سؤال: مگر حضرت نوح(علیه السلام) فرزند خود را خوب تربیت نکرد که منحرف شد؟ حضرت نوح(علیه السلام) که در طول 950 سال رسالت موفّق شد حدود هشتاد نفر را هدایت کند(1) یعنى براى هدایت هر نفر بطور متوسّط 12 سال وقت گذاشت، چطور براى هدایت فرزندش وقت کافى نگذاشت؟ آیا نعوذ بالله نطفه این فرزند اشکال داشته است؟
جواب: هرگز اشکالى در نطفه فرزند نوح نبوده است و اساساً هیچ یک از همسران پیامبران، حتّى آنها که از نظر عقیده راه کفر و شرک را پیمودند و مشکل عقیدتى داشتند، آلودگى جنسى نداشتند(2)، و هر کس مطلبى در این مورد بگوید باطل و بى اساس و بدور از واقعیّت است. نتیجه این که بى شک فرزند نوح حلال زاده بوده و در مورد تربیت او هیچ کوتاهى از ناحیه حضرت نوح(علیه السلام) صورت نگرفته بوده است.
بنابراین، علل انحراف او چیز دیگرى بوده که براى پى بردن به آن لازم است به سراغ عوامل تربیتى برویم و در مورد آن بحث نماییم.
مثّلث تربیت انسان ها
دانشمندان تعلیم وتربیت معتقدند انسان در سه مکتب پرورش پیدا مى کند و آن را مثلث تربیت مى نامند:
1. دامان مادر و آغوش پدر یا محیط خانواده.
2. محیط تحصیل علم یا مکتب درسى; که شامل پیش دبستانى، دبستان، دوره راهنمایى، دبیرستان، پیش دانشگاهى و دانشگاه مى شود.
3. محیط جامعه; باید مراقب بود که فرزند در محیط کسب و کار با چه کسانى محشور است. در محلّه با چه افرادى رفاقت مى کند. در تفریحگاه ها و پارک ها به سراغ چه کسانى مى رود. در محیط اداره با چه انسانهایى حشر و نشر دارد. در مجالس با چه کسانى مى نشیند. همه اینها محیط جامعه محسوب مى شود.
در عصر و زمان ما، مکتب چهارمى نیز پیدا شده و مثلّث تربیت را تبدیل به مربّع تربیت کرده، و آن رسانه هاى ارتباط جمعى است. برنامه هاى رادیویى، تلویزیون، ماهواره، اینترنت، روزنامه ها، مجلّات و حتّى پیامک ها، تأثیر زیادى در تربیت فرزند دارد.
اسلام در تمام این زمینه ها برنامه دارد. اگر کسى در هر سه زمینه، بلکه هر چهار زمینه، مراقب تربیت فرزندش باشد و بتواند او را کنترل کند، تربیت شایسته اى خواهد یافت. امّا اگر در هر زمینه اى غفلت کند به همان نسبت در تربیت او ناموفّق خواهد بود.

(1). بحار الانوار، ج11، ص326 و ص336، ح64.
(2). در المنثور، ج6، ص 245 و بحار الانوار، ج11، ص 308.