(آیه 7) در تعقیب بحثى که در آیات گذشته درباره کم فروشان، ورابطه گناه با عدم ایمان راسخ به روز رستاخیز آمده بود، در اینجا به گوشه اى از سرنوشت بدکاران وفاجران در آن روز اشاره کرده، مى فرماید: «چنین نیست که آنها (درباره قیامت) مى پندارند به یقین نامه اعمال بدکاران در سجّین است» (کَلاّ اِنَّ کِتابَ الْفُجّارِ لَفى سِجّین).

(آیه 8) «تو چه مى دانى سجّین چیست»؟ (وَمـا اَدْریکَ مـا سِجّینٌ).

(آیه 9) «نامه اى است رقم زده شده وسرنوشتى است حتمى» (کِتابٌ مَرْقُومٌ).

در تفسیر این آیات عمدتاً دو نظریه وجود دارد:

1ـ منظور از «کتاب» همان نامه اعمال انسانهاست که هیچ کار کوچک وبزرگ وصغیره وکبیره اى نیست مگر این که آن را احصا کرده، وهمه چیز بى کم وکاست در آن ثبت است.

ومنظور از «سِجّین» کتاب جامعى است که نامه اعمال همه بدکاران بطور مجموعى در آن گردآورى شده است. وبه تعبیر ساده مانند دفترکلى است که حساب هریک از بستانکاران وبدهکاران را در صفحه مستقلى در آن ثبت مى کنند.

وتعبیر از آن به عنوان «سجین» شاید به خاطر این باشد که محتویات این دیوان سبب زندانى شدن آنها در جهنّم است، یا خود این دیوان در قعر جهنّم جاى دارد، به عکس کتاب ابرار ونیکان که در «اعلى علیین» بهشت است.

2ـ تفسیر دوم این است که «سجین» به همان معنى مشهور ومعروف یعنى; «دوزخ» است که زندان عظیمى است براى همه بدکاران، ویا محل سختى از دوزخ مى باشد، ومنظور از «کتاب فجار» همان سرنوشتى است که براى آنها رقم زده شده.

بنابراین،معنى آیه چنین است:«سرنوشت مقرّر ومسلم بدکاران درجهنم است».

جمع میان این دو تفسیر نیز مانعى ندارد، چرا که سجّین در تفسیر اول به معنى دیوان کل اعمال بدکاران است، ودر تفسیر دوم به معنى دوزخ یا قعر زمین ومعلوم است که اینها علت ومعلول یکدیگرند، یعنى; هنگامى که نامه عمل انسان در دیوان کل اعمال بدکاران قرار گرفت همان سبب مى شود که او را به پست ترین مقام وقعر دوزخ بکشاند.

(آیه 10) در این آیه، با یک جمله تکان دهنده به عاقبت شوم منکران معاد اشاره کرده، مى فرماید: «واى در آن روز بر تکذیب کنندگان» (وَیْلٌ یَوْمَئِذ لِلْمُکَذِّبینَ). تکذیبى که سرچشمه انواع گناهان واز جمله کم فروشى وظلم است.

(آیه 11) در آیه قبل اشاره کوتاهى به سرنوشت شوم مکذبان شده بود، در اینجا به معرفى آنان پرداخته، مى گوید: «همانها که روز جزا را انکار مى کنند» (اَلَّذینَ یُکَذِّبُونَ بِیَوْمِ الدّینِ).

(آیه 12) وبعد مى افزاید: «تنها کسانى آن را تکذیب مى کنند که متجاوز وگنهکارند» (وَمـا یُکَذِّبُ بِه اِلاّ کُلُّ مُعْتَد اَثیم).

یعنى; ریشه انکار قیامت،منطق واستدلال نیست، بلکه افرادى که مى خواهند پیوسته به تجاوزها ادامه دهند و در گناه غوطهور باشند منکر قیامت مى شوند.

(آیه 13) در این آیه به سومین وصف منکران قیامت اشاره کرده، مى افزاید: «(همان کس که) وقتى آیات ما بر او خوانده مى شود مى گوید: این افسانه هاى پیشینیان است» (اِذا تُتْلى عَلَیْهِ آیاتُنا قالَ اَساطیرُ الاَْوَّلینَ).

آنها علاوه بر این که تجاوزگر (مُعْتَد) وگنهکار (اَثیم) هستند آیات الهى را نیز به باد سخریه واستهزا گرفته، آن را مجموعه اى از اسطوره ها وافسانه هاى موهوم وسخنان بى ارزش، نظیر آنچه از دورانهاى نخستین (دوران نادانى بشر) به یادگار مانده است معرفى مى کنند وبه این بهانه مى خواهند خود را از مسؤولیت در برابر این آیات برکنار دارند.

در آیات دیگرى از قرآن مجید نیز مى خوانیم که مجرمان جسور براى فرار از اجابت دعوت الهى به همین بهانه متوسل مى شدند.