الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوَا لَهُم بِاللَّیْلِ وَالنَّهَارِ سِرًّا وَعَلاَنِیَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلاَخَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاَهُمْ یَحْزَنُونَ

آنها که اموال خودرا به هنگام شب و روز، پنهان و آشکار، انفاق مى کنند مزدشان نزد پروردگارشان است، و نه ترسى بر آنهاست، و نه غمگین مى شوند.    «سوره بقره ، آیه 274»

توضیح

   در احادیث بسیارى آمده است که این آیه درباره على(علیه السلام) نازل شده است; زیرا آن حضرت درهمى در شب، و درهمى در روز و درهمى آشکارا و درهمى در نهان انفاق کرد; ولى قرآن آن را به صورت حکم کلّى درباره چگونگى و طرز انفاق و کیفیّات مختلف آن ذکر کرده است، و وظیفه انفاق کنندگان را مشخّص مى سازد که باید از نظر آشکار بودن و پنهان بودن مراعات جنبه هاى اخلاقى و اجتماعى و حفظ آبروى کسى را که به او انفاق مى کنند، بنمایند; یعنى ، در آنجا که انفاق به نیازمندان موجبى براى اظهار ندارد، به منظور حفظ آبروى آنها و خلوص بیشتر به طور مخفى انفاق کنند، و در آنجا که پاى مصالح دیگرى (همانند تعظیم شعائر مذهبى و تشویق و ترغیب دگران) در کار باشد، و موجب هتک احترام مسلمانى نگردد، آشکار انفاق کنند.

   خداوند به چنین افرادى مژده اجر و پاداش شایسته مى دهد، مى فرماید :

   «فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلاَخَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاَهُمْ یَحْزَنُونَ; اجر و پاداش آنها در نزد خداست، و براى آنها وحشت و خوف و اندوه نیست.»

   مى دانیم انسان چون براى ادامه و اداره زندگى خویش خودرا بى نیاز از مال و ثروت نمى داند، معمولاً هنگامى که آن را از دست مى دهد نسبت به گذشته اندوهناک مى گردد و براى آینده خود نیز نگران مى شود، زیرا نمى داند در آینده وضع او چگونه خواهد بود.

   همین امر در بسیارى از مواقع مانع انفاق است، مگر آنها که از یک سو به وعده هاى الهى ایمان داشته باشند، و از سوى دیگر آثار اجتماعى انفاق را بدانند; چنین افرادى از انفاق در راه خدا، نه خوف و وحشتى از آینده دارند و نه به سبب از دست دادن قسمتى از ثروت خود اندوهگین مى شوند، زیرا مى دانند در مقابل چیزى که از دست داده اند، بیشتر از آن از فضل پروردگار و از برکات فردى و اجتماعى و اخلاقى آن، در این جهان و آن جهان بهره مند خواهند شد.