مسأله 51 ـ سهم سادات را باید به سادات فقیر یا یتیم نیازمند، یا ساداتى که در سفر وامانده اند و نیازمند هستند، داد (هرچند در محلّ خود فقیر نباشند).
مسأله 52 ـ دادن سهم سادات به سادات به خاطر آن است که آنها از گرفتن زکات محرومند بنابراین تبعیضى محسوب نمى شود و محروم بودن آنها از زکات دلایلى دارد که در جاى خود گفته شده است.(1)
مسأله 53 ـ سهم سادات را بنابر احتیاط واجب بدون اجازه مجتهد نمى توان به ساداتى که در بالا گفته شد پرداخت کرد.
مسأله 54 ـ به سیّدى که دوازده امامى نیست نمى توان خمس داد و همچنین به کسى که واجب النّفقه است، مثلاً انسان نمى تواند به همسرش که سیّده است خمس خود را بدهد، مگر این که آن زن ناچار باشد مخارج اشخاص دیگرى را که واجب النّفقه مرد نیستند بپردازد.
مسأله 55 ـ احتیاط واجب آن است که سهم سادات را از خود آن مال و یا از پول رایج بدهند، نه از جنس دیگر، مگر این که جنس دیگر را به مستحق بفروشد سپس بدهى او را از باب خمس حساب کند.
مسأله 56 ـ سادات فقیرى که مخارج آنها بر دیگرى واجب است اگر آن شخص نتواند خرج او را بدهد مى توان به او خمس داد، مثلاً زن سیّده اى که شوهرش قادر به اداره زندگى او نیست مى تواند خمس بگیرد.
مسأله 57 ـ بنابر احتیاط واجب سادات نمى توانند بیش از مخارج یک سال خود را از خمس بگیرند.
مسأله 58 ـ در صورتى که سادات فقیر نیاز به سرمایه اى براى کسب و کار داشته باشند مى توان از باب خمس به آنها داد (البتّه به مقدارى که نیاز زندگى آنها را تأمین کند).
مسأله 59 ـ هرگاه سهم سادات بیش از نیاز سادات باشد باید آن را به مجتهد عادل داد تا در مصارف دیگرى که صلاح مى داند صرف کند و اگر کمتر از نیاز سادات باشد مى توان از سهم امام(علیه السلام)به آنها داد، بنابراین کم و زیاد بودن سهم سادات مشکلى ایجاد نمى کند.
مسأله 60 ـ به سیّدى که عادل نیست مى توان خمس داد، ولى احتیاط واجب آن است به کسى بدهند که آشکارا گناه نکند. و اگر در سفر مانده در صورتى مى توان به او خمس داد که سفرش سفر معصیت نباشد، مگر این که توبه کند و باقیمانده سفر را در طریق معصیت انجام ندهد.
مسأله 61 ـ کسى که از سیّد نیازمندى طلبکار است مى تواند طلب خود را از باب خمس حساب کند، ولى باید به اجازه حاکم شرع باشد.
مسأله 62 ـ لازم نیست به سیّد گفته شود که این پول خمس است، بلکه مى توان به عنوان هدیه به او داد و نیّت خمس کرد .
سؤال 63 ـ شخصى از سیّد فقیرى طلبى دارد. مى خواهد طلبش را از بابت سهم سادات حساب کند، ولى فعلا سهم سادات بدهکار نیست، و از طرفى هم مى خواهد این سیّد به او بدهکار نباشد. آیا راهى وجود دارد که سیّد مذکور به این شخص مدیون نباشد، و از سوى دیگر این شخص بتواند سهم ساداتى که سالهاى آینده بر ذمّه او مى آید را بابت طلب این سیّد بردارد؟
جواب: مى تواند با اجازه حاکم شرع آن را بپردازد; یعنى در واقع به حاکم شرع وام مى دهد، که بعداً از باب وجوه شرعیّه با او محاسبه کند.
سؤال 64 ـ تبدیل وجه خمس به اجناس دیگر از قبیل پوشاک و وسایل زندگى و دادن آنها به سادات چگونه است به ویژه هنگامى که سیّد از پذیرفتن سهم سادات جداً ناراحت مى شود؟
جواب: تبدیل وجه خمس به اجناس جایز نیست بنابر احتیاط، مگر این که سادات شخصاً تقاضا کنند. و لازم نیست پول را به عنوان سهم سادات به آنها بدهید که ناراحت شوند بلکه مى توانید به شکل هدیه به آنها برسانید.
سؤال 65 ـ آیا سیّد غنى که مجتهد یا نماینده حاکم شرع نیست مى تواند صرفاً به عنوان سیادت خویش در مواردى که پیش مى آید،با فقراى مؤمنین دستگردان و امهال نماید؟
جواب: بدون اجازه مجتهد جامع الشرایط اشکال دارد.

(1) . براى توضیح بیشتر به ص 44 همین کتاب مراجعه کنید.