در میان حضرات معصومین(علیهم السلام) بیشترین روایات پیرامون اعتکاف از حضرت رسول(صلى الله علیه وآله) وارد شده است. این احادیث هم در منابع شیعه آمده، و هم اهل سنّت آنها را در کتب مختلف خود نقل کرده اند. به گوشه اى از این روایات توجّه کنید:
1ـ ابوهریره مى گوید:
«کان رسول الله(صلى الله علیه وآله) یعتکف فى کل رمضان عشرة ایام فلما کان العام الذى قبض فیه اعتکف عشرین یوماً; سیره پیامبر این بود که در هر ماه رمضانى ده روز معتکف مى شد، و در آخرین ماه رمضان عمر شریفش بیست روز در حال اعتکاف بود».(1)
از روایت فوق استفاده مى شود که پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) پس از تشریع اعتکاف، همه ساله تا آخر عمر مبارکش حدّاقل ده روز در ماه مبارک معتکف مى شد.
2ـ ابى بن کعب مى گوید:
«ان رسول الله(صلى الله علیه وآله) کان یعتکف العشر الاواخر من رمضان فسافر عاماً فلم یعتکف، فلما کان من قابل اعتکف عشرین یوماً; روش پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) این بود که در دهه آخر ماه مبارک رمضان اعتکاف مى بست، یکسال به خاطر مقارن شدن مسافرت با ایّام اعتکاف موفق به اعتکاف نشده و لذا سال بعد بیست روز معتکف شد».(2)
از این روایت، علاوه بر آنچه در روایات بالا گفته شد، استفاده مى شود که آن حضرت دهه آخر ماه مبارک رمضان را براى اعتکاف انتخاب مى کرد و اگر به علّتى در یکسال موفّق بر اعتکاف نمى شد سال بعد قضاى آن را به جا مى آورد.
3ـ مالک مى گوید:
«کان رسول الله(صلى الله علیه وآله) اذا کان مقیماً اعتکف العشر الاواخر، و اذا سافر اعتکف العام المقبل عشرین عاماً».(3)
4ـ عایشه همسر پیامبر مى گوید:
«ان النبى(صلى الله علیه وآله) کان یعتکف العشر الاواخر من رمضان حتى توفاه الله عزوجل; پیامبر(صلى الله علیه وآله) همواره در دهه آخر ماه رمضان معتکف مى شد تا جان به جان آفرین تسلیم کرد و به ملاقات خدا شتافت».(4)
5ـ زهرى مى گوید:
«عجباً للناس ترکوا الاعتکاف، و قد کان رسول الله(صلى الله علیه وآله)یفعل الشى و یترکه و لم یترک الاعتکاف منذ دخل المدینة الى ان مات; تعجّب است که چرا مردم اعتکاف را رها کرده اند؟ در حالى که پیامبر اسلام گاه مستحبات را بجا مى آورد و گاه آن را ترک مى کرد. امّا از هنگام هجرت به مدینه هرگز آن را ترک نکرد تا وفات کرد».(5)
این روایت علاوه بر بیان اعتکاف سیزده ساله پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) نشان مى دهد که آغاز سنّت اعتکاف ابتداى ورود رسول خدا به شهر مدینه بوده است.

1 . السنن الکبرى، ج 4، ص 314 .
2 . السنن الکبرى، ج4، ص314.
3 . همان مدرک. شبیه این روایت در کنزالعمّال، ح 18091 نیز آمده است.
4 . السنن الکبرى، ج 4، ص 315 .
5 . بدایع الصنایع، به نقل از الفقه المقارن، کتاب الصوم، ج 1، ص 82 .