همان گونه که گذشت سرگذشت اصحاب الحجر در چندین سوره قرآن آمده است. ابتدا به سراغ آیات سوره حجر مى رویم:
«(وَلَقَدْ کَذَّبَ أَصْحَابُ الْحِجْرِ الْمُرْسَلِینَ); و «اصحاب حجر» )= قوم ثمود (پیامبران را تکذیب کردند».(1)
سؤال: پیامبر اصحاب الحجر حضرت صالح(علیه السلام) بود و آنها آن حضرت را تکذیب کردند. چرا قرآن مجید مى فرماید آنها همه پیامبران را تکذیب نمودند؟
جواب: همان گونه که در مباحث قبل گذشت، همه پیامبران الهى یک هدف داشتند. لذا در آیه شریفه 285 سوره بقره مى خوانیم: «(لاَ نُفَرِّقُ بَیْنَ أَحَد مِّنْ رُسُلِهِ); ما در میان هیچ یک از پیامبران خدا، فرق نمى گذاریم». بنابراین، وقتى اصحاب الحجر پیامبر خود را تکذیب کردند، گویا تمام پیامبران الهى را تکذیب نمودند. البتّه این احتمال نیز داده شده که آنها پیامبران متعدّدى داشتند که یک نفر از آنها معروف تر بود. ولى تفسیر اوّل، صحیح تر به نظر مى رسد.
«(وَآتَیْنَاهُمْ آیَاتِنَا فَکَانُوا عَنْهَا مُعْرِضِینَ); ما آیات خود را به آنان دادیم; ولى آنها از آن روى گردان بودند».(2)
حضرت صالح(علیه السلام) معجزه هایى براى قومش آورد، ولى هواى نفس به آنها اجازه نداد که در برابر دین حق تسلیم شوند، لذا از آیات و نشانه هاى خدا روى گردان شدند.
«(وَکَانُوا یَنْحِتُونَ مِنَ الْجِبَالِ بُیُوتاً آمِنِینَ); در دل کوه ها خانه هایى مى تراشیدند».(3)خانه هایى که به آسانى خراب نمى شد و تصوّر مى کردند که در برابر تمام بلاها و حوادث از آنها محافظت مى کند، امّا مگر چیزى مى تواند در مقابل فرمان خدا مقاومت کند؟
«(فَأَخَذَتْهُمُ الصَّیْحَةُ مُصْبِحِینَ); امّا سرانجام صیحه (مرگبار)، صبحگاهان آنان را فرا گرفت».(4)
فرمان عذاب الهى صادر شد، امّا مجرى این عذاب لشگریان آسمان و زمین یا فرشتگان و یا غیر آنها نبود، بلکه صیحه مرگبار آسمانى و صاعقه اى که هم حرارتى بسیار سوزان داشت و هم صدایى فوق العاده بلند و وحشتناک. این صداى بلند چنان موج انفجار و لرزش عظیمى ایجاد کرد و به سراغ آنها آمد، که تمام خانه هاى محکم و امنشان را متلاشى نمود.
«(فَمَا أَغْنَى عَنْهُمْ مَّا کَانُوا یَکْسِبُونَ); و آنچه را به دست آورده بودند، آنها را از عذاب الهى نجات نداد».(5) نه آن کوههاى سر به فلک کشیده، و نه آن خانه هاى امن و امان، و نه اندام نیرومند این قوم سرکش، و نه آن ثروت سرشار، و نه آن باغات و زمینهاى زراعتى، هیچ کدام نتوانستند در برابر عذاب الهى مقاومت کرده، و آنها را از خشم و قهر خداوند نجات بدهد. و بدین شکل «قوم ثمود» از بین رفت و تاریخ و سرگذشت آنها آیینه عبرتى براى همه کسانى است که آن را به دقّت مطالعه کنند.

(1). سوره حجر، آیه 80 .
(2). سوره حجر، آیه 81 .
(3). سوره حجر، آیه 82 .
(4). سوره حجر، آیه 83 .
(5). سوره حجر، آیه 84 .