SiteTitle

SiteTitle

صفحه کاربران ویژه - خروج
ورود کاربران ورود کاربران

LoginToSite

SecurityWord:

Username:

Password:

LoginComment LoginComment2 LoginComment3 .
SortBy
 
حقيقت مرگ؟

حقيقت مرگ؟

در حماسه ‏هاى روز عاشورا مى‏ خوانيم كه امام حسين عليه السلام روز عاشورا ياران خود را مخاطب ساخته فرمود: «صَبْراً بَنِي الْكِرَامِ! فَمَا الْمَوْتُ‏ إِلَّا قَنْطَرَةٌ تَعْبُرُ بِكُمْ عَنِ الْبُؤْسِ وَ الضَّرَّاءِ إِلَى الْجِنَانِ الْوَاسِعَةِ وَ النَّعِيمِ الدَّائِمَةِ، فَأَيُّكُمْ يَكْرَهُ أَنْ يَنْتَقِلَ مِنْ سِجْنٍ إِلَى قَصْرٍ؟؛ استقامت كنيد اى بزرگ زادگان! چرا كه مرگ فقط پلى است كه شما را از ناراحتى ‏ها و رنج ‏ها به سوى باغ ‏هاى وسيع و نعمت ‏هاى جاويدان بهشت عبور مى ‏دهد، كدام يك از شما ناخشنوديد كه از زندانى به قصرى منتقل شويد؟».

Writer: به کوشش حجت الاسلام احمد حيدری

استاد فاطمه طاهایی بنیانگذار حوزه علمیه نرجس مشهد و شعبات

استاد فاطمه طاهایی بنیانگذار حوزه علمیه نرجس مشهد و شعبات

بانوی با فضیلت، فاطمه سید خاموشی مشهور به طاهایی، طی بیش از پنجاه سال، فعالیت‌های مختلفی در عرصه‌هایِ فرهنگی، سیاسی، اجتماعی داشتند که مروری بر زندگی‌نامه ایشان گواه این مدّعا خواهد بود. وی از همان آغاز مهاجرت به مشهد، دغدغه‌ای در سر داشت و آن آشنا کردن بانوان با معارف اسلامی و تحکیم اعتقادات این بخش از جامعه بود، ضرورتی که سال‌ها کسی به آن نمی‌پرداخت. این فکر با راه‌اندازی کلاس‌های آموزش قرآن و آشنایی با تفسیر آغاز گردید و آن‌گاه در پی استقبال بی‌نظیر بانوان و حمایتِ مراجع آن روزگار به تأسیسِ حوزه علمیه مکتب نرجس(س) انجامید....

Writer: دکتر اعظم رحمت‌آبادی

نقش بانوان دانشمند شیعه در گسترش علوم اسلامی با تأکید بر قرن سیزدهم و چهاردهم

نقش بانوان دانشمند شیعه در گسترش علوم اسلامی با تأکید بر قرن سیزدهم و چهاردهم

در طول تاریخ پیش از اسلام، زنان به ندرت به حقوق شایسته خود دست‌یافته‌اند و روزگارانی مدید مورد ظلم و استیلای مردان قرار داشتند، تا این‌که با ظهور دین مبین اسلام، ارزش و کرامت انسانی زن در سایه تقوا و عمل صالح معرفی شد. خداوند متعال، معیار ارزش انسان‌ها را تنها و تنها «تقوا» دانست و جزای عمل نیک زن و مرد را بدون تفاوت در جنسیت، بهشت و حیات طیّبه معرفی نمود. ازاین‌رو، بانوان شیعه به‌رغم شرایط نامساعد و حاکمیت فرهنگ‌های غیردینی، تحت تعالیم اهل‌بیت(ع) شروع به کسب فضائل و کمالات انسانی نمودند و آثاری شایان‌توجّه در تاریخ فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی روزگار خود برجا نهادند، اما تلاش‌های آنها در همان شرایط نابرابر نیز کمتر ثبت شد و در لابه‌لای کتب، پراکنده و ناپدید و دست‌یافتن به آنها دشوار شد. پژوهش حاضر، درصدد است با بررسی گزارش‌های تاریخی و متون علمی و ادبی مربوط به قرن سیزدهم و چهاردهم، به این پرسش پاسخ دهد که آیا بانوان شیعه از علم و دانش فاصله داشته‌اند، و نقش آنها در علم‌آموزی و گسترش علوم اسلامی چه میزان بوده است.

