پیامبران براى اثبات رسالت خود، باید گواه زنده و روشنى داشته باشند و این گواه حتماً باید کارى باشد که انجام آن از عهده افراد عادى بشر بیرون باشد، تا اثبات گردد که آنها با جهان ماوراى طبیعت ارتباط دارند و از آن جا الهام و دستور مى گیرند.

به عنوان مثال پیامبر اسلام (صلى الله علیه وآله) با اینکه از میان یکی از عقب افتاده ترین ملل برخاست، کتابی آورد که شاهکار علم دانش، اصول هدایت و تربیت، اخلاق، قوانین و آداب زندگی و اسرار آفرینش بود. مسلّم است که چنین کاری، از چنان کسی، با قدرت بشری ممکن نبود، بنابراین چون این کار از عهدۀ بشر ساخته نیست، نام آن را «اعجاز» می گذاریم.

قرآن تنها از جنبه ادبى و شیوه «بیان» معجزه نبود، اگر چه جاذبه خاصّى که در لابه لاى عبارات آن نهفته بود به قدرى شدید و حیرت انگیز بود که دشمنانش آن را «سحر» مى خواندند و مى گفتند: به محمد(صلى الله علیه وآله) نزدیک نشوید که سخنان نافذش شما را مسحور مى سازد و به آیین خود مى کشاند! و این خود مى رساند که حتّى دشمنان به «نفوذ خارق العاده قرآن در افکار و دل ها» ایمان داشتند. علاوه بر این از نظر محتویاّت و مضمون، آن چنان بود که در مدّت کوتاهى تحّول فوق العاده اى در محیط جهان آن روز بوجود آورد و تمدّن درخشانى را همراه با یک انقلاب دامنه دار علمى و فکرى پى ریزى کرد.

از این گذشته قرآن در آیات متعدّدى، به یک سلسله اکتشافات علمى اشاره نموده که در آن عصر از نظر همگان و حتّى دانشمندان آن زمان کاملا مکتوم و پوشیده بود و قرن ها بعد مورد توجّه دانش پژوهان جهان قرار گرفت. از جمله مسأله «حرکت زمین(1) ترکیب گیاهان از سلول هاى نر و ماده(2)وجود دو نیروى متضاد در درون همه ذرات جهان»(3)(ترکیب اتم ها از الکترون با بار الکتریکى منفى و پروتون با بار الکتریکى مثبت) و «قانون جاذبه عمومى»(4) به روشنى بیان شده است.(5)

روى این جهات باید اعتراف نمود این کتاب که معجزه جاویدان پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) محسوب مى گردد، فرآورده مغز انسان نیست، بلکه از جهان ما فوق طبیعت و از طرف پروردگار بزرگ، بر دل او نازل شده است.

به همین دلیل قرآن در آیات متعددّى، مخالفان و منکران خود را به آوردن کتابى همانند آن دعوت کرده است و با این که مخالفان سر سخت پیامبر(صلى الله علیه وآله) براى این کار کوشش کردند، هرگز نتوانستند به آن جامه عمل به آن بپوشانند.

قرآن صریحاً مى فرماید:

( قُل لَّئِنِ اجْتَمَعَتِ الْاِنسُ وَ الْجنَّ عَلَى اَنْ یَأْتُوْا بِمِثْلِ هَذَا القُرْآنِ لاَ یَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَ لَو کَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْض ظَهِیراً; بگو اگر همه دست بدست هم دهند که همانند قرآن را بیاورند، قادر نخواهند بود).(6)

این ندا را قرآن هم اکنون نیز دارد; و به همه دانشمندان و متفکّران بشر اعلام مى کند که اگر در ارتباط قرآن با خدا تردید دارند، چیزى همانند آن بیاورند، و این عجز عمومى در برابر دعوت مزبور، گواه زنده اعجاز قرآن است.

* * *

1. سوره نمل، آیه 90.

2. سوره طه، آیه 35.

3. سوره ذاریات، آیه 49.

4. سوره رعد، آیه 2.

5. براى توضیح بیشتر مى توانید به کتاب «قرآن و آخرین پیامبر» صفحات 147 - 200 مراجعه فرمایید.

6. سوره إسراء، آیه 88.