مسأله 727: زنى که از شوهرش طلاق گرفته باید عدّه نگه دارد; مگر این که شوهر اصلا با او نزدیکى نکرده باشد، یا قبل از نُه سالگى طلاقش دهد، یا زن یائسه باشد، یعنى پنجاه سال قمرى از عمر او گذشته باشد; زن در این سه صورت بعد از طلاق مى تواند بلافاصله شوهر کند.
سؤال 728: اگر شخصى زنى را براى خود عقد دائم یا موقّت نماید و تمام تمتّعات (غیر از دخول) را ببرد و بعداً او را طلاق بدهد، یا مدّتش تمام شود، یا مدّتش را ببخشد، آیا در این صورت مى تواند بدون رعایت عدّه طلاق، خواهر یا دختر آن زن را عقد کند؟
جواب : چنین زنى عدّه ندارد و ازدواج با خواهر یا دختر او بلامانع است.
سؤال 729: مردى، زن غیریائسه اى را به عقد موقّت خویش در مى آورد و قبل از اتمام مدّت، باقیمانده مدّت را مى بخشد و سپس او را به عقد دائم خویش در مى آورد، لطفاً بفرمائید: الف: آیا عدّه لازم است؟
جواب : عدّه لازم نیست; هر چند دخول حاصل شده باشد.
ب: در فرض بالا، چنانچه بعد از عقد دائم و قبل از دخول زن را طلاق دهد، آیا در اینجا عدّه لازم است؟ یا زن مى تواند بدون رعایت عدّه بلافاصله با مرد دیگرى ازدواج کند؟
جواب : چنانچه زن بخواهد با دیگرى ازدواج کند، باید باقیمانده عدّه عقد موقّت را نگه دارد.
مسأله 730: مقدار عدّه در مورد زنانى که عادت مى شوند احتیاط آن است که بقدرى صبر کنند که دوبار حیض ببینند و پاک شوند، هنگامى که حیض سوم را دیدند عدّه آنها تمام است.
سؤال 731: زن مطلّقه اى پس از طلاق، یک یا دو بار عادت ماهانه دیده و سپس یائسه شده است، آیا باقیمانده عدّه ساقط است؟
جواب : اگر یک بار عادت شده باید دو ماه دیگر عدّه نگه دارد و اگر دو بار عادت شده باید یک ماه دیگر عدّه نگه دارد.
مسأله 732: زنى که عادت ماهانه نمى بیند، اگر در سنّ زنانى باشد که عادت مى بینند، چنانچه شوهرش بعد از نزدیکى کردن او را طلاق دهد باید بعد از طلاق سه ماه عدّه نگه دارد و منظور از سه ماه آن است که اگر اوّل ماه است سه ماه تمام هلالى و اگر روز دیگرى از ماه است، مانند پنجم یا دهم، هنگامى که پنجم یا دهم ماه چهارم شود عدّه او تمام است; مثلا اگر پنجم ماه رجب او را طلاق داده، پنجم ماه شوّال عدّه او تمام است.
سؤال 733: هر گاه زنى به خاطر شیر دادن بچّه، عادت ماهانه نبیند، تکلیف او براى طلاق چیست؟
جواب : بعد از آخرین نزدیکى سه ماه صبر مى کند و سپس صیغه طلاق جارى مى شود، پس از آن عدّه سه ماه نگه مى دارد.
سؤال 734: عدّه زنان بدون رحم (زنى که رحمش را برداشته اند)، چقدراست؟
جواب : زنانى که رحم ندارند و طبعاً حائض نمى شوند و به سنّ یائسگى نرسیده اند باید سه ماه عدّه طلاق نگه دارند.
مسأله 735: پایان عدّه زن باردار، متولّد شدن فرزند یا ساقط شدن آن است، حتّى اگر یک ساعت بعد از طلاق بچّه به دنیا آید عدّه او تمام مى شود و مى تواند شوهر کند.
مسأله 736: عدّه ازدواج موقّت بعد از تمام شدن مدّت، در صورتى که عادت ماهانه مى بیند، به مقدار دو حیض کامل است و اگر عادت نمى بیند چهل و پنج روز تمام است.
سؤال 737: اگر زنى به عقد موقّت مردى در آید و مطمئن باشد که از آمیزش با او حامله نشده است (مثلا مرد خواجه باشد، یا زن رحم خود را خارج کرده باشد) آیا باید پس از پایان مدّت عقد موقّت، عدّه نگه دارد؟
جواب : اگر دخول حاصل شده، عدّه لازم است.
مسأله 738: ابتداى شروع عدّه طلاق از موقعى است که صیغه طلاق خوانده مى شود، خواه زن بداند یا نداند، حتّى اگر بعد از تمام شدن مدّت عدّه بفهمد او را طلاق داده اند، لازم نیست دوباره عدّه نگه دارد.
سؤال 739: ابتداى عدّه وطى به شُبهه چه زمانى است؟
جواب : مبدأ عدّه وطى به شُبهه زمان حصول علم به وطى به شُبهه است.
سؤال 740: در صورتى که زمان فهمیدن اشتباه در وطى به شُبهه مدّتى پس از وطى باشد، آیا در این صورت نیز نگاه داشتن عدّه لازم است؟
جواب : احتیاط نگه داشتن عدّه است.