Writer: دکتر آتنا بهادری/ دکتر امیرحسین بانکی‌پور فرد/ ملیحه نقش‌زن خواجویی

نقش بانوان شیعه در گسترش علوم اسلامی با تأکید بر قرن دهم، یازدهم و دوازدهم قمری

نقش بانوان شیعه در گسترش علوم اسلامی با تأکید بر قرن دهم، یازدهم و دوازدهم قمری

بررسی نقش و سهم زنان در میراث تمدنی هماره با مرارت همراه بوده است. این امر به‌سبب تاریخ‌نگاری سراسر مردانه، مخل بازنمایی واقعی از نقش زنان عالم و هنرمندی است که توانسته‌اند با وجود بی‌میلی همیشگی نسبت به حضور عیان آنها، سهم خود را در رشد تمدن اسلامی به یادگار بگذارند. ازاین‌رو برای ترسیم واقعی از حضور زنان؛ علاوه بر نقش فردی هریک از آنان در سازوکار اجتماع این عصر، باید دقت وافر در سازمان دربار و همین‌طور وقایع نگاری‌های رسمی این دوره به عمل آید....

Writer: دکتر زهرا روح‌اللهی امیری/ فاطمه سلطان‌محمدی/ دکتر مریم اسماعیلی/ دکتر مونا امانی‌پور

دنياپرست نمی تواند ديندار باشد

دنياپرست نمی تواند ديندار باشد

امام حسين عليه السّلام در مسير کربلا و در ضمن خطبه ای فرمودند: «همانا مردم دنياپرستند و دين بر سر زبان آنها است. تا وقتی که زندگی شان رو به راه است، دين را به زبان می چرخانند. چون به گرفتاری آزموده شوند، دينداران كم شوند؛ إِنَ‏ النَّاسَ‏ عَبِيدُ الدُّنْيَا، وَالدِّينُ لَعْقٌ عَلَى أَلْسِنَتِهِمْ‏، يَحُوطُونَهُ مَا دَرَّتْ مَعَايِشُهُمْ، فَإِذَا مُحِّصُوا بِالْبَلَاءِ، قَلَّ الدَّيَّانُونَ». وقتی دنيا برای کسی اصل بوده باشد، اگر از «دين» بهره دنيوی ببرد، حامی آن خواهد بود؛ امّا اگر چيزی از دين عايدش نشود و برعکس دين را مزاحم مطامع دنيوی خود بداند، دين را کنار خواهد گذاشت.

Writer: به کوشش حجت الاسلام احمد حيدری

نقش بانوان شیعه در گسترش علوم اسلامی با تأکید بر قرن هفتم، هشتم و نهم قمری

نقش بانوان شیعه در گسترش علوم اسلامی با تأکید بر قرن هفتم، هشتم و نهم قمری

از زمان آغازین تاریخ حیات‌بشر، زنان پا‌به‌پا و هم‌دوش مردان در تمام عرصه‌های زندگی حضور داشته‌اند. در این میان زنان مسلمان شیعی در پرتو تعالیم ارزشمند اسلام ولایی، در پیشبرد قافله تمدن انسانی و بقاء فرهنگ اسلامی، نه‌تنها کمتر از مردان نبوده‌اند، بلکه مشاهده مجاهدات بانوان مطرح جهان تشیع، ثابت می‌کند که ایشان علاوه ‌بر نقش‌آفرینی ارزشمند خود، با زمینه‌سازی و تربیت مردان تأثیرگذار و کارآمد، ثمرات و برکات بی‌منتهایی را به نام خود ثبت کرده‌اند، هرچند که شمار بسیاری از این بانوان، در ادبیات تاریخی از صحنه روایت و ثبت نقش تاریخی بی‌بدیلشان غایب هستند....

Writer: دکتر نفیسه فقیهی مقدس/ دکتر سعید ملک‌محمد/ دکتر راضیه میرعلی ملک/ دکتر رقیه‌سادات مؤمن

نقش بانوان شیعه در گسترش علوم اسلامی با تأکید بر قرن چهار،پنج و ششم قمری

نقش بانوان شیعه در گسترش علوم اسلامی با تأکید بر قرن چهار،پنج و ششم قمری

نشر فرهنگ اصیل دین اسلام در سراسر عالم، رشد علمی جوامع در رشته‌های گوناگون‌ به‌خصوص علوم دینی را به‌همراه داشته است. از ویژگی‌های مهم فرهنگ اسلام آن است که همه استعدادهای بشری را در معرض فعلیت قرار داده است و در ایجاد این تحول، مرد و زن را به‌طور مساوی مشمول خود کرده است. اگر سرعت، کمیت و کیفیت این تحول در جامعه زنان نسبت به‌جامعه مردان متفاوت بوده است، عامل مهم آن، تفاوت فرهنگ‌های بومی جوامع بوده است، به‌طوری که هرکجا بزرگان جامعه مسلمان فرهنگ بومی متعالی‌تری داشته‌اند، گستره عالم‌پروری و رویش زنان جامعه نیز فراخ‌تر نموده ‌است. وجود پر نور و منزلت علمی بانوان اهل‌بیت(ع)، گواه این رویش شگرف در جامعه زنان آن عصر است....

