مسأله 78 ـ آغاز سال براى حساب خمس هر کسى اوّلین درآمد اوست، یعنى اگر کسى شروع به تجارت و کسب و صنعت و زراعت و غیر اینها کند، اوّلین زمانى که درآمد براى او حاصل مى شود اوّل سال خمسى اوست و نمى توان با قصد و نیّت آن را جلو یا عقب انداخت و اگر بخواهد اوّل سال را جلو بیندازد راهش این است که حساب سال خود را زودتر از موعد معیّن برسد و خمس خود را بپردازد، همان وقت اوّل سال او خواهد شد.
مسأله 79 ـ انسان مى تواند در وسط سال هر وقت منفعتى به دستش آمد خمس آن را بدهد، ولى مى تواند آن را تا آخر سال تأخیر بیندازد تا مخارج احتمالى اش را از آن بردارد.
مسأله 80 ـ براى دادن خمس مى توان معیار را سال شمسى یا قمرى قرار داد.
مسأله 81 ـ کسى که درآمد اضافى ندارد نیاز به قرار دادن سال خمسى ندارد.
سؤال 82 ـ افرادى که سال خمسى دارند، اگر هنگام حساب سال کار آنان (مانند بافت قالى) ناتمام باشد و قابل فروش نباشد، خمس آن را چگونه حساب کنند؟
جواب: جزء درآمد سال بعد حساب مى شود.
سؤال 83 ـ آیا تغییر زمان حساب سال جایز است؟
جواب: جلو انداختن حساب سال به هر اندازه هیچ مانعى ندارد; ولى تأخیر آن جز با اجازه حاکم شرع جایز نیست.
سؤال 84 ـ آیا تعیین سال روز خمسى اختصاص به مردها دارد که به عنوان نان آور و مدیر خانواده هستند و یا زنان خانه دارى که تحت سرپرستى مردها به سر مى برند و عایدات جزیى و کمى دارند را نیز شامل مى شود؟ اگر عایدات آنها نیز متعلّق خمس باشد آیا کیفیت تخمیس اموال آنان با مردان متفاوت است یا نه (توضیح این که گویا بعضى از آقایان گفته اند زن شوهردار باید به محض دریافت تخمیس کند)؟
جواب: هر کس درآمدى زاید بر مخارج دارد باید سال خمس داشته باشد و بعد از گذشتن سال اموال خود را تخمیس کند.
 
* * *