«قدرت کاذب مالي»، يكى ديگر از آثار زيانبار «رباخوارى» است كه مؤسسات اقتصادى و افراد را به ورشكستگى مى كشاند؛ زيرا در افراد قدرت كاذب فعّاليّت اقتصادى توليد مى كند، و همان قدرت كاذب يكى از عوامل ورشكستگى است. به عنوان مثال شخص يا مؤسسه اى را فرض كنيد كه تمام سرمايه اش پانصد هزار تومان است؛ ولى با استفاده از اعتبارات بانكى و رهن گذاشتن منازل و امثال آن، پنج برابر اين مبلغ را وام مى گيرد، و بانك هاى رباخوار نيز كه تنها به فكر سود خويشند با گرفتن وثيقه مبلغ مورد نظرِ او را در اختيارش مى گذارند! حال اگر اين وام در روند توليد، تنها مواجه با زيان بيست درصد بشود معادل خواهد بود با تمام سرمايه اصلى اين شخص يعنى تمام سرمايه را بايد بدهد و از زير بار دين بيرون آيد!
ملاحظه مى كنيد كه اين قدرت هاى كاذب فعّاليّت اقتصادى چگونه مى تواند خطرناك باشد. خواهيد گفت شبيه آن در سيستم قرض الحسنه نيز وجود دارد، كه افرادى وام هاى كلانى بدون ربح بگيرند و مختصر زيانى سبب فناى كل سرمايه اصلى آنها شود. امّا نبايد فراموش كرد كه وام هاى قرض الحسنه غالباً محدود است و بى خطر، و اگر مؤسساتى را در نظر بگيريم كه در سطح جامعه اسلامی براى قرض الحسنه به وجود آيد و جانشين بانك هاى رباخوار گردد، مسلماً چنين مؤسساتى جنبه انتفاعى نخواهد داشت و هم چون بانك هاى رباخوار به فكر سود شخصى خويش نيستند، و به همين دليل امكاناتِ فعّاليّت هايِ اقتصادى طرف را در نظر مى گيرند تا به مشكلاتى از قبيل آنچه گفته شد برخورد نكنند.
از اين گذشته گاهى تنها خسارت هاى ديركرد كه از وام گيرنده، در نظام وام هاى ربوى مى گيرند و به صورت تصاعدى و سرسام آور پيش مى رود، براى فلج كردن و ورشكستگی افراد كافى است. بسيارند كسانى كه به خاطر عدم توانائى بر پرداخت اقساط وام خود، تمام زندگى حتى خانه مسكونى خود را كه شديداً به آن نياز داشته اند از دست داده و بر خاك سياه نشسته اند.
از اصل سخن دور نشويم: كسانى هستند كه بر اثر عدم توانائى بر بازپرداخت ديون خود، گاهى چندين برابر بدهى را به عنوان سود پرداخت مى كنند و باز هم اصل بدهى آنها سرجاى خودش هست! يا در تمام عمر مجبور به پرداخت سودند و بدهى را به عنوان تنها ميراث براى فرزندان خود به ارث مى گذارند! اين است نتيجه نظام رباخوارى.(1)