Writer: دکتر طاهره محسنی/دکتر منیر حق‌خواه/ زکیه‌سادات امیری

نقش بانوان راوی حدیث غدیر در گسترش معارف اسلامی

نقش بانوان راوی حدیث غدیر در گسترش معارف اسلامی

«حدیث غدیر» به مثابه نماد شاخص مکتب تشیع و جلوه مبرز دکترین امامت منصوص، از علوم و معارف محوری است و اهتمام به نقل و تبیین معارف این حادثه بزرگ اسلامی، رسالت جامعه شیعی به‌شمارمی‌رود که شیعیان راستین مکتب علوی، باوجود شرایط و جوّ اختناق و ارعاب دستگاه حاکم، آن را به‌خوبی ایفا کردند. نقش بانوان در پاسداشت این آموزه گران‌سنگ، محور پژوهش حاضر است. حضرت زهرا، فاطمه دختر امام رضا، دختران امام موسی‌بن جعفر (فاطمه، زینب و ام‌کلثوم)، فاطمه دختر امام صادق، فاطمه دختر امام باقر، فاطمه دختر امام سجاد، دختران امام حسین (فاطمه و سکینه) و ام‌کلثوم دختر حضرت فاطمه(علیهم صلوات الله) از راویان حدیث غدیر هستند که در این مقاله به‌معرفی آنها می‌پردازیم.

Writer: دکتر نفیسه فقیهی مقدس/ دکتر نهله غروی نایینی/ دکتر سعیده سخاوت

بينای خود و کور عيوب دگران باش

بينای خود و کور عيوب دگران باش

امام حسين عليه السّلام می فرمايد: «كسى كه عيب جوى ديگران نباشد، در برابر عيب جويان بى عذر نماند؛ مَنْ لَمْ يَكُنْ لِأَحَدٍ عَائِباً لَمْ يَعْدَمْ مَعَ كُلِّ عَائِبٍ‏ عَاذِراً». همه ابناء بشر برای خود عيب هایی دارند؛ امّا کسانی که در پی عيب های ديگران نيستند، همواره مشغول عيوب خويش و در صدد عيب زدايی از خود هستند؛ لذا بهانه ها را از عيب جويان می گيرند. نیز هر عمل خيرخواهانه و عمل بدخواهانه و پرهيز ما درباره ديگران می تواند بر طبق سنّت های الهی و بنابر خاصيّت اعمال به خود ما برگردد.

Writer: به کوشش حجت الاسلام احمد حيدری

نقش صحابیات (غیر محارم) اهل‌بیت(علیهم السلام) در گسترش علوم اسلامی

نقش صحابیات (غیر محارم) اهل‌بیت(علیهم السلام) در گسترش علوم اسلامی

صحابیات شیعه، فرهیختگانی از شیفتگان فخر رسالت‌اند که پروانه‌وار گرد شمع وجود اهل‌بیت(ع) می‌چرخیدند، از فیض برکات آن بزرگواران بهره می‌بردند و در یاری و نصرت ایشان می‌کوشیدند. آنان تمام هستی خود را نثار یاری دین و پیشوایان معصوم(ع) کردند و در پرورش شجره طیبه اسلام و نشر آموزه‌های عالیه قرآن و فرهنگ اصیل اسلامی لحظه‌ای غفلت نورزیدند، هوشیاران و بیدارگرانی که نفسِ نفیس خود، همسر و فرزند را در این راه بذل و جانفشانی کردند؛ در سختی‌ها تعلل نورزیدند و در تداوم و بارورتر شدن درخت اسلام کوشیدند. آنان در برابر بدعت‌ها، ناروایی‌ها و تضییع حقوق خاندان عصمت و طهارت(ع) ایستادگی کردند. این جستار به بررسی نقش صحابیاتی از شیعه پرداخته است که در راه تعالی اسلام و علوم اسلامی، با تمام توان راه پیموده و بر حال فرهیختگی خود باقی مانده باشند...

