چه بسیارند اشخاصى که حس کرده اند بدنشان در آب سبک مى شود یا سیبى از درخت سقوط کند، یا چلچراغى در بالاى سرشان به تموج در مى آید. امّا فقط «ارشمیدس» پیدا مى شود که از آن اصول «تعادل مایعات» و «نیوتن» قانون «جاذبه عمومى» و «گالیله» قانون «سقوط اجسام» را از روى آن به دست آورند لذا است که مى گویند متفکّران بزرگ این اختصاص را دارند که هیچ مطلبى رابیهوده و نامربوط نمى انگارند و از نمودهاى بسیار ساده و عادى درسهاى بزرگ مى گیرند.
شک نیست که پیش از «نیوتن» همه احساس کرده بودند که وجود نیروى مرموزى در درون زمین همه چیز را به سوى خود مى کشد، امّا این که این یک قانون عمومى در سرتاسر جهان آفرینش در تمام کرات و سیارات و کواکب و کهکشانهاى عظیم و حتى در میان دو ذره بسیار کوچک مى باشد کسى پیش از نیوتن ظاهراً از آن آگاهى نداشت، تنها او بود که در قرن 17 میلادى با الهام از سقوط یک سیب پرده از روى این قانون بزرگ برداشت. (کسى نمى تواند انکار کند که او پایه گذار قانون جاذبه عمومى است).
نیوتن ساعتهاى طولانى در سکوت و اندیشه فرو رفت تا توانست این قانون پیچیده را کشف کند و اثبات نماید که هر دو جسم یکدیگر را به نسبت مستقیم جرمها، و به نسبت معکوس مجذور فاصله ها، جذب مى کنند.
ولى بیش از هزار سال قبل از نیوتن و کشف عظیم او این آیه در قرآن نازل شده بود:
(اللهُ الَّذَى رَفَعَ السَّمَواتِ بِغَیْر عَمَد تَرَوْنَهَا ثُّمَ اسْتوى عَلَى الْعَرشِ وَ سَخَّرَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ کُلُّ یَجْرِى لاَِجَل مُّسَمّىً یُدَبِرُ الاَْمْرَ یُفَصَّلُ الاَْیَاتِ لَعَلَّکُمْ بِلِقَاءِ رَبِّکُمْ تُوقِنُونَ)
«خدایى که آسمانها (و کرات آسمانى) را با ستونهایى نامریى بر افراشت سپس بر عرش استیلا یافت و آفتاب و ماه را مسخّر (شما) ساخت هر یک ا زاینها تا مدّت معلومى به حرکت خود ادامه مى دهند، خداوند تدبیر امور (جهان هستى) مى کند، و آیات (خود را براى شما تشریح مى نماید باشد که به (قیامت) و لقاى پروردگار یقین پیدا کنید).
براى درک بیشتر معناى آیه توجّه داشته باشید که «عمد» و «عمد» جمع «عمود» به معناى «ستون» است و بنابراین معناى آیه چنین است:
«خداوندى که آسمانها را بدون «ستون قابل رویت» برافراشت نتیجه آن این مى شود که آسمانها ستونى دارد امّا قابل مشاهده نیست.
حدیثى که در تفسیر آیه نقل شده نیز این حقیقت را تأیید مى کند در تفسیر «برهان» ذیل همین آیه از «حسین بن خالد» نقل مى کند که امام هشتم(علیه السلام) فرمود: «أَلَیْسَ اللهُ یَقُوْلُ بِغَیُرِ عَمَد تَرَوْنَهَا؟ قلت بلى قال ثم عمد لکن لاترونها; یعنى آیا خداوند نفرمود بدون ستونى که آن را مشاهده کنید؟ گفتم آرى چنین است فرمود بنابراین ستونى وجود دارد امّا دیده نمى شود.
در حدیث دیگرى از امام على(علیه السلام) رسیده است که فرمود «هذه النجوم الّتى فى السماء مدائن مثل المدائن التى فى الارض مربوطه کل مدینة الى عمود من نور; این ستارگانى که در آسمان است شهرهایى همچون شهرهاى زمین است هر شهرى با شهر دیگرى (هر ستاره اى با ستاره دیگر) با ستونى از «نور» ارتباط دارد.
آیا ستون نامرئى که آسمانها و کرات را نگهداشته چیزى جز نیروى جاذبه هست؟
و آیا تعبیرى روشنتر و رساتر از «ستون نامرئى» در افق ادبیّات آن روز براى نیروى جاذبه پیدا مى شد؟
این را هم مى دانیم که بدون نیروى جاذبه آسمانها و کرات به هم مى ریزد و بدون این نیرو هیچ سیاره اى در مدار خود گردش نمى کند یعنى این نیرو همچون یک ستون نامرئى را برپا داشته است.
