فعّال اقتصادى بايد توجه داشته باشد كه انسان، تنها جسم نيست تا در فعاليت هاى اقتصادى تنها به فكر منافع مادى و تهيه اسباب رفاه جسمانى بوده باشد، بلكه در كنار اين جسم خلق شده از (صَلْصال)و (حَمَأ مَسْنون) (گِل خشكيده گرفته شده از گِل بدبو) روحى در او دميده شده كه به جهت شرافتش منسوب به حضرت حق: (وَنَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُّوحِي)گرديده و فرشتگان، به كرنش در مقابل آن مأموريت يافتند: (وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلاَئِكَةِ إِنِّى خَالِقٌ بَشَراً مِّنْ صَلْصَال مِّنْ حَمَإ مَّسْنُون * فَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَنَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُّوحِي فَقَعُوا لَهُ سَاجِدِينَ).(1)
تركيب انسان از جسم و روح سبب شكل گيرى مجموعه اى از گرايشات عقلانى و الهى در كنار تمايلات نفسانى و غريزى گشته و اين ضرورت را باعث شده كه تمايلات غريزى در عين حال كه نبايد سركوب شوند زمينه سركشى و طغيان آنها نيز نبايد فراهم شود، بلكه بايد تعديل شده، زمام آنها به دست عقل و گرايشات عقلانى و ملكوتى داده شود تا به اين ترتيب سعادت مادى و روحانى و آسايش دنيا و آخرت هر دو فراهم گردد و به بيان اميرمؤمنان، فرد به فلاح و پيروزى واقعى برسد.(2)
بر خلاف دنياى مادّى امروز كه عقل را خادم نفس و تمايلات غريزى آن مى شمرد و بر همين اساس به آزادى و رقابت كامل افراد در بخش توليد، توزيع و مصرف قائل است و هيچ دخالتى را از جانب حكومت بر نمى تابد و به همين سبب، نابسامانى هاى فراوانى را متحمّل گشته است.
آمارها مى گويند: على رغم ريشه كن شدن بسيارى از بيمارى هاى مهم قديمى و بالا رفتن حدّ متوسّط عمر انسانى، بيمارى هاى روانى و انواع افسردگى ها، گسترش زيادى پيدا كرده، به گونه اى كه در درون خانه هاى مجلّل و زندگى هاى مرفّه، انسان هاى پژمرده، افسرده، ناراحت و نگران
فراوانى را مى يابيم، چنان كه حجم كتاب هايى كه درباره مبارزه با نگرانى و افسردگى ها نوشته مى شود روز به روز بيشتر مى گردد و آمار كسانى كه با داشتن زندگى مرفّه دست به خودكشى مى زنند افزايش چشم گيرى پيدا كرده است. همه اينها براى آن است كه جهت گيرى اقتصاد در دنياى امروز تنها به سوى رفاه مادى و لذائذ جسمانى است و سهم روح و روان انسان، به كلّى ناديده گرفته شده است.

(1) . حجر، آيه 28 و 29 .
(2) . مستدرك الوسائل، ج 10، ص 212: «من غلب عقله هواه أفلح ومن غلب هواه عقله افتضح; هر كس عقلش بر شهواتش غالب گردد پيروز مى شود و هر كس شهواتش بر عقلش غلبه كند رسوا مى شود».