Quran ayələri və hədis nöqteyi-nəzərindən əxlaqda dəyişiklik imkanı

Quran ayələri və hədis baxımından fərdlərin əxlaqında dəyişilmə istedadı vardırmı?

Əxlaqı saflaşdırmağa birbaşa təşviq edən ayələr əxlaqi səciyyələrin dəyişməsi imkanına tutarlı dəlildir. Misal üçün: “قد افلح من زکیها و قد خاب من دسیها”; “Hər kim nəfsini saflaşdırsa, nicat tapıb və nəfsini günaha bulaşdıran kəs isə məyus və məhrum olub”. İslam hədislərində də mövzu ilə əlaqədar şəffaf ifadələr gözə dəyir. O cümlədən, bir hədisdə Allah Rəsulunun (s) səhabələrindən biri Cərir ibn Abdullaha buyurur:
“انک امرء قد احسن الله خَلقک فاحسن خُلقک”
“Allah sənə gözəl sima verib, əxlaqını da sən gözəlləşdir!”.

 

DİLİN GÜNAHLARDAN QORUNMASI - AYƏ VƏ HƏDİSLƏRDƏ

Quran ayələri və hədislərdə dilin islahının nə kimi əhəmiyyəti var?

Dil elm, mədəniyyət, əqidə və əxlaqın ən önəmli açarıdır, belə ki, onun islahı bütün əxlaqi islahatların qaynağı, sapması və yanlışlıqları isə müxtəlif əyriliklərin başlıca amilidir. Əxlaq ustadları əxlaqi fəzilət və səciyyələrin möhkəmləndirilməsində, eləcə də ruhun təkamülündə dilin islahını mühüm addım sayırlar.
Həzrət Peyğəmbər (s) buyurur: “Bir kəsin qəlbi düz istiqamət almadıqca, imanı da düz yol almaz. Dil düz istiqamət almayınca da, qəlbi düz yol almaz”.

DİLİN ƏHƏMİYYƏTİ, QURAN AYƏLƏRİ VƏ HƏDİSLƏRDƏ ONUN İSLAHI

Quran ayələri və hədislərdə dilin islahının nə kimi əhəmiyyəti var?

Dil elm, mədəniyyət, əqidə və əxlaqın ən önəmli açarıdır, belə ki, onun islahı bütün əxlaqi islahatların qaynağı, sapması və yanlışlıqları isə müxtəlif əyriliklərin başlıca amilidir. Əxlaq ustadları əxlaqi fəzilət və səciyyələrin möhkəmləndirilməsində, eləcə də ruhun təkamülündə dilin islahını mühüm addım sayırlar.
Həzrət Peyğəmbər (s) buyurur: “Bir kəsin qəlbi düz istiqamət almadıqca, imanı da düz yol almaz. Dil düz istiqamət almayınca da, qəlbi düz yol almaz”.

 

FƏRDLƏRİN ƏXLAQININ DƏYİŞMƏZLİYİNİ İDDİA EDƏNLƏRİN DƏLİLLƏRİNƏ CAVAB

Fərdlərin əxlaqının dəyişməz olduğunu müdafiə edənlər hansı dəlillərə istinad edirlər?

Əxlaqın dəyişməzliyini iddia edənlər əxlaqın dəyişməsinin mümkünsüzlüyünü göstərən bir sıra hədislərə istinad edirlər. Buna baxmayaraq, insanların fərqli ruhiyyələrə malik olduğunu qəbul etməklə yanaşı, heç kim pis və ya yaxşı əxlaqlı qalmaq məcburiyyətində deyil. Müsbət səciyyə və əxlaq sahibləri də nəfsi istəklərin ucbatından pis əxlaqa tənəzzül edə bilərlər. Eləcə də, mənfi səciyyələri olan insanlar ustad və özünütərbiyə sayəsində ali kamal mərhələsinə yüksələ bilərlər.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الصادق (عليه السلام) :

وَدَّ مَنْ فِي الْقُبُورِ لَوْ أَنَّ لَهُ حَجَّةً وَاحِدَةً بِالدُّنْيَا وَ مَا فِيهَا

مردگان در گورهايشان آرزو مى کنند: کاش دنيا و آنچه در دنيا هست را داده و به جاى آن پاداش يک حج به آنها داده مى شد.

وسائل الشيعة: 11/110