سخن از ازدواج یعنى سخت ترین و پرپیچ و خم ترین مرحله زندگى جوانان امروز بود، و به دنبال آن سخن به مسأله عشق و خطرات آن کشیده شد، اکنون به سراغ دنباله بحث مهم سابق برگردیم:
اگر تعجب نکنید ازدواج هم براى خودش انواع و اقسامى دارد:
ازدواج هاى تجارتى.
ازدواج هاى هوسى.
ازدواج هاى کاغذى.
و انواع دیگرى از ازدواج ها...
هر یک از این ازدواج ها مشخصاتى دارد که روى آن به آسانى مى توان ازدواج را بدون کم و کاست تشخیص داد.
از علائم ازدواج هاى تجارتى وجود مهریه هاى سنگین جهیزیه زیاد، آب و ملک و خانه و مستغلات پشت قباله!، پول هاى هنگفت دیگرى که گاهى به نام شیربها (در حالى که از نظر قوانین اسلامى اصولا شیربها معنا ندارد) و یا عناوین دیگر گرفته مى شود، در ازدواج هاى تجارتى معمولا دو نوع ثروت و سرمایه مورد مبادله قرار مى گیرد.
1- ثروت مرئى.
2- ثروت نامرئى.
منظور از ثروت مرئى محاسبه دقیق ثروت مرد یا زن، و کسان و بستگان نزدیک از قبیل پدر و مادر و برادر و خلاصه همه کسانى که اگر عمرشان را به عروس و داماد بخشیدند، و به رحمت ایزدى پیوستند همه یا قسمتى از ثروت آنها به عروس یا دامّاد مى رسد!
در ازدواج هاى تجارتى همه این ثروت ها به دقت بررسى و موازنه مى شود، و صد البتّه که پس از انجام این «معامله» عروس و داماد، هر کدام در کمین اموال پدر و مادر و برادر دیگرى نشسته و براى مرگ آنها عملا روزشمارى مى کنند.
امّا ثروت نامرئى، زمینه هاى اجتماعى و مقامات مختلف کسان و بستگان دور و نزدیک طرفین است که از وجود آنها به عنوان یک پارتى نیرومند براى بالا رفتن از نردبان ترقى در اجتماع استفاده مى شود!
ارزش این ثروت هاى نامرئى که گاهى به صورت پاس دادن پست ها و شغلها به کسان و بستگان یک فامیل در مى آید احیاناً به مراتب از ثروت هاى مرئى بیشتر است، و با این تفاوت که عروس و داماد در این جا پس از انجام معامله شب و روز دعا به جان فامیل هاى یکدیگر مى کنند تا خداوند آنها را از گزند حوادث محفوظ دارد و به سلامت باشند و در موقع لزوم بتوانند از توصیه و حمایت آنها برخوردار گردند و نردبان ترقى را تا آخرین پله بالا روند.
شاید احتیاج به تذکر نداشته باشد که در این نوع ازدواج صفات انسانى طرفین، پایه معلومات، و مانند اینها مطرح نیست بلکه تمام بحث ها بر محور دارایى و سرمایه هاى مرئى و نامرئى طرفین (مخصوصاً زن) دور مى زند.
در ازدواج هاى تجارتى شخصیت زن تا سر حّد یک متاع عادى سقوط مى کند و همچون کالا با پول معامله مى شود. این نوع ازدواج در اجتماع امروز ما، با نهایت تأسف، بسیار فراوان است، و بسیارى از پدران و مادران و جمعى از جوانان از علاقه مندان وفادار و پر و پا قرص آن هستند.
عیب بزرگ این نوع ازدواج ها یکى دو تا نیست، سر تا پا عیب است، و بدبختى، و ناراحتى، عامل بقاى این ازدواج ها همان چیزى است که علت حدوث آن بوده و اگر مرد یا زن خود را از دیگرى بى نیاز دید، یا تصاحب اموال مورد نظر صورت گرفت، فوراً وضع آنها به هم مى خورد، و بسیار دیده شده که این گونه مردان، همسر خود را همچون میوه اى که آن را بمکند و تفاله آن را به دور اندازند، از خود جدا مى کنند.
علاقه و عشق مقدّس که ضامن بقاى پیوند زناشویى است هرگز در میان آنها مفهومى ندارد و طرفین به یکدیگر به همان صورت نگاه مى کنند که به یک اتومبیل گران قیمت و یا یک آپارتمان لوکس!
توقعات زنانى که به این صورت به خانه بخت مى روند فوق العاده زیاد است، به مقدار ثروت و مکنت و امکانات کسان و بستگان و جهیزیه و اموال دیگرشان.
و این چنین توقع دامنه دارى دشمن بزرگ بقاى پیوند زناشویى است.
شیوع این نوع ازدواج سبب شده که بسیارى از جوانان براى جلب توجّه دختران و یا خانواده آنها، خود را به دروغ و تزویر صاحب الاف و الوف، و اتومبیل هاى لوکس و خانه و آپارتمان و... معرّفى کنند و پس از اتمام ازدواج ثابت شود که در هفت آسمان یک ستاره هم ندارند و آن وقت آغاز دعوا و کشمکش «خودکشى» و «دیگرکشى» است.
در دستورات مذهبى ما، به این مسأله اهمیّت خاصّى داده شده است و مردم مسلمان به شدّت از این نوع ازدواج هاى نابسامان منع شده اند.
پیشوایان بزرگ ما کسانى را که به خاطر مال و ثروت طرف ازدواج مى کنند ملامت کرده اند، همچنین مهریه هاى سنگین را نشانه شومى ازدواج گرفته اند و مخصوصاً فرزندان خود را با مهرهاى سبک به افرادى که ثروت مادیشان کم ولى از ثروت معنوى غنى بودند مى دادند تا سرمشقى براى همگان باشد.
پیغمبر گرامى اسلام(صلى الله علیه وآله وسلم) مى فرماید:
«کسى که با زنى «تنها» به خاطر زیبایى اش ازدواج کند به منظور خود نمى رسد و کسى که با زنى تنها به خاطر ثروتش ازدواج کند خدا او را به حال خود وامى گذارد (و لطفش را از او قطع مى کند) بکوشید با زنان با ایمان و پاک ازدواج نمایید».