Writer: دکتر زینب طیّبی/دکتر سیّده سعیده غروی

نقش زنان شیعه عصر حضور معصومین(علیهم السلام) در گسترش علوم اسلامی

نقش زنان شیعه عصر حضور معصومین(علیهم السلام) در گسترش علوم اسلامی

از گذشته تا زمانی نه‌چندان پیش، زنان زمینه‌های کمتری برای پیشرفت علمی در سطوح پیچیده داشتند، به‌ویژه کنش علمی آنها به‌معنای دانش‌آفرینی یا تأثیرگذاری‌های علمی بسیار محدود بوده است. ایجاد تأثیرات علمی به‌معنای خلق آثار علمی مکتوب، تشکیل مدرس، ایده‌پردازی‌ها و نظریه‌آفرینی، صورت‌بندی دانش‌ها، اختراعات و اکتشافات، همه نیازمند تحصیل، برخورداری از محضر اساتید و دانشمندان، مشارکت در اجتماع علمی، استفاده از امکانات تحقیقاتی و از همه مهم‌تر گستردگی حوزه‌های علمی و فراوانی موضوعات دانشی است. با توجه به این امر، طبیعی است که همواره تأثیرات علمی زنان، محدودتر از مردان و غیرقابل مقایسه با آنان باشد. افزون ‌براین، وضعیت طبیعی زندگی زنان، که موقعیت ویژه‌ای در تولید مثل و نگهداری از کودکان برای آنها فراهم می‌آورده، به‌کاهش دامنه و عمق تأثیر منجر شده است؛ بنابراین، ضمن اعتراف به این واقعیت تاریخی، باید دانست نگاه ما به کشف تأثیرات علمی بانوان، متواضعانه و باتوجه به تعریف آن زمان از دانش در سطح جامعه اسلامی است. محدوده مورد مطالعه ما، بانوان حرم اهل‌بیت(ع) و مرتبطین سطح اول با این خاندان است و طبعاً منظور از دانش و کوشش علمی، دانش و کوششی است که از طریق اهل‌بیت(ع) منتقل می‌شد و به منظور نشر فرهنگ و آگاهی‌های همسو با مکتب شیعه متناسب با آن عصر بود....

Writer: دکتر فریبا علاسوند

نقش صحابیات امام علی(علیه السلام) در توسعه علوم اسلامی

نقش صحابیات امام علی(علیه السلام) در توسعه علوم اسلامی

«علوم اسلامی» در اصطلاح علومی است که با پیدایش دین اسلام، مطرح و رونق گرفت. مطالبی که مربوط به کتاب خدا (قرآن)، کلام و رفتار پیامبر خدا(ص) و جانشینان آن حضرت و تاریخ و سرگذشت مسلمانان، احکام و مقررات جامعه اسلامی که در همه زمینه‌های زندگی مطرح است. این مقاله بانوانی را معرفی می‌کند که از اصحاب علی‌بن ابی‌طالب(ع) بوده و در طول حیات خود نقشی در بیان آیات، احادیث و روایات به‌ویژه در آموزش و پیشرفت علم امام‌شناسی داشته و یا خود سبب صدور حدیث معصوم بوده‌اند...

Writer: دکتر نهله غروی نایینی

تو نيکی می کن و در دجله انداز

تو نيکی می کن و در دجله انداز

امام حسين عليه السّلام در ضمن خطبه ای می فرمايند: «هر گاه کسی به ديگرى نيكى كرده باشد، و آن شخص بر سپاس آن نيکی برنخيزد، خداوند به جاى آن شخص پاداش او را خواهد داد، زيرا خداوند بيش از همه عطا می کند و بيش از همه پاداش‏ می دهد؛ فَمَهْمَا يَكُنْ لِأَحَدٍ عِنْدَ أَحَدٍ صَنِيعَةٌ لَهُ، رَأَى أَنَّهُ لَا يَقُومُ بِشُكْرِهَا، فَاللَّهُ لَهُ بِمُكَافَاتِهِ، فَإِنَّهُ أَجْزَلُ عَطَاءً وَ أَعْظَمُ أَجْراً». آنچه از اين کلام شريف بر می آيد اين است که اولا: نيکی نيکوکار نزد خداوند محفوظ است و بی پاسخ نخواهد ماند. ثانيا: خداوند ثواب نيکی را به مراتب بيشتر از آن خواهد داد. اين دو مضمون بازتاب وسيعی در بيانات قرآن دارند که در ذيل دو عنوان به بررسی برخی از آيات مربوطه پرداخته می شود.

Writer: به کوشش حجت الاسلام احمد حيدری

نقش مادران، همسران و دختران ائمه(علیهم السلام) در گسترش علوم اسلامی

نقش مادران، همسران و دختران ائمه(علیهم السلام) در گسترش علوم اسلامی

زنان در جوامع انسانی به‌واسطه جایگاه و توانایی‌های خاص خود، می‌توانند ایفاگر نقش‌هایی مهمّ باشند. کیفیّت و میزان این نقش‌ها، اعم از مردانه و زنانه، به‌طور معمول در آثار برجای مانده از هر دوره‌ای منعکس می‌شود. آثاری از این دست، منبع اطلاعاتی مهمی برای محقّقان نسل‌های بعدی خواهد بود؛ گرچه گاه به‌دلیل مواضع اعتقادی یا سیاسی، برخی صاحبان قلم و شرایط سیاسی، بسیاری از حقایق تاریخی، پنهان می‌ماند. بخش‌های گسترده‌ای از تاریخ و نقش‌های مادران، همسران و دختران امامان(ع) به‌دلایلی گوناگون مانند موضع ضدعلوی و ضدشیعی دستگاه حاکم درمنابع متقدّم ثبت نشده است، اما باتوجه به اندک اطلاعات موجود و دقّت در زمینه‌ها و بازسازی زمان و زمینه‌های اجتماعی عصر ائمه(ع) می‌توان به تصویری جدید از نقش‌های این بانوان دست یافت....

