هدف از سفر كردن
1. از امام صادق عليه السلام روايت شده است كه فرمود: «در حكمت آل داوود نوشته است كه هيچ‌كس سفر نكند، مگر براى سه هدف: سفرى كه توشه آخرت در آن حاصل شود، سفرى كه موجب گشايش امور زندگى گردد، سفرى كه براى تفريح وسرگرمى حلال باشد».[1]
2. در حديثى ديگر فرمود: «سفر كنيد تا بدن‌هاى شما سالم شود وجهاد كنيد تا به غنايم دنيا وآخرت دست يابيد وحج برويد تا بى‌نياز شويد».[2]
سفر كردن به مقدار ضرورت
1. از امام صادق عليه السلام روايت شده است كه فرمود: «سفر قطعه‌اى از عذاب دوزخ است، هنگامى كه كارتان در سفر تمام شد زود به سوى خانواده خود بازگرديد».[3]
2. در روايتى معتبر مى‌خوانيم كه محمّد بن مسلم از امام صادق عليه السلام پرسيد : مردى به سرزمينى سفر مى‌كند كه جز برف ويخ چيزى در آنجا نيست (براى وضوى نماز چه كند؟) حضرت فرمود: «چون مضطرّ است تيمّم كند وديگر به چنين سرزمينى كه دينش در آنجا به خطر مى‌افتد نرود».[4]
روزهاى نيك براى سفر كردن
1. در روايتى معتبر مى‌خوانيم كه كسى خدمت امام کاظم عليه السلام رسيد وعرض كرد: مى‌خواهم به سفر بروم، تقاضا مى‌كنم براى من دعا كنيد. امام فرمود: «چه روزى عازم هستى؟» گفت: با توجّه به اينكه روز دوشنبه روز مباركى است، زيرا حضرت رسول صلى الله عليه و آله در آن روز متولّد شده، در آن روز سفر را آغاز مى‌كنم. حضرت فرمود: «دروغ مى‌گويند، حضرت رسول صلى الله عليه و آله جمعه متولّد شده وهيچ روزى شوم‌تر از روز دوشنبه نيست، زيرا در آن روز حضرت رسول وفات كرد ووحى آسمان قطع شد وحقّ ما را غصب كردند. مى‌خواهى به تو خبر دهم از روز سهل وآسانى كه خداوند در آن روز آهن را براى حضرت داوود عليه السلام نرم كرد؟» عرض كرد: آرى. فرمود: «آن، روز سه‌شنبه است».[5]
2. در روايتى معتبر مى‌خوانيم كه امام صادق عليه السلام فرمود: «هر كس قصد سفر دارد روز شنبه سفر كند كه اگر سنگى در روز شنبه از كوهى حركت كند خداوند آن را به جاى خود بازمى‌گرداند. وهرگاه كارها بر كسى دشوار شود روز سه‌شنبه طلب كند كه در آن روز آهن براى حضرت داوود عليه السلام نرم شد».[6]
3. از امام رضا عليه السلام روايت شده است كه فرمود: «هر كس به منظور ردّ عقيده گروهى كه فال بد مى‌زنند چهارشنبه آخر ماه سفر كند، از هر بلايى حفظ مى‌شود وحاجتش روا مى‌گردد».[7]
4. در روايتى معتبر مى‌خوانيم كه حضرت رسول صلى الله عليه و آله در روز پنجشنبه به سفر مى‌رفت ومى‌فرمود: «خدا ورسولش وفرشتگان، روز پنجشنبه را دوست دارند».[8]
(اين روايات مختلف دليل بر اين است كه سفر كردن در همه اين چند روز مناسب است).
روزهاى ناميمون براى سفر كردن
1. در روايتى صحيح مى‌خوانيم كه امام صادق عليه السلام فرمود: «سفر كردن وتلاش براى برطرف كردن نيازها، در پيش از ظهر روز جمعه كراهت دارد زيرا ممكن است از نماز جمعه باز بماند. امّا پس از نماز از براى تبرّك جستن خوب است».[9]
2. در حديثى ديگر فرمود: «سفر كردن در شب جمعه اشكال ندارد».[10]
3. در برخى روايات آمده است كه: «در روز سوم، چهارم، پنجم، سيزدهم، شانزدهم، بيستم، بيست وچهارم، بيست وپنجم وبيست وششم ماه، سفر نكن».[11]
4. در روايتى ديگر مى‌خوانيم كه: «هشتم وبيست وسوم ماه براى سفر كردن خوب نيست».[12]
توجّه: اگر روزهاى ماه با روزهاى هفته معارض شود، رعايت روزهاى هفته سزاوارتر است[13] ، زيرا احاديث معتبر در مورد ايّام هفته بيشتر است.
5. در روايتى معتبر آمده است: «هر كس زمانى كه ماه در برج عقرب است سفر كند، يا ازدواج كند، عاقبت خوبى نخواهد داشت».[14]

[1] . محاسن، ص 345، ح 5؛ كتاب من لا يحضره الفقيه، ج 2، ص 173، ح 763.
[2] . محاسن، ص 345، ح 2؛ كتاب من لا يحضره الفقيه، ج 2، ص 173، ح 764.
[3] . محاسن، ص 377، ح 147؛ كتاب من لا يحضره الفقيه، ج 2، ص 197، ح 894.
[4] . كافى، ج 3، ص 67، ح 1؛ تهذيب، ج 1، ص 202، ح 553.
[5] . قرب الإسناد، ص 229، ح 1163؛ خصال، ج 2، ص 148، ح 48.
[6] . كافى، ج 8، ص 125، ح 109؛ كتاب من لا يحضره الفقيه، ج 2، ص 173، ح 766.
[7] . خصال، ج 2، ص 150، ح 50؛ بحارالأنوار، ج 59، ص 43، ح 4.
[8] . مكارم الأخلاق، ص 240؛ الأمان من اَخطار الأسفار والأزمان، ص 17.
[9] . خصال، ج 2، ص 154؛ بحارالأنوار، ج 59، ص 33، ح 6.
[10] . محاسن، ص 347، ح 17؛ كتاب من لا يحضره الفقيه، ج 2، ص 173، ح 767.
[11] . الأمان من اخطار الأسفار والأزمان، ص 19.
[12] . الامان من اخطار الاسفار والازمان، ص 20.
[13] . محاسن، ص 347، ح 20؛ مكارم الأخلاق، ص 242.
[14] . محاسن، ص 347، ح 20؛ مكارم الأخلاق، ص 242.