مسأله 1 ـ هرگاه انسان از طریق زراعت یا صنعت یا تجارت یا از طریق کارگرى و کارمندى در مؤسّسات مختلف درآمدى به دست آورد، چنانچه از مخارج و هزینه هاى سال او و همسر و فرزندان و سایر کسانى که نفقه آنها را مى دهد زیاد آید، باید خمس (پنج یک) آن را به شرحى که بعداً گفته مى شود محاسبه کرده و بپردازد.
مسأله 2 ـ هیچ گونه تفاوتى میان کسب ها و درآمدهاى کسب نیست.
مسأله 3 ـ هرگاه بچّه صغیر درآمدى داشته باشد و از هزینه سال او اضافه بماند بنابر احتیاط واجب باید بعد از آن که بالغ شد اگر مصرف نشده باشد، خمس آن را بپردازد.
مسأله 4 ـ کسى که از اوّل تکلیف، خمس نداده و درآمدهایى پیدا کرده و وسایلى براى زندگى خود خریده است و الآن متوجّه وظیفه خمس شده و مى خواهد تکلیف خود را درباره آن ادا کند و زندگى خود را پاک نماید اگر از منافع کسب، چیزى را که به آن احتیاج ندارد خریده و یک سال از خرید آن گذشته باید خمس آن را بدهد و اگر اثاث خانه و چیزهاى دیگرى که به آنها نیاز دارد مطابق شأن خود خریده، پس اگر بداند در بین سالى که در آن سال فایده برده آنها را خریده است لازم نیست خمس آن را بدهد و اگر نداند که در بین سال یا بعد از تمام شدن سال بوده بنابر احتیاط واجب باید با حاکم شرع یا نماینده او مصالحه کند، یعنى تمام اموال مشکوک خود را حساب کرده وحاکم شرع بدهى او را از جهت خمس به مقدارى تخمین مى زند و با او مصالحه مى کند و با پرداخت آن تمام اموالش پاک مى شود.
مسأله 5 ـ چیزى را که افراد مستحق از باب خمس یا زکات مى گیرند خمس ندارد، هر چند از مخارج سالشان به عللى زیاد بیاید، ولى اگر از مالى که از این طریق به او رسیده منفعتى ببرد، مثلاً از درختى که از باب خمس به او داده شده میوه اى بدست آورد یا ترقّى قیمت داشته باشد، باید خمس آن مقدارى که از مخارج سالش زیاد آمده بپردازد.
سؤال 6 ـ کسانى که تاکنون خمس نداده اند آیا تنها پول نقد آنها محاسبه مى شود یا ضروریات زندگى نیز محاسبه مى شود و یا باید مصالحه شود؟
جواب: تمام اموالشان را باید حساب کنند و نسبت به ضروریات و وسایل زندگى با حاکم شرع مصالحه نمایند.
سؤال 7 ـ آیا کسى که در خانه پدرى زندگى مى کند باید خمس بدهد؟
جواب: اگر درآمد اضافى دارد باید خمس بدهد.
سؤال 8 ـ اگر کودک، یا سفیه، یا کسى که جنون ادوارى دارد پولى به دست آورد، یا کسى پولى را به حساب او از طرف کسى واریز کند، خمس آن بر عهده چه کسى است؟
جواب: در مورد کودک نابالغ احتیاط آن است که خودش پس از بلوغ بپردازد، و در مورد مجنون خمس به مال او تعلّق نمى گیرد; ولى مجنون ادوارى در آن زمانى که عاقل است باید خمسش را بپردازد، و امّا سفیه اداى خمس مالش با ولىّ اوست.