سؤال 741: زن مطلّقه اى پس از انقضاء عدّه، متعه مى شود و پس از چندى با وساطت بزرگان فامیل قرار مى شود با شوهر اوّل ازدواج کند، جریان را به همسر دوم مى گوید، او بقیّه مدّت عقد موقّت را مى بخشد و سپس زن را به عقد دائم خویش در مى آورد و قبل از دخول او را طلاق مى دهد و زن با این استدلال که طلاق قبل از دخول بوده و عدّه ندارد، بلافاصله به عقد شوهر اوّل در مى آید. آیا این کار صحیح است؟
جواب : عدّه عقد سابق با این امور از بین نمى رود و تا عدّه پایان نیابد ازدواج مجدّد او صحیح نمى باشد و نمى تواند بدون عدّه به عقد کسى در آید.
سؤال 742: دوشیزه اى براى جوانى در نظر گرفته مى شود و جهت حفظ جهات شرعى عقد آنها خوانده مى شود، آنها در مواقعى از پشت آمیزش مى کردند، متأسّفانه پس از مدّتى از هم جدا مى شوند، دختر بر اثر جهل به مسأله، بدون رعایت عدّه به عقد دائم شخص دیگرى در مى آید، حال پس از چند سال زندگى و با داشتن چند فرزند، مسأله را فهمیده است، حکم شرعى او چیست؟
جواب : احتیاط واجب آن است که در فرض مسأله، بعد از عدّه مجدّداً صیغه عقد بخوانند و حرام ابدى نیست.
سؤال 743: با توجّه به این که مدّت دو سال است اسلام را پذیرفته ام و مدّت شش ماه است از شوهر زردشتى ام جدا شده ام، عدّه اینجانبه چگونه خواهد بود؟
جواب : چنانچه مدّت دو سال است اسلام را پذیرفته اید از همان زمان قبول اسلام، عدّه شما شروع شده و اگر شوهر شما از این امر با خبر بوده و در مدّت عدّه شما اسلام نیاورده، عدّه شما پایان یافته و از آن شوهر جدا شده اید و نیازى هم به طلاق نیست.
سؤال 744: هرگاه زنى که از زنا باردار شده با زانى یا غیر او ازدواج کند، آیا احتیاج به عدّه دارد؟ اگر شوهرش او را بعد از ازدواج طلاق دهد، آیا عدّه دارد؟ و در صورتى که عدّه دارد، آیا عدّه او أبعد الأجلین است، یا عدّه اقراء؟
جواب : زنى که حامل از زناست عدّه ندارد، و جایز است به عقد زانى یا غیر او در آید و اگر او را طلاق داد عدّه او به اقراء یا سه ماه است و وضع حمل معیار نیست و امّا در مورد طُهر غیر مواقعه چون این شرط در حامل ساقط است مى تواند او را طلاق دهد، بنابراین اگر عادت ماهانه نمى بیند سه ماه صبر مى کند و ازدواج مى نماید.
سؤال 745: فلسفه عدّه زنان مطلّقه چیست؟ آیا زنان نازا و یا زنانى که رحم خود را برداشته اند از این قانون مستثنى هستند؟
جواب : مسأله عدّه زنان، فلسفه هاى متعدّدى دارد و منحصر به مسأله انعقاد فرزند نیست و لذا در تمام مواردى که شرع گفته است، زن باید عدّه نگهدارد; هر چند عقیم و نازا باشد، یا رحم خود را برداشته باشد، یا فرضاً چند سال است از شوهر خود جدا زندگى مى کند، در تمام این صورتها باید عدّه نگهدارد.
سؤال 746: آیا زن، در صورت یقین به عدم انعقاد نطفه، مى تواند قبل از سپرى شدن ایّام عادت اقدام به ازدواج کند؟
جواب : عدّه در واقع حریم زوجیّت است و فلسفه و حکمت آن منحصر به انعقاد نطفه نیست; به همین دلیل اگر مرد سالها از زن خود جدا زندگى کند، یا در مسافرت باشد، بعد از طلاق عدّه بر زن مدخوله غیر یائسه واجب است.
سؤال 747: امروزه از نظر پزشکى امکانات آزمایشگاهى و تجهیزاتى نظیر سونو گرافى وجود دارد که در کوتاهترین زمان مى توان بطور قطع، یقین حاصل نمود که زنى در اثر همبسترى و نزدیکى باردارشده است یا خیر؟ حال با چنین فرضى، آیا مدّت عدّه طلاق همان است که قبلا در احکام آورده شده، یا قابل تغییر است؟
جواب : همان گونه که قبلا اشاره شد عدّه تنها مربوط به مسأله باردارى نیست، بلکه در واقع حریم زوجیّت است; لذا اگر زنى چند سال از شوهرش دور باشد سپس او را طلاق دهد، باید عدّه نگه دارد.
سؤال 748: امروزه با استفاده از دارو (خوراکى ـ تزریقى)، یا به کار بردن وسایل پیشگیرى پزشکى، بطور قطع مى توان از باردارى زن جلوگیرى کرد، با چنین فرضى آیا بر زنانى که از امکانات فوق استفاده مى کنند، لازم است عدّه نگه دارند؟
جواب : از جواب بالا معلوم شد.
