اکنون به سراغ «خانواده نمونه» برویم تا از آن الگو بگیریم و در پرتو هدایتش راه و رسم زندگى توأم با خوشبختى را پیدا کنیم، و مهریّه اسلامى را از غیر اسلامى بشناسیم.
در حدیث آمده است که تمام مهریّه بانوى اسلام فاطمه زهرا(علیها السلام)و هزینه هاى جهیزیّه و عطریات او از پول زرهى تأمین شد که على(علیه السلام) براى جنگ خریده بود.
پیامبر(صلى الله علیه وآله)فرمود:
زره خود را بفروش، على(علیه السلام) مى گوید زره را فروختم و پول آن را در دامان مبارک پیامبر(صلى الله علیه وآله) ریختم، بى آن که از من سؤال کند چه مقدار است، و یا من خبر دهم، دست کرد و مشتى از آن را گرفت و به بلال داد فرمود:
با این براى فاطمه عطر و بوى خوش بخر.
باز دست کرد و یک مشت دیگر به جمعى از اصحاب داد و فرمود براى فاطمه آنچه نیاز دارد، از لباس و اثاث البیت بخرید.(1)
در حدیث دیگرى آمده است که صداق و مهریّه فاطمه(علیها السلام)زرهى از آهن بود...(2)
ولى در حدیثى آمده است که پیامبر(صلى الله علیه وآله)دخترش فاطمه(علیها السلام) را به هنگام تزویج با على(علیه السلام)به چهارصد و هشتاد درهم مهر نمود.
و در حدیثى پانصد درهم آمده است.(3)
در حدیث دیگرى آمده هنگامى که سخن از کمى این مهریّه به میان آمد رسول اللّه(صلى الله علیه وآله)به بانوى اسلام فرمود:
من تو را به على تزویج نکردم، بلکه خدا تو را به على تزویج فرموده، و مهر تو را یک پنجم تمام دنیا تا زمانى که آسمان و زمین برپاست، قرار داده است! (وَ جَعَلَ مَهْرَکِ خُمْسَ الدُّنْیا مادامَتِ السَّمواتُ و الاَْرْضُ)(4)
این مهریّه عظیم معنوى و الهى پاداش آن گذشتى است که زهرا(علیها السلام) از خود نشان داد، حتّى در حدیثى که در «مصباح الانوار» آمده است مى خوانیم که پیامبر(صلى الله علیه وآله)به على(علیه السلام)فرمود:
اِنَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ زَوَّجَکَ فاطِمَةَ وَ جَعَلَ صَداقَهَا الاَْرْضَ فَمَنْ مَشى عَلَیْها مُبْغِضاً لَکَ مَشى عَلَیْها حَراماً(5)
خداوند فاطمه را به همسرى تو درآورد، و مهر او را تمام زمین قرار داد، کسى که بر روى آن راه رود در حالى که دشمن تو باشد، قدم به حرام برداشته است (و استفاده از زمین و آنچه بر آن است حرامش باد) !
معمولا کسان داماد نسبت به اموال خانواده عروس کنجکاو و حسّاسند، همچنین کسان عروس نسبت به ثروت داماد، و لذا غالباً به جاى تحقیق در ارزشهاى معنوى و کمالات انسانى و فضائل اخلاقى طرفین، جستجو از ثروتهاى موجود یا بالقوّه یکدیگر مى کنند، و آن را به رخ هم مى کشند.
از پست و مقامهاى بستگان عروس و داماد سخن مى گویند که پدرش چه کاره است و پسر عمویش چه کاره، و پسر پسر عمویش یا نوه دائى اش چه پست و مقامى دارد!
ولى در حدیث مى خوانیم هنگامى که على(علیه السلام)به محضر پیامبر(صلى الله علیه وآله)براى خواستگارى فاطمه(علیها السلام) آمد، پیامبر(صلى الله علیه وآله)فرمود:
چه چیز صداق و مهریّه قرار خواهى داد؟
عرض کرد:
شمشیر و اسب و زره و شترى را که با آن آبیارى مى کنم (یعنى تمام هستى مادّى ام).
فرمود:
اینجا بود که على(علیه السلام)رفت و زره را فروخت و پول آن را در دامان پیامبر(صلى الله علیه وآله)ریخت...
1 . بحارالانوار، جلد 43، صفحه 94.
2 . همان ، صفحه 104.
3 . همان ، صفحه 122.
4 . بحارالانوار، جلد 43، صفحه 144.
5 . همان ، صفحه 145.