امام علي(علیه السلام) در خطبه 178 «نهج البلاغه» بعد از شهادت به يگانگى پروردگار به شهادت بر نبوّت پيامبر(صلى الله عليه و آله) مى پردازد و آن حضرت را با شش ويژگى از اوصاف مهمش مى ستايد: (گواهى مى دهم كه محمّد(ص) بنده و فرستاده برگزيده او از ميان خلايق است كه براى تشريح حقايق آئين الهى انتخاب گشته و به ويژگي هاي خاصّ اخلاقى گرامى داشته شده، و او را براى رساندن رسالات كريمانه الهى برگزيده و نشانه هاى هدايت به وسيله او آشكار گرديده و تاريكى هاى جهل و ضلالت به وجود او روشنى يافته است)؛ «وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ الْمُجْتَبَى مِنْ خَلَائِقِهِ، وَ الْمُعْتَامُ(1) لِشَرْحِ حَقَائِقِهِ، وَ الْمُخْتَصُّ بِعَقَائِلِ(2) كَرَامَاتِهِ وَ الْمُصْطَفَى لِكَرَائِمِ رِسَالَاتِهِ، وَ الْمُوَضَّحَةُ بِهِ أَشْرَاطُ الْهُدَى، وَ الْمَجْلُوُّ بِهِ غِرْبِيبُ الْعَمَى(3)».
در اوّلين ويژگى، سخن از صفات برجسته آن حضرت به ميان آمده كه سبب انتخاب او به رسالت بوده است. و در دوّمين وصف، از مأموريتِ آن حضرت براى شرح حقايق دين و اعتقادات صحيح سخن مى گويد. در سوّمين صفت از مكارم اخلاق آن حضرت پرده بر مى دارد و در چهارمين وصف از مأموريت هاى مهمّ او براى بيان احكام سخن به ميان مى آورد. در پنجمين وصف از هدايت هاى آن حضرت از طريق گفتار و رفتار و امضاى عملى او سخن مى گويد، و در ششمين وصف از تلاشى كه آن حضرت براى مبارزه با جهل ـ كه از آن به نابينايى تعبير شده ـ سخن به ميان آورده است.
تمام اين اوصاف، اشاره به اين است كه اگر من به نبوّت او گواهى مى دهم و به پيشوايى اش تن داده ام، بى علت نيست؛ نه يك دليل كه چندين دليل دارد.(4)