گفتیم سؤال دیگرى که در زمینه عقیده شیعه درباره مهدى(علیه السلام) پیش مى آید، موضوع غیبت طولانى او است که پس از قبول امکان عمر طولانى مطرح مى شود و آن این که:
چرا مهدى ظهور نمى کند با این که فساد و ظلم بقدر کافى وجود دارد؟
چرا با قیام خود جهان را در مسیر عدل و داد قرار نمى دهد؟
آخر تا کى باید نشست و شاهد صحنه هاى ظلم و خونریزى و بیدادگرى مشتى تبهکار و از خدا بى خبر باشیم؟
چرا اینقدر غیبتش به طول انجامیده؟
او در حقیقت انتظار چه چیزى را، دیگر مى کشد؟
و بالاخره سرّ این غیبت طولانى چیست؟
* * *
ولى باید توجّه داشت گرچه این سؤال معمولا از شیعه در مسأله غیبت مى شود، امّا با کمى دقّت متوجّه خواهیم شد که دیگران هم از آن سهمى دارند; یعنى، به شکل دیگر متوجّه سایر معتقدان به ظهور یک مصلح بزرگ جهانى که روزى باید قیام کند و جهان را پر از عدل و داد سازد، مى گردد; هر چند عقیده شیعه را درباره طول عمر و غیبت قبول نداشته باشند.
زیرا جاى این پرسش از آنها باقى است که چرا آن مصلح بزرگ تا کنون متولّد نشده و اگر شده است چرا قیام نمى کند و دنیاى تشنه را با جام عدالت و دادگرى خویش سیراب نمى سازد؟ بنابراین، اشتباه بزرگى است اگر این ایراد را تنها متوجّه شیعه بدانیم.
و به تعبیر دیگر، شک نیست که مسأله طول عمر (بحث گذشته) و مسأله فلسفه وجود امام در زمان غیبت (بحث آینده) از سؤالاتى است که تنها متوجّه شیعه مى گردد، امّا مسأله تأخیر ظهور او مطلبى است که همه معتقدان به ظهور آن مصلح جهانى باید به آن بیندیشند که چرا با آمادگى جهان، آن ظهور بزرگ به وقوع نمى پیوندد؟ (دقّت کنید)
* * *
به هر حال، این سؤال یک پاسخ کوتاه دارد و یک پاسخ مشروح; پاسخ کوتاه آن این است که براى تحقّق یک انقلاب همه جانبه در سطح جهان تنها وجود یک رهبر شایسته انقلابى کافى نیست بلکه آمادگى عمومى نیز لازم است; و هنوز متأسفانه دنیا آماده پذیرش چنان حکومتى نشده است و به محض آمادگى، قیام او قطعى است!
امّا توضیح این سخن:
اولا، باید توجّه داشت ـ همان گونه که سابقاً اشاره شد ـ برنامه قیام مهدى، همانند برنامه قیام همه پیامبران الهى، از راه بهره گیرى از وسائل و اسباب طبیعى انجام مى گیرد، و هیچ گاه اعجاز اساس آن را تشکیل نمى دهد; معجزات جنبه استثنایى دارند و در روند برنامه هاى اصلاحى رهبر آسمانى ـ جز در موارد استثنائى ـ دخالت نخواهند داشت.
به همین دلیل، همه انبیا از سلاح روز، تربیت افراد لایق، مشورتهاى لازم، طرح نقشه هاى مؤثّر، تاکتیکهاى نظامى حساب شده، و خلاصه، فراهم ساختن هرگونه امکان مادّى و معنوى براى پیشبرد هدفشان استفاده مى کردند; و در انتظار این نمى نشستند که هر روز معجزه اى واقع شود و دشمن یک گام عقب نشینى کند، یا دوستان در پرتو اعجاز هر روز در مسیر تکامل گامى به پیش بگذارند.
بنابراین، اجراى طرح حکومت حقّ و عدالت در سطح جهانى نیز باید با استفاده از وسایل مادّى و معنوى لازم ـ جز در موارد استثنائى ـ تحقّق پذیرد.
به تعبیر دیگر، مهدى(علیه السلام) آئین و مذهب جدیدى با خود نمى آورد بلکه او طرحهاى انقلابى اجرا نشده الهى را به مورد اجرا مى گذارد. رسالت او تنها ابلاغ و انذار و تعلیم و تربیت و توصیه و تذکّر نیست. رسالت او اجراى همه اصولى است که به ظلم و ستم و تبعیض، در سایه حکومت علم و ایمان پایان مى بخشد، و مسلّماً اجراى این طرح بدون آمادگى یا آمادگیها ممکن نیست.
ثانیاً، با توجّه به اصل اساسى بالا روشن مى شود که چرا مى گوییم هنوز وجود این آمادگى مسلّم نیست; چه اینکه، حدّاقل چند نوع آمادگى براى این کار لازم است:
