“Təkvir” surəsində Qiyamət səhnələri

Qurani-kərimin “Təkvir” surəsinin 1-9-cu ayələrində Qiyamətin qopması necə təsvir olunur?

“Təkvir” surəsinin 1-9-cu ayələrində Qiyamətin başlamasının səkkiz əlaməti bəyan olunur. İlk olaraq buyurur:
اِذَا الشَّمْسُ کُوِّرَتْ
“Günəş sarınacağı zaman.”
Günəş hal-hazırda həddindən artıq isti və yandırıcı bir kürə olduğunu bilirik. Belə ki, onun bütün maddəsi sıxılmış qaz formasındadır, hər tərəfində hündürlüyü 1000 km-dən çox olan yandırıcı alov şölələri ucalır. Yer kürəsi bu nəhəng şölələrin birinə tuş gəlsə bir an içində yanıb qaza çevrilər.
Lakin dünyanın sonuna yaxın, Qiyamət ərəfəsində onun hərarəti azalacaq, alov şölələri və işığı sönəcək, həcmi kiçiləcəkdir. Təkvirin mənası da budur.
Daha sonra əlavə edir:
وَ اِذَا النُّجُومُ انْکَدَرَتْ
“Ulduzlar solub töküləcəyi zaman”
 “İnkidar” məsdərindən alınan “inkədərət” feli, süqut etmək və dağınıq olmaq mənasındadır. Sözün kökü “küdurət” olduğu təqdirdə isə solğunluq və qaranlıq mənasında işlənir. Hər iki mənanı ayədə cəmləşdirmək mümkündür. Belə ki, Qiyamət əsnasında həm ulduzlar solub öz nurlarını itirəcəklər, həm də səpələnib süqut edəcəklər. Bununla yuxarı aləmin nəzmi pozulacaq. Necə ki, “İnfitar” surəsinin 2-ci ayəsində buyurur:
وَ اِذَا الْکَواکِبُ انْتَثَرَتْ
“Ulduzlar dağılıb səpələndiyi zaman.”
Həmçinin “Mursəlat” surəsinin 8-ci ayəsində buyurur:
فَاِذَا النُّجُومُ طُمِسَتْ
“Ulduzlar məhv və qaranlıq olacağı zaman”
Qiyamət gününün üçüncü əlaməti haqqında Quran buyurur:
وَ اِذَا الْجِبالُ سُیِّرَتْ
“Dağlar hərəkətə gətiriləcəyi zaman.”
Qiyamət günü başlamazdan öncə dağlar müxtəlif mərhələdən keçməlidirlər. Öncə hərəkətə gələcəklər. Son mərhələdə toza çevrilib səpələnəcəklər.
Quran Qiyamətin dördüncü əlaməti haqqında buyurur:
وَ اِذَا الْعِشارُ عُطِّلَتْ
“Boğaz dəvələr (ən dəyərli mal-dövlət hesab edilən əmlaklar) başlı – başına buraxılıb sahibsiz qalacağı zaman.”
“İşar” sözü “əşra” isminin cəm formasıdır. Sözün mənası əslində doğum ərəfəsində olan on aylıq hamilə dişi dəvə deməkdir. Yəni, tezliklə ondan yeni bir dəvə dünyaya gələcək. O, çoxlu süd verəcək.
Bu ayələr nazil olanda belə dəvələr ərəblərin ən qiymətli mülkü sayılırdı.
“Uttilət” sözü isə “tətil” sözündən götürülmüş, mənası sahibsiz, çobansız başlı-başına buraxmaqdır. Həmin gün qorxu və dəhşət o qədər şiddətlidir ki, insanlar ən dəyərli şeylərini unudacaqlar.
Sonrakı ayədə beşinci əlamətə toxunaraq buyurur:
وَ اِذَا الْوُحُوشُ حُشِرَتْ
“Bütün vəhşi heyvanların (bir yerə) toplanacağı zaman.”
Vəhşi heyvanlar, adətən, bir-birlərindən uzaqda yaşayırdılar. Bir-birlərindən qorxub qaçırdılar. Lakin Qiyamət əsnasında baş verən dəhşətli hadisələrin yaratdığı qorxu onları bir yerə toplayır. Onlar hər şeyi unudaraq, bir yerə toplaşmaqla sanki qorxunun şiddətini azaltmaq istəyirlər.
Başqa sözlə desək, dəhşətli hadisələr vəhşi heyvanların xüsusiyyətlərini onlardan ala bilirsə, insanlarla nə edəcək?
Sonra altıncı əlamətdən söz açır:
وَ اِذَا الْبِحارُ سُجِّرَتْ
“Dənizlərin dolacağı və qaynayacağı zaman.”
“Succirət” sözü “tə

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام علىٌّ(عليه السلام)

اجعَلْ هَمَّکَ لِمَعادِکَ تَصْلُحْ

کوشش و همت خود را مصروف آخرتت گردان، اصلاح مى شوى

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 58