حج یکى از ارکان مهمّ اسلام، و از بزرگترین فرائض دینى است. حج در تمام طول عمر انسان، طبق شرائط خاصّى، یکبار بر انسان واجب مى شود که با انجام آن تولّدى دوباره مى یابد، و «مانند روزى که از مادر متولّد شده، از گناهان پاک مى شود».(1) به بخشى از احکام حج توجّه فرمائید:

مسأله 483ـ «حج» یعنى زیارت خانه خدا و انجام اعمالى که آنها را مناسک حج مى نامند ودر تمام عمر یک بار برهمه کسانى که داراى شرایط زیر باشند واجب است:

1ـ بالغ بودن 2ـ عاقل بودن 3ـ با انجام حج، عمل واجب دیگرى که مهمتر از حج است ترک نشود یا کار حرامى که اهمّیّتش در شرع بیشتر است بجا نیاورد. 4ـ استطاعت و آن به چند چیز حاصل مى شود:

1ـ داشتن زادوتوشه راه و آنچه در سفرش به آن محتاج است و مرکب سوارى مورد نیاز، یا مالى که بتواند به وسیله آن، اینها را به دست آورد. 2ـ نبودن مانعى در راه و عدم وجود ترس از خطرو ضرر بر جان و عرض و مال خویش، که اگر راه بسته است یا ترس از خطرى وجود دارد حج بر او واجب نیست، ولى اگر راه دیگرى دارد هر چند دورتر است لازم است از آن راه به حج رود. 3ـ توانایى جسمانى بر انجام مناسک حج. 4ـ داشتن وقت کافى براى رسیدن به مکّه و انجام مناسک. 5ـ داشتن مخارج کسانى که خرج آنها بر او شرعاً یا عرفاً لازم است. 6ـ داشتن مال یا کسب و کارى که بعد از بازگشت بتواند با آن زندگى کند.

مسأله 484ـ کسى که فقط توانایى بر عمره مفرده داشته باشد، احتیاط واجب آن است که آن را بجا آورد، هر چند استطاعت و توانایى بر انجام حج را نداشته باشد و یک مرتبه در تمام عمر بیشتر واجب نیست و تکرار آن مستحب است.

مسأله 485ـ عمره را در هر ماهى از سال مى توان بجا آورد; ولى در ماه رجب از همه ماهها بهتر است(2)، و در اخبار اسلامى درباره آن بسیار تأکید شده است.

مسأله 486ـ بر اشخاصى که در وقت اسم نویسى براى حج استطاعت دارند واجب است ثبت نام کنند، همچنین اگر فقط توانایى بر انجام عمره مفرده داشته باشند، احتیاط واجب آن است که در وقت اسم نویسى آن، ثبت نام کنند.

1 . به بحارالانوار، ج 96، ص 26، 315، 316 و 341 مراجعه فرمائید.
2 . روایات فراوانى در این زمینه وجود دارد، که تنها در کتاب وسائل الشیعه، ج 10، ص 239، ابواب العمره، باب 3، شانزده روایت نقل شده است.