(آیه 11) قرآن همچنان مسأله رستاخیز ومخالفت منکران لجوج را تعقیب مى کند وبه دنبال بحث گذشته از قدرت خداوند وخالق آسمان وزمین بر همه چیز مى فرماید: «از آنها بپرس آیا آفرینش (ومعاد) آنان سخت تر است یا آفرینش فرشتگان» وآسمانها وزمین (فَاسْتَفْتِهِمْ اَهُمْ اَشَدُّ خَلْقًا اَمْ مَنْ خَلَقْنا).

آرى «ما آنها را از گِل چسبنده اى آفریدیم»! (اِنّا خَلَقْناهُمْ مِنْ طین لازِب).

گویا مشرکان که منکر معاد بودند بعد از شنیدن آیات گذشته در مورد آفرینش آسمان وزمین وفرشتگان اظهار داشتند، آفرینش ما از آن مهمتر است.

قرآن در پاسخ آنها مى گوید: آفرینش انسانها در مقابل آفرینش زمین وآسمان پهناور وفرشتگانى که در این عوالم هستند چیز مهمى نیست، چرا که مبدأ آفرینش انسان یک مشت خاک چسبنده بیش نبوده است.

زیرا مبدأ آفرینش انسان نخست «خاک» بود سپس با «آب» آمیخته شد، کم کم به «صورت لجن بدبوئى» درآمد وبعد به صورت «گل چسبنده اى» شد وبا این بیان میان تعبیرات گوناگون در آیات قرآن مجید جمع مى شود.

(آیه 12) سپس مى افزاید: «تو از (انکار آنها نسبت به معاد) تعجب مى کنى ولى آنها (معاد را) مسخره مى کنند» (بَلْ عَجِبْتَ وَیَسْخَرُونَ).

تو آنقدر با قلب پاکت مسأله را واضح مى بینى که از انکار آن در شگفتى فرو مى روى، واما این ناپاک دلان آنقدر آن را محال مى شمرند که به استهزا برمى خیزند.

(آیه 13) عامل این زشتکاریها تنها نادانى وجهل نیست، بلکه لجاجت وعناد است، لذا «هنگامى که به آنها یادآورى شود (یادآورى دلائل معاد ومجازات الهى) هرگز متذکر نمى گردند» وهمچنان به راه خویش ادامه مى دهند (وَاِذا ذُکِّرُوا لا یَذْکُرُونَ).

(آیه 14) حتى از این بالاتر «هرگاه معجزه اى (از معجزات تو) را ببینند (نه تنها به سخریه واستهزا مى پردازند بلکه) دیگران را نیز به مسخره کردن وا مى دارند»! (وَاِذا رَأَوْا آیَةً یَسْتَسْخِرُونَ).

(آیه 15) «ومى گویند: این فقط سحر آشکارى است» ونه چیز دیگر! (وَقالُوا اِنْ هذا اِلاّ سِحْرٌ مُبینٌ).