پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

کتاب الضمان - جلسه 012 - 1404/08/04

بحث در مسألۀ دوم از کلام مرحوم امام در کتاب الضمان بود؛ ایشان در فرع سوم شرطیت تمییز دین، مضمون‌له و مضمون‌عنه را مطرح کرده است. اصل این شرط توضیح داده شد که منظور از آن عدم ابهام و تردید است؛ یعنی در ضمان شرط است: دَین، مضمون­له و مضمون­عنه، معین و معلوم باشند.

کتاب الضمان - جلسه 011 - 1404/08/03

در ضمان، باید دَین، مضمون‌له و مضمون‌عنه، معیّن باشند؛ بدون تعیین آن‌ها ضمان صحیح نیست. مرحوم امام در این خصوص می­فرماید: ومنها: تميّز الدين و المضمون له و المضمون عنه؛ بمعنى عدم الإبهام والترديد، فلا يصحّ‌ ضمان أحد الدينين ولو لشخص معيّن على شخص معيّن، ولا ضمان دين أحد الشخصين ولو لواحد معيّن أو على واحد معيّن.

کتاب الضمان - جلسه 010 - 1404/07/27

مرحوم امام در مسألۀ دوم کتاب ضمان به چند شرط از شرایط صحّت عقد ضمان اشاره کرده که مورد نخست آن به تنجیز اختصاص داشت.

کتاب الضمان - جلسه 009 - 1404/07/26

مرحوم امام در مسألۀ دوم سه شرط را دربارۀ صحّت ضمان مطرح می کند و اولین آن شرطیت تنجیز است: (مسألة 2): یشترط في صحّة الضمان امور: منها: التنجيز على الأحوط، فلو علّق على أمر- كأن يقول: أنا ضامن إن أذن أبي، أو أنا ضامن إن لم يف المديون إلى‌ زمان كذا، أو إن لم يف أصلًا- بطل.»

کتاب الضمان - جلسه 008 - 1404/07/21

(مسألة 1): يشترط في كلّ من الضامن والمضمون له أن يكون بالغاً عاقلًا رشيداً مختاراً، و في خصوص المضمون له أن يكون غير محجور عليه لفلس. امام چهار شرط را برای ضامن و مضمون له به صورت مشترک، ذکر کرده است؛ یعنی هر دو باید بالغ، عاقل، رشید و مختار، باشند اما شرط پنجم را به مضمون له اختصاص داده است.

کتاب الضمان - جلسه 007 - 1404/07/20

مرحوم امام (قدس سرّه) در ذیل مسألۀ اول شرط عدم محجوریت مضمون له را مطرح کرده است: (مسألة 1): يشترط في كلّ من الضامن والمضمون له أن يكون بالغاً عاقلًا رشيداً مختاراً، و في خصوص المضمون له أن يكون غير محجور عليه لفلس

کتاب الضمان - جلسه 006 - 1404/07/19

چنان که توضیح داده شد به نظر ما هم رضایت مضمون عنه شرط نیست ولی یک مورد را باید استثنا کرد و آن فرض ضرر است؛ اگر ضمان به هر دلیلی برای مضمون عنه ضرر داشته باشد؛ مثلا، با این کار آبرویش برود یا همراه با منّت باشد می تواند به ضمانت ضامن رضایت ندهد؛ این تنها موردی بود که ما استثنا کردیم ولی در غالب موارد رضایت مضمون عنه، لازم نیست.

کتاب الضمان - جلسه 005 - 1404/07/13

در مسأله ضمان، مقدمۀ مرحوم امام (ره) شامل تعریف ضمان، ماهیت آن، اعتبار ایجاب و قبول و در آخر، عدم اعتبار رضایت مضمون عنه، توضیح داده شد، به اقوال برخی از بزرگان هم در موارد لازم اشاره گردید و در نهایت، نظر ما مبنی بر این که قبول از طرف مضمون له لازم است، شرح داده شد.

کتاب الضمان - جلسه 004 - 1404/07/12

بحث در مقدّمۀ کتاب ضمان مرحوم امام رحمه الله بود؛ ایشان قبل از ورود به مسائل، ضمان را تعریف و برخی مطالب دیگر را نیز در این مورد، ذکر کرده است. قبل از آن که به ادامۀ کلام پرداخته شود لازم است مطلبی که قبلا از تذکرة الفقها ء مطرح شد، بررسی گردد.