از جمله بن بست ها و چالش هايى كه جهان امروز گرفتار آن است، مخارج سرسام آور اسلحه است.
شركت هاى اسلحه سازى با همدستى دولت هاى سلطه گر و با ايجاد تنش هاى منطقه اى و ترساندن همسايه ها از يكديگر به فروش تسليحات خود به اين كشورها مى پردازند و در نتيجه بخش عمده اى از درآمد كشورها صرف تهيه تجهيزات جنگى مى شود و از اين رهگذر برنامه هاى عمرانى و زيربنايى و رفاهى جامعه دچار ركود و يا كندى مى گردد.
اين رقابت ها هر سال بيش از سال گذشته و هزينه ها نيز در سيرى تصاعدى، شيره جان اقتصاد كشورها را مى مكد و همگان را به رقابتى بى فرجام و بسيار خطرناك سوق مى دهد.
اين بلاى جهان سوز به يك معنا از كنترل بشريت خارج شده است. كشورها در اين گرداب هولناك گرفتارند و راهى براى خروج از آن نمى يابند و اين مسأله ناشى از نظرگاهى است كه اقتصاد سرمايه دارى به افزايش ثروت به هر قيمت دارد و ديگران را نيز به دنبال خود مى كشاند.
اگر به هزينه هاى جنگ ها توجه كنيم، خواهيم ديد كه آتش جنگ بودجه ها و ثروت ها را چندين برابر مى سوزاند و نابود مى كند.
به عنوان نمونه «هزينه هاى نظامى در جنگ دوم جهانى به شش هزار ميليارد دلار رسيد كه با توليد ناخالص ملّى جهان در سال 1975 برابر بود. همچنين بر اساس آمارهاى سازمان ملل، هزينه نظامى جهان در سال 1980 مساوى توليد ناخالص داخلى آمريكاى لاتين و آفريقا در اين سال بود».(1)
خوب است بدانيم كه «بودجه نظامى جهان در سال 1975، 300 ميليارد دلار بوده است. اين رقم در سال 1981 به 520 ميليارد دلار و در سال 1982 به 650 ميليارد دلار و در سال 1985 به 800 ميليارد دلار رسيد. يعنى در هر دقيقه به طور متوسط يك ميليون دلار در جهان صرف هزينه هاى نظامى مى گرديد».(2) گرچه اين آمار مربوط به مدتها پيش است ولى تمام قرائن و شواهد نشان مى دهد كه اين آمارها سير صعودى را طى مى كند.
در سال 2007 ميلادى هزينه هاى نظامى جهان 1100 ميليارد دلار بوده است كه نيمى از آن توسط آمريكا هزينه مى شود.(3)
هر چند كشورهاى سلطه گر و ثروتمند، جهان را گرفتار هوس هاى خود كرده اند و براى رسيدن به سود سرشار با راه انداختن جنگ هاى منطقه اى و ترساندن همسايگان از يكديگر بنيان هاى مالى و اقتصادى كشورها را ضعيف نموده اند; اما خود نيز در اين دام گرفتار شده اند.
