مسأله 227 ـ هرگاه مال حلال با حرام مخلوط شود بطورى که انسان نتواند آنها را از هم تشخیص دهد و مقدار مال حرام و همچنین صاحب آن، هیچ کدام معلوم نباشد، باید خمس تمام آن مال را بدهد و بقیّه براى او حلال است.
مسأله 228 ـ هرگاه مال حلال با حرام مخلوط گردد اگر مقدار آن را بداند (مثلاً بداند یک سوم آن حرام است) ولى صاحب آن را نشناسد باید آن مقدار را بنابر احتیاط واجب به مصرفى که هم مصرف خمس باشد و هم صدقه (مانند سادات فقیر) برساند.
سایر موارد مشمول خمس / جواهراتى که با غوّاصى به دست مى آید
مسأله 229 ـ هرگاه خمس مال حلال مخلوط به حرام را بدهد و بعد بفهمد مقدار حرام بیشتر از خمس بوده، بنابر احتیاط واجب باید مقدارى را که مى داند از خمس بیشتر بوده به مصرفى برساند که هم مصرف خمس باشد و هم صدقه.
مسأله 230 ـ هرگاه خمس مال حلال مخلوط به حرام را بدهد، بعد صاحبش پیدا شود، بنابراحتیاط واجب باید عوض آن را به او بدهد، همچنین اگر مالى که صاحبش را نمى شناسد به نیّت صدقه از جانب صاحبش بدهد و بعد صاحبش پیدا شود و راضى نشود.
سؤال 231 ـ آیا از مال حلال مخلوط به حرام مى شود به مسجد کمک کرد؟
جواب: اگر مقدارش را نمى داند و صاحبان آن را نمى شناسد، باید خمس آن را بپردازد و بعد صرف مسجد کند.
سؤال 232 ـ پدرى که ثروتش از راه حرام به دست آمده، چنانچه جهیزیّه اى براى دخترش تهیّه کند، یا هدیه اى به او بدهد، آیا دختر مى تواند از آن استفاده کند؟ راه پاک کردن آن چیست؟
جواب: اگر یقین ندارد که از مال حرام است براى او اشکالى ندارد و اگر یقین دارد چنانچه مقدار حرام و صاحبانش شناخته شده نیستند، واجب است خمس آن را بپردازد، و بقیّه پاک مى شود.
سؤال 233 ـ هرگاه مالى که از راه حرام به دست آمده، در کار حلالى سرمایه گذارى شود و سود بدهد، آیا این سود حلال است؟
جواب: این سود نیز تابع سرمایه است و تصرّف در هر دو حرام است.
سؤال 234 ـ برادرم مى خواهد یک باب منزل مسکونى براى این جانب بخرد، در حالى که یقین دارم مال ایشان مخلوط به حرام است و خمس نمى پردازد، آیا استفاده کردن از چنین منزلى براى بنده جایز است؟
جواب: در مورد منزل باید خودتان وجوه آن را بپردازید، و اگر مخلوط به حرام است نیز طبق وظیفه اى که در مورد این اموال در شرع مقدّس وارد شده عمل کنید.(1)

(1). شرح آن در مبحث خمس حلال مخلوط به حرام خواهد آمد.