Writer: ناهید طیبی

نقش برخی همسران و دخترخوانده پیامبر(صلی الله علیه واله وسلم) در گسترش علوم اسلامی

نقش برخی همسران و دخترخوانده پیامبر(صلی الله علیه واله وسلم) در گسترش علوم اسلامی

تاریخ صدراسلام به‌دلیل حضور پیامبر اکرم(ص) اهمیت فراوانی دارد؛ از این‌جهت محققان اسلامی و نیز مستشرقان به پژوهش‌های مختلفی درباره آن دوره اقدام کرده‌اند. ازسوی‌دیگر، اهمیت علم‌آموزی وچگونگی حضور زنان در صحنه‌های اجتماعی و علمی در صدر اسلام، مسئله‌ای است که می‌توان با پرداختن آن به بسیاری از ابهامات پاسخ داد. موضوع فعالیت زنان در حیطه علوم دینی از جهت الگوسازی برای رفع معضلات دینی جامعه امروزی دارای اهمیت است و آحاد مختلف جامعه به‌ویژه زنان مسلمان باید در جامعه امروز نیازسنجی کرده و با الگوگیری از پیشینیان خود در گسترش فرهنگ اسلامی نقش‌آفرین باشند. مقاله حاضر به‌دنبال پاسخ به این سؤال است که همسران و دخترخوانده پیامبر اکرم(ص) در زمینه‌سازی و گسترش روایات شیعه و هم‌چنین تثبیت تشیع چه نقشی را ایفا نموده‌اند؟

Writer: دکتر فتحیه فتاحی‌زاده

نقش حضرت فاطمه(سلام الله علیها) در پیدایش و گسترش علوم و تمدن اسلامی

نقش حضرت فاطمه(سلام الله علیها) در پیدایش و گسترش علوم و تمدن اسلامی

نقش حضرت فاطمه(س) در پیدایش و گسترش علوم و تمدن اسلامی، از جهات متفاوت قابل بررسی است. گستره علم لدنی و دارابودن مقام پرورش و مرجعیت علمی معصومین(ع) و تعلیم و تربیت علمی سطوح مختلف شاگردان بی‌واسطه و باواسطه‌ای که خود محور و مرجع پیدایش و گسترش علوم اسلامی بوده‌اند، از مهم‌ترین جهات این تأثیرگذاری است. ازسوی‌دیگر، در نظریات علمی ایشان، شاخصه‌هایی وجود دارد که ظرفیت گسترده‌ای را برای تولید علم و توسعه و تعالی آن داراست....

Writer: دکتر مهدیه‌سادات مستقیمی

بررسی نقش دانشمندان شیعه در گسترش علوم ریاضی

بررسی نقش دانشمندان شیعه در گسترش علوم ریاضی

از منظر مورخان، آغاز شکوفایی تمدن اسلامی با انتقال علوم یونانی - هندی همراه بود. علوم ریاضی نیز به‌عنوان علوم پایه در ساختار تمدن اسلامی، از این امر مستثنی نبود، دلیل سربلندی دانشمندان اسلامی، خروج سریع از حیطه ترجمه و تقلید محض است. تمدن اسلامی، با موفقیت دوران اولیه تکاملی خویش را سپری کرده و رفته‌رفته به‌دوران جوانی و بالندگی خویش قدم نهاد. در حوزه فرهنگ و تمدن اسلامی، علم ریاضی نیز مانند بسیاری از علوم دیگر درپی فتوحات یا روابط سیاسی و اقتصادی، به‌واسطه ترجمه و مسافرت‌های علمی وارد دنیای اسلام شد...

