند، به عللى آن عروسک داراى تکلّم وارد مى شود، و همراه انسانهاى واقعى نقش ایفا مى کند، و شبیه آنها تصمیم مى گیرد، و تکلّم مى نماید. ساختن چنین برنامه هایى چه حکمى دارد؟
جواب: مجسّمه سازى اشکال دارد; ولى اگر از قبیل عروسک و بازیچه باشد، خواه نقشى بازى کند یا نه، اشکالى ندارد.
