* قضاء روزه
مسأله 371- اگر کسى روزه ماه رمضان را در وقت آن نگیرد، یا آن را باطل کند، باید بعد از ماه رمضان قضاى آن را بجا آورد.
* کفّاره روزه
مسأله 372- کسى که بدون عذر روزه خود را با یکى از مبطلات روزه باطل کند، باید قضاى آن را بجا آورده و یکى از این کارها را نیز انجام دهد (و این همان کفّاره روزه است):
* آزاد کردن یک برده.
* دو ماه روزه گرفتن که سى و یک روز آن باید پى درپى باشد.
* سیر کردن شصت فقیر، یا دادن یک مُدّ طعام(1) به هر یک از آنها، کسى که کفّاره بر او واجب شود، باید یکى از این سه را انجام دهد، و چون امروز «برده» وجود ندارد، مورد دوم یا سوم را انجام مى دهد، و اگر هیچ یک از اینها برایش مقدور نیست، باید یا 18 روز روزه بگیرد و یا چند مُدّ طعام به فقیر بدهد و اگر نتواند، هرچند روز را که مى تواند روزه بگیرد و اگر آن را هم نتواند انجام دهد، باید استغفار کند.