Writer: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدطاهر یعقوبی

نقش اهل‌بیت(علیهم السلام) در دانش نجوم با تأکید بر شگفتی‌ها و اعجازهای علمی

نقش اهل‌بیت(علیهم السلام) در دانش نجوم با تأکید بر شگفتی‌ها و اعجازهای علمی

در کنار طیف گسترده‌ای از روایات امامان اهل‌بیت(ع) درباره علوم انسانی، بخش وسیعی از روایات این بزرگواران به موضوعات و مسایل علوم طبیعی اشاره دارد. پدیده‌هایی هم‌چون آسمان، زمین، پدیده‌های آسمانی و زمینی، جسم انسان، حیوانات، نباتات و آن‌چه که موضوع علوم طبیعی قرار می‌گیرد، در این روایات مورد توجه ویژه قرار گرفته است. در این میان روایات متعددی از معصومین(ع) در تبیین پدیده‌های نجومی وارد شده است که می‌تواند پرده از برخی حقایق هستی بردارد. توجه به روایات نجومی امامان اهل‌بیت(ع) در طول تاریخ، همواره توانسته است پنجره‌هایی را بر روی اندیشمندان بگشاید تا از ورای آن، جهان خلقت را دقیق‌تر و کامل‌تر‌ بنگرند و بر دانش خویش در زمینه بیفزایند...

Writer: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سیدعیسی مسترحمی

نقش عالمان و فقیهان شیعه در تأسیس و گسترش دانش فقه پزشکی

نقش عالمان و فقیهان شیعه در تأسیس و گسترش دانش فقه پزشکی

دانش فقه یکی از مهم‌ترین و گسترده‌ترین علوم اسلامی است که عهده‌دار بیان احکام شرعی مربوط به حوزه رفتار و عمل مکلفین است. فقه اسلامی قلمرو فراخ و دامنه‌ای وسیع دارد و تمامی ابعاد و جوانب زندگی انسان اعم از فردی، خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و ... را دربرمی‌گیرد. یکی از حوزه‌هایی که دانش فقه با آن ارتباط بسیار نزدیک دارد و همواره مسائل متعددی از سوی آن بر فقه عرضه شده است، حوزه پزشکی است و همین ارتباط متقابل سبب شکل‌گیری دانش بین‌رشته‌ای «فقه پزشکی» شده است. پرسش مطرح دراین‌باره این است که عالمان و فقیهان شیعه در پایه‌گذاری و گسترش فقه پزشکی چه نقشی داشته‌اند و چگونه در پیشرفت و توسعه این دانش اسلامی تأثیرگذار بوده‌اند...

Writer: دکتر عباس عمادی

بهشت را به بها می دهند، نه به بهانه!

بهشت را به بها می دهند، نه به بهانه!

امام حسين عليه السّلام در ضمن موعظه ‌اى می فرمايد: «مبادا تو از كسانى باشى كه بر گناهان بندگان خدا بيمناك است ولى از عقوبت گناه خويش آسوده خاطر! زيرا خداى تبارك و تعالى در باره بهشت خود فريب نمى ‏خورد [كه كسى بتواند با نيرنگ وارد بهشت شود] و دستيابى به آنچه نزد خداست [از ثواب و نعمت های آخرت] جز به اطاعت از او ممکن نيست؛ فَإِيَّاكَ أَنْ تَكُونَ مِمَّنْ يَخَافُ عَلَى الْعِبَادِ مِنْ ذُنُوبِهِمْ وَ يَأْمَنُ الْعُقُوبَةَ مِنْ ذَنْبِهِ فَإِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لَا يُخْدَعُ عَنْ جَنَّتِهِ وَ لَا يُنَالُ مَا عِنْدَهُ إِلَّا بِطَاعَتِهِ». امام عليه السّلام در اين حديث مخاطب خود را پرهيز می دهد از اينکه به گناه مردم پرداخته و نگران حال آنها باشد، در حالی که از گناهان خويش غافل بوده و خود را از عقوبت آنها ايمن می داند. در ادامه توضيح می دهد که خدا را درباره بهشت نمی توان فريب داد و نيل به پاداش آخرت و حيات بهشتی جز با اطاعت پروردگار ميسّر نيست. ضمن اينکه بايد توجّه داشت که اطاعت نيز اعم از عمل به اوامر و اجتناب از مناهی (گناهان) است و هر دو را شامل می شود.

Writer: به کوشش حجت الاسلام احمد حيدری

دانشمندان و نوآوری‌های علوم پزشکی در عصر حکومت شیعی آل‌بویه

دانشمندان و نوآوری‌های علوم پزشکی در عصر حکومت شیعی آل‌بویه

پدیده‌ها و واقعیت‌های اجتماعی دارای تأثیر متقابل و تعامل اجتماعی هستند. هر پدیده و واقعیت اجتماعی تحت‌تأثیر عوامل و واقعیت‌های اجتماعی گوناگون به‌وجود می‌آید و دچار تغییر و تحول می‌شود. علم و دانش نیز از این قاعده مستثنی نیست و عوامل گوناگونی در گسترش و پیدایش آن اثرگذار است. بی‌تردید، یکی از عوامل مهم در گسترش علوم، وجود حکومت‌هاست. به عبارتی، علوم در سایه حکومت رشد می‌کند. حکومت شیعی آل‌بویه نیز یکی از حکومت‌های مقتدر جهان اسلام بوده است که بیش از یک قرن بر گستره وسیع جهان اسلام حکومت کرد. دانش پزشکی، از جمله علومی است که تحت تعالیم عالیه اسلامی از همان قرون نخستین موردتوجه مسلمانان بود. این علم با حمایت خلفای عباسی رُشد کرد و با روی‌‌کارآمدن حکومت شیعی آل‌بویه و دست‌یابی به بخش‌های مهم جهان اسلام، این رُشد شتاب بیشتری به خود گرفت و نوآوری‌هایی در آن به‌وجود آمد.

