در بعضى از روایات اسلامى آمده است که مسلمانان مدینه، پیش از آن که پیامبر(صلى الله علیه وآله)هجرت کند، با یکدیگر صحبت کردند وگفتند: یهود در یک روز هفته اجتماع مى کنند (روز شنبه) ونصارى نیزروزى براى اجتماع دارند (یکشنبه) خوب است ما هم روزى قرار دهیم ودرآن روز جمع شویم وذکر خدا گوئیم وشکر او را به جا آوریم، آنها روز قبل ازشنبه را که در آن زمان «یوم العروبه» نامیده مى شد، براى این هدف برگزیدند، وبه سراغ «اسعدبن زراره» (یکى از بزرگان مدینه) رفتند، او نماز را به صورت جماعت با آنها به جا آورد وبه آنها اندرز داد وآن روز، «روز جمعه» نامیده شد، زیراروز اجتماع مسلمین بود.

واین نخستین جمعه اى بود که در اسلام تشکیل شد.

اما اولین جمعه اى که رسول خدا(صلى الله علیه وآله)با اصحابش تشکیل دادند، هنگامى بود که به مدینه هجرت کرد، وارد مدینه شد، وآن روز روز دوشنبه دوازدهم ربیع الاول هنگام ظهر بود، حضرت، چهار روز در «قبا» ماندند ومسجد قبا را بنیان نهادند، سپس روز جمعه به سوى مدینه حرکت کرد وبه هنگام نماز جمعه به محله «بنى سالم» رسید، ومراسم نماز جمعه را در آنجا برپاداشت، واین اولین جمعه اى بود که رسول خدا(صلى الله علیه وآله)در اسلام به جا آورد، خطبه اى هم در این نماز جمعه خواند که اولین خطبه حضرت در مدینه بود.