به عنوان مثال «در سال 1983 بودجه اى كه آمريكا صرف موشك هاى MX كرد، 5/2 ميليارد دلار بود. اين مبلغ مى توانست كل مخارج واردات گندم آفريقا را در سال 1979 تأمين كند و يا قادر بود باعث توسعه 10 ميليون هكتار چراگاه در جهان سوم گردد، يا دو ميليون هكتار زمين كشاورزى را از خطر سيل برهاند و يا كلّ مخارج برنج آسيا را برآورده كند».(4)
اجراى برخى از پروژه هاى جاه طلبانه نظامى سبب آسيب فراوان به بخش هاى لازم يك كشور مى شود. همان گونه كه نوشته اند: «اجراى پروژه نظامى جنگ ستارگان رونالد ريگان (رئيس جمهور اسبق آمريكا) باعث شد كمك هاى پزشكى به سالخوردگان و صندوق كمك معاش بيكارى، 4/1
ميليارد دلار كاهش يابد; سرمايه گذارى براى ايجاد 000/310 شغل جديد متوقف شود و به قطع كمك معاش به هفتصد هزار خانواده فقير بينجامد و توقف 250 نوع برنامه رفاهى را به دنبال داشته باشد».(5)
براى آنكه بدانيم يك موشك قاره پيما چقدر هزينه بر است، توجه به اين نكته جالب است كه: «به گفته برخى از سياستمداران تنها با پول يك موشك قاره پيما، مى توان 50 ميليون كودك گرسنه را در جهان غذا داد و يك ميليون هكتار زمين را آبيارى كرد و 200 ميليون اصله نهال كاشت و يك ميليون تن كود شيميايى توليد كرد».(6)
هزينه هاى نظامى آمريكا براى سال 2009 رقم سرسام آورى است. مطابق گزارش ها هزينه هاى نظامى آمريكا در سال هاى اخير رشد مداوم داشته است. «جورج بوش» رئيس جمهورى آمريكا، در بودجه سال 2009 ميلادى اين كشور، 515 ميليارد دلار را براى «پنتاگون» وزارت دفاع، اين كشور در نظر گرفته است. در صورت تصويب اين لايحه از سوى نمايندگان كنگره، بودجه دفاعى آمريكا در مقايسه با سال مالى جارى 7 درصد رشد خواهد داشت.
ارتش آمريكا در دوران رياست جمهورى جرج بوش، از بودجه هاى بيشترى برخوردار شده است، 7 سال پيش زمانى كه «بيل كلينتون» كليد كاخ سفيد را به جانشين خود جورج بوش تحويل داد، بودجه پنتاگون كمى بيش از 350 ميليارد دلار بود. هنگامى كه بوش وارد كاخ سفيد شد، با انتقاد از كاهش مداوم بودجه نظامى در زمان كلينتون، قول داد در ظرف 7 سال بودجه پنتاگون را به 500 ميليارد دلار افزايش دهد.
در بودجه پيشنهادى بوش براى سال مالى 2009 هزينه جنگ در عراق و افغانستان 70 ميليارد دلار پيش بينى شده است. اين رقم در عين حال مى تواند افزايش يابد، زيرا در سال هاى گذشته
نيز كاخ سفيد در چند مرحله بودجه جنگ را به تصويب كنگره رسانده است. برآوردهاى دولتى در آمريكا نشان مى دهند كه هزينه كل جنگ عليه تروريسم شامل عراق و افغانستان طى 6 سال گذشته از 700 ميليارد دلار فراتر رفته است. به عبارت ديگر هر سال ماليات دهندگان آمريكايى حداقل يكصد ميليارد دلار بيشتر از بودجه هاى عادى پنتاگون بابت امور دفاعى و جنگى، پول پرداخت كرده اند.
البته كنگره تحت كنترل دموكرات ها در گزارشى جنجالى هزينه هاى مستقيم و غير مستقيم جنگ عليه تروريسم را 1700 ميليارد دلار اعلام كرد. نمايندگان كنگره همچنين پيش بينى كردند كه در صورت ادامه حضور نظامى آمريكا در عراق، اين هزينه ها از 3500 ميليارد دلار نيز فراتر خواهد رفت.(7)

(1) . بحران اقتصادى و اجتماعى، ص 210 .
(2) . امپرياليسم و عقب ماندگى، ص 92. جالب است بدانيم كه قدرت تخريبى سلاح هايى كه با اين هزينه ها توليد مى گردد به گونه اى است كه مى تواند 70 ميليارد انسان را نابود كند; يعنى قدرت تخريب آن معادل يك ميليون بمب اتمى است كه در شهر هيروشيماى ژاپن به كار برده شد. (پديده شناسى فقر و توسعه، ج 3، ص 208).
(3) . خبرگزارى جمهورى اسلامى، 19/11/1386 .
(4) . بحران اقتصادى و اجتماعى، ص 100 .
(5) . فروش اسلحه به جهان سوم (جان مك كين)، مجله تازه هاى اقتصاد، شماره 19 .
(6) . پديده شناسى فقر و توسعه، ج 3، ص 210.
(7). www.irna.ir}19/11/1386