Writer: دکتر محمدرضا ضیایی

نقش شخصیت‌های علمی شیعی در دانش پزشکی

نقش شخصیت‌های علمی شیعی در دانش پزشکی

در تاریخ طب اسلامی، اندیشمندان بزرگ شیعی هم‌چون ابوالحسن علی‌بن سهل ربان طبری، معروف به ابن‌ربن طبری، رازی، ابن‌سینا، ابن‌هیثم و... بر پیکره تمدن اسلامی چونان ستاره‌ای می‌درخشند که عملکرد خارق‌العاده آنان، نقطه عطفی در تاریخ طب اسلامی و بلکه طبابت مدرن است. کشفیات آنها موفقیت‌های شگرفی را در میدان طبابت رقم زد که با نام مسلمانان یا با نام دیگران در صحنه طبابت جهانی ماندگار شده و هم‌اکنون در دنیای پزشکی می‌درخشند....

Writer: حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدحسن وحیدی

نقش عالمان شیعه در مکتب طب اسلامی

نقش عالمان شیعه در مکتب طب اسلامی

در عنایت اسلام به امر پزشکی، همین‌بس که مجموع سخنان معصومین(ع) در مورد پزشکی، به‌صورت کتاب‌هایی درآمده و در طول تاریخ، کتاب‌های متعددی به‌نام طب‌النبی(ص)، طب‌الائمه(ع)، طب‌الصادق(ع)، طب‌الکاظم(ع) و طب‌الرضا(ع) نگارش‌یافته است. شکی نیست که بخش عظیمی از این سفارش‌ها، از آن مقامات صادر گردیده است و این خود می‌رساند که عنصر حاکم بر فضای عصر رسالت و پیشوایان معصوم(ع)، استقبال از مسایل بهداشت و درمان بوده است و اگر موضع اسلام در این مورد منفی بود، هرگز چنین احادیثی از آنان نقل نمی‌شد و مؤلفان دست به تألیف آنها نمی‌زدند...

Writer: دکتر غلامرضا نورمحمدی

نقش اهل‌بیت(علیهم السلام) در گسترش دانش پزشکی

نقش اهل‌بیت(علیهم السلام) در گسترش دانش پزشکی

دانش پزشکی در حوزه سلامت، یعنی آموزش، تشخیص و درمان دردها و بیماری‌های آدمی، یکی از شاخه‌های علوم و از مشهورترین جنبه‌های تمدن اسلامی است که همواره مسلمانان در رشد، توسعه و گسترش آن سهم بسزایی ایفا کرده‌‌اند. در این میان، اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) به‌عنوان حجت‌های الهی در کنار رسالت تعالی‌بخشی روح و روان انسان‌ها، همواره با آموزش‌ها و توصیه‌های بهداشتی - درمانی، آحاد جامعه را در راستای سلامت جسمانی یاری رسانده‌‌اند و در رشد و گسترش این دانش نقش اساسی داشته‌اند. شاهد این مدعا، وجود بالغ بر ده‌هزار روایت برجا مانده از آن بزرگواران در علم پزشکی است...

Writer: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر علی الهامی

تقوای الهی و ثمرات آن

تقوای الهی و ثمرات آن

امام حسين عليه السّلام در ضمن موعظه ‌اى فرمود: «شما را به تقواى الهى سفارش مى‏ کنم، زيرا خدا ضمانت کرده كسى را كه از او تقوی کند، از وضعى كه مورد پسندش نيست به وضع دلخواهش منتقل سازد و از جايى كه حسابش را نمى‏ كند، به او روزى رساند؛ أُوصِيكُمْ بِتَقْوَى اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ قَدْ ضَمِنَ لِمَنِ اتَّقَاهُ أَنْ يُحَوِّلَهُ عَمَّا يَكْرَهُ إِلَى مَا يُحِبُ‏ وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لايَحْتَسِبُ‏». از مجموع آيات قرآن چنین استفاده مى ‏شود كه «تقوى» همان احساس مسئوليت و تعهدى است كه به دنبال رسوخ ايمان در قلب بر وجود انسان حاكم مى‏ شود و او را از «فجور» و گناه باز مى ‏دارد، به نيكى و پاكى و عدالت دعوت مى ‏كند، اعمال آدمى را خالص و فكر و نيت او را از آلودگی ها مى ‏شويد.

