اکنون برگردیم به تجزیه و تحلیل موضوع میزگرد:
در مورد «حرکت میزگرد» که عدّه زیادى مى گویند بدون هیچ گونه اِعمال قدرتى به حرکت درمى آید، بیشتر چنین به نظر مى رسد که حرکت میز، معلول تمرکز نیروى فکرى خود شخص و تأثیر ناخودآگاه آن روى اعصاب دست او بوده باشد.
به این ترتیب که، شخص یا اشخاصى که دست خود را آزاد روى میز گذارده اند، به واسطه تمرکز فکرى، و توجّه خاص به مطلبى، و تمایل به یک نوع پاسخ، نیروى درونى ناخودآگاه آنها روى اعصاب دستشان فشار وارد کرده، میز را به یک طرف گردش مى دهد، و به همین دلیل خود او هم خیال مى کند که میز خود به خود گردش نموده، و لذا غالباً حرکت میز، موافق «طرز تفکّر» و «نوع تمایلات» آن شخص یا اشخاص است، نه موافق روحى که مدّعى ارتباط با او هستند، و همچنین حرکت قلم روى کاغذ نیز معلول همین موضوع است.
مثلاً، کسى که شبهاى جمعه براى اموات خود شکرپنیر خیرات مى نماید، تصوّر مى کند که روح سرباز عرب هم شکرپنیر مى خواهد (اگرچه خیرات به این صورت، آن هم با شکرپنیر اصلاً میان آنها وجود نداشته باشد).
این تأثیر ناخودآگاه، نمونه هاى فراوان دارد; مثلاً، بسیار مى شود که هنگام نوشتن نامه اى یا گفتگوى با شخصى، بدون توجّه، به جاى نام کسى، نام دیگرى را مى بریم که مورد علاقه ماست; زیرا ضمیر ناخودآگاه، روى اعصاب دست یا زبان اثر مى گذارد و آن را به طرفى مى برد که موافق تمایل ما مى باشد.
این موضوع در کودکان و افراد کم سن، زودتر صورت مى گیرد و لذا بسیارى از این ارتباطات را به وسیله آنها انجام مى دهند.
من به اصحاب میزگرد مى گفتم: آخر اگر روح با شما تماس مى گیرد، آیا این روح قدرت ندارد میز به این سبکى و روانى را بدون دست گذاشتن شما حرکت دهد؟!
آیا روح به آن همه قدرت از چنین کار ساده اى عاجز است؟
دستتان را از روى میز بردارید و از روح خواهش کنید زحمت بکشد آن را تکان دهد... ولى همه این آقایان معترفند تا دست روى میز نگذارند، میز تکان نمى خورد; این مسئله عجیبى است!
قابل توجّه این که آنچه درباره جمعى از مرتاضان و اساتید «اسپریتیسم» نقل مى کنند، این است که آنها نه تنها مى توانند بوسیله ارواح، میز به این روانى را بدون دست گردش دهند; بلکه کارهایى به درجات بالاتر از آن انجام مى دهند.
و همان طور که در آینده بخواست خدا خواهیم گفت، بسیار مى شود که مدیوم را دست بسته در یک قفس زندانى کرده و از هرگونه حرکت او جلوگیرى به عمل مى آورند، با این حال او به وسیله ارتباط با ارواح، کارهاى حیرت انگیزى انجام مى دهد; ولى مدّعیان میزگرد فقط مى توانند میز را بگردانند آن هم تا دست روى آن نگذارند هیچ کارى از آنها ساخته نیست! بلند کردن پایه هاى میز هم دست کمى از گرداندن آن ندارد! و من خودم آزمایش کردم و دیدم به وسیله فشار دست مى توان پایه ها را از زمین بلند کرد.