قرآن مجید براى جلوگیرى از مشکلات احتمالى آینده، در طولانى ترین آیه، دستور نوشتن سند یا گرفتن شاهد را مى دهد. طبق آنچه در آیه 282 سوره بقره آمده، مسلمانان موظّفند، اسناد معاملات، وام ها، معاهدات و مانند آن را به صورت مکتوب تهیّه کرده و طرفین آن را امضا کنند، و به این سادگى تن به چنین قراردادهایى ندهند، در غیر این صورت مشکلات عدیده و پردامنه اى که گاه تمام عمر طرف را در بر مى گیرد، به دنبال خواهد داشت، همگى ما بارها نمونه هایش را دیده ایم. در آیه مورد اشاره 18 حکم اسلامى آمده است. بیان احکامى چنین مترقّى در ضمن یک آیه، آن هم در محیطى همچون عربستان، از معجزات قرآن مجید محسوب مى شود. به هر حال عمل به این حکم اسلامى جلوى بسیارى از مشکلات را گرفته، و ترک آن مشکلاتى به بار مى آورد که یک نمونه آن در روایات زیر آمده است. توجّه فرمایید:
حضرت امام صادق(علیه السلام) فرمودند: دعاى چهار نفر مستجاب نمى شود:
1. «الرّجل جالس فى بیته یقول: یا ربّ ارزقنى، فیقول له: ألم آمرک بالطّلب; مردى که بیکار در خانه اش نشسته (و به دنبال کار نمى رود) و مى گوید: «اى پروردگار من! روزیم را برسان. خداوند به چنین انسانى مى گوید: آیا به تو دستور ندادم به دنبال کار بروى؟!».
2. «ورجل کانت له امرأة فدعا علیها، فیقول: ألم اجعل امرها بیدک؟; مردى که همسر منحرفى دارد و دعا مى کند که خدا، او را از شرّ آن زن نجات دهد; خداوند به چنین مردى مى گوید: مگر اختیار طلاقش را به دست تو نداده ام».
طلاق هرچند کار پسندیده اى نیست و طبق برخى روایات مبغوض ترین کارهاى حلال است(1)، ولى در موردى که هیچ راه چاره دیگرى نیست، جایز است، و در چنین جایى دعا کردن براى رهایى از مشکل بى فایده است.
3. «ورجل کان له مال فأفسده فیقول: یاربّ ارزقنى، فیقول له; ألم آمرک بالاقتصاد؟; و مردى که ثروت فراوانى دارد و آن را تلف مى کند، سپس دست بر دعا بر مى دارد و از خداوند طلب روزى مى کند. خدا در جوابش مى فرماید: مگر به تو سفارش نکردم زیاده روى مکن».
4. «ورجل کان له مال فاداته بغیر بیّنة فیقول: ألم آمرک بالشّهادة؟; و مردى که به دیگرى وام مى دهد و شاهدى نمى گیرد (سپس وام گیرنده پولش را نمى دهد) و دست به دعا بر مى دارد که خدایا مشکلم را حل کن; خداوند مى فرماید: مگر به تو نگفتم شاهد بگیر».(2)

(1). وسایل الشیعه، ج 15، ص 266، ح 1 و ص 267، ح 2.
(2). میزان الحکمة، ج 3، باب 1204، ح 5701.