Writer: به کوشش حجت الاسلام احمد حيدری

سرعت، مسابقه و تعجيل در خيرات

سرعت، مسابقه و تعجيل در خيرات

امام حسين عليه السّلام در ضمن خطبه ‌اى فرمود: «اى مردم! مسابقه دهيد در کسب مکارم اخلاق، و بشتابيد در بهره گرفتن از فرصت های عمل صالح، و كار نيكى را كه در انجام آن شتاب نكرده ايد، به حساب نياوريد ... پس هر كه در انجام خيرى براى برادر دينى خود شتاب ورزد، آن را در فرداى قيامت كه بر او وارد مى‌ شود مى ‌يابد؛ أَيُّهَا النَّاسُ نَافِسُوا فِي الْمَكَارِمِ وَ سَارِعُوا فِي الْمَغَانِمِ وَ لَا تَحْتَسِبُوا بِمَعْرُوفٍ لَمْ تَعْجَلُوا ... فَمَنْ تَعَجَّلَ لِأَخِيهِ خَيْراً وَجَدَهُ إِذَا قَدِمَ عَلَيْهِ غَداً». «مسارعه» و «مسابقه» در خيرات، هر دو اشاره به يك حقيقت دارد و در واقع لازم و ملزوم يكديگرند؛ زيرا، سبقت جستن بدون سرعت در عمل، امكان ‏پذير نيست و هر كسى سريعتر راه را سوى مقصود بپيمايد، بى شك زودتر به مقصود مى ‏رسد.

Writer: به کوشش حجت الاسلام احمد حيدری

ارزش اخلاص در کار خير

ارزش اخلاص در کار خير

امام حسين عليه السّلام در ضمن خطبه ‌اى فرمود: «و هر كه در خير رسانى به برادر دينى خود خشنودى خدا را قصد نموده باشد، خداوند در روز نيازمندی او به سبب آن نيکی نيازش را برآورده خواهد کرد و بيش از آنچه انجام داده بار غم دنيا را از او بر می گرداند؛ وَ مَنْ أَرَادَ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى بِالصَّنِيعَةِ إِلَى أَخِيهِ كَافَأَهُ بِهَا فِي وَقْتِ حَاجَتِهِ وَ صَرَفَ عَنْهُ مِنْ بَلَاءِ الدُّنْيَا مَا هُوَ أَكْثَرُ مِنْهُ». سيّد الشهدا عليه السّلام می فرمايد هرکس در رساندن خير به برادر دينی خود «اخلاص» را رعايت کند، ثمره آن «کفايت الهی» در وقت حاجت و «برگرداندن غم دنيا» است، آن هم بسيار بيشتر از عمل خيری که انجام شده است.

Writer: به کوشش حجت الاسلام احمد حيدری

ویژگی‌ها و مزیت‌های مطالعات مدیریتی دانشمندان شیعی

ویژگی‌ها و مزیت‌های مطالعات مدیریتی دانشمندان شیعی

شیوه رهبری و مدیریت، تابعی از ارزش‌های حاکم بر بافت سازنده یک جامعه (تمدن) است، بدیهی است چگونگی ماهیت عناصر تشکیل‌دهنده یک جامعه، خود نوع خاصی از نظام ارزشی و شیوه خاص مدیریت را اقتضا می‌کند. در جوامع غربی، به‌دلیل تفکر مادی صرف، غالب ارزش‌گذاری‌ها بر پدیده‌های حیات انسانی و سلسله‌ای از مفاهیم و ارزش‌های اومانیستی بنا شده است. در مکتب اسلام، برخلاف دیگر مکاتب، ارزش‌ها نسبی نیست و زمان و مکان در تبدیل و تغییر مفاهیم ارزشی دخیل نیستند؛ زیرا وضع‌کننده ارزش‌ها در مکتب اسلام، دریافت‌های ناقص بشری نیست، بلکه واضع خداوندی حکیم و علیم است، که علم سرمدی دارد. بنابراین، نظام ارزشی اسلام که تعیین‌کننده مقبول‌بودن یا نبودن یک فعل از دیدگاه خداوند است، نزد مسلمانان، برمبنای منابع مشخص تدوین شده است. در این نظام ارزشی، سهم هریک از عوامل دخیل به‌صورت معین تعیین و به‌آن توجه شده است؛ ریشه این‌گونه تفاوت‌ها و تمایزها در مبانی، منابع، رویکردها و روش‌هاست که در مطالعات مدیریتی و پژوهش‌های مربوط به‌آن منعکس شده است.

Writer: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسن رضایی

TotalPages : 28