اجاره دائمی زمینی که وقف درختکاری شده جهت ساختمان اداره [مصرف موقوفات ]

Questionاداره ای قصد دارد زمینى را خریدارى کرده و در آن، ساختمانى بنا کند. حال جهت توسعه ساختمان، اصرار بر ضمیمه کردن یا اجاره دائمى قطعه زمین مجاور که موقوفه است، دارد. و حتّى خرید زمین اصلى را منوط به این ضمیمه نموده است. حال آن که در وقفنامه، واقف زمین آن را وقف کاشتن درخت کرده تا از ثمراتش مخارج مسجد و خیرات آن مرحوم فراهم آید. لطفاً نظر مبارک را مرقوم فرمایید.

Answer: در صورتى که تصریح شده باشد که باید در آن زمین درخت کاشته شود، باید به این شرط عمل کرد مگر این که زمین در جایى قرار بگیرد که عملاً امکان غرس درخت نباشد و فایده قابل ملاحظه اى از این راه عاید نشود، در این صورت مى توان آن را اجاره داد.

روش جبران ضرر وارد شده به موقوفه [مصرف موقوفات ]

Questionوظایف کسی که موجب ایجاد ضرر و یا اتلاف موقوفه شده چیست؟ آیا کسب رضایت متولی موقوفه کافی است؟

Answer: کسب رضایت متولی موقوفه کافی نیست بلکه باید در صورت امکان موقوفه را به حال سابق برگرداند و اگر این کار ممکن نبود باید عوض آن را تحویل متولی دهد تا مطابق موقوفه قبلی وقف نماید و در هر صورت باید اجاره بهای این مدت را نیز باید بپردازد.

محل مصرف درآمد موقوفه [مصرف موقوفات ]

Questionدر آمد موقوفه ها در چه راهى باید مصرف شود و تغییر مصرف آن در چه صورتى جایز است؟

Answer: طبق اصل مسلّم و روایت معروف «الوقوف على حسب ما یوقفها اهلها» باید درآمد موقوفه را طبق همان چیزى که در وقف نامه تصریح شده به کار گیرند، مگر آن که در یک یا چند بند قابل عمل نباشد مثلا ظرف مسى در عصر و زمان ما تبدیل به ظروف دیگر مى شود.

مصرف باقی مانده موقوفه درغیر مورد وقف [مصرف موقوفات ]

Questionچند قطعه زمين وقف‏ شده تا اجاره آن را هر ساله دهه اوّل محرّم‏ در مسجد اطعام دهند؛ گاهی اوقات مقدارى از اجاره‏ فوق‏ الذكر باقى می ماند. نظر به اينكه مسجد، قديمى است و نياز مبرم به تعميرات اساسى دارد آيا هيئت امناء مسجد مى‏ توانند باقیمانده اجاره‏ را صرف تعميرات مسجد نمايند؟

Answer: بايد صرف اطعام گردد. اگر در اين موقع ميسّر نيست، در مواقع ديگر اين كار انجام شود.

استفاده از موقوفه خاص در محل دیگر [مصرف موقوفات ]

Questionآیا می توان از مالی که برای جایی وقف شده در محل دیگر استفاده کرد؟

Answer: فرشى را كه براى حسينيّه وقف كرده‏اند نمى‏توان براى نماز به مسجد ببرند و اگر ندانند آن فرش مخصوص حسينيّه است يا نه، باز بردن آن به جاى ديگر صحيح نيست، همچنين ساير اموال وقف، حتّى مهر نماز مسجدى را به مسجد ديگرى نمى‏توان برد.

اجاره 99 ساله ملک وقفی [مصرف موقوفات ]

Questionزمینی وقفی است که مورد وقف آن مربوط به سالهای قدیم بوده چندین سال بیش به اجاره ۹۹ ساله خانه بهداشت درآمده اخیرا با اجازه مسوولین بهداشت قسمتی از آن جزو ساختمان گلزار شهدا و قسمتی جزو محوطه بیرون کوچه در آمده لطفا احکام آن را بیان فرمایید؟

Answer: زمین وقفی را نمی توان از صورت خودش خارج کرد بعلاوه اجاره 99 ساله نیز باطل است مگر اینکه مقید باشد که هر سه سال مال الاجاره را طبق قیمت جدید بپردازد.

رعایت مصلحت موقوفه در تمدید اجاره [مصرف موقوفات ]

Questionآیا اداره اوقاف شهرستان مى تواند از تمدید اجاره نامه ملک موقوفه خاص، که سالهاست در اجاره این جانب است و ممرّ درآمدم مى باشد، بدون رضایت این جانب خوددارى نماید؟

Answer: تمدید اجاره موقوفه منوط به مصلحت موقوفه است.

وقف زمین برای مسجد مشروط به ساخته شدن [مصرف موقوفات ]

Questionشخصى در سال 1362 زمینى را به شکل زیر وقف کرده است: «اگر این زمین را ساختند، به عنوان مسجد باشد، و اگر آن را نساختند، همچنان متعلّق به خودم باشد.» آیا وقف به این شکل صحیح است؟ در هر صورت، آیا مى توان زمین مذکور را فروخت و در جاى دیگر زمینى براى مسجد خرید؟

Answer: این گونه وقف اشکال دارد و مى تواند از آن صرف نظر کند، ولى چنانچه موافقت کند از آن به نحوى براى مسجد در آن جا یا جاى دیگر استفاده شود بهتر است.

مطالبه اجاره توسط موقوف علیهمی که امکان استفاده از وقف ندارند [مصرف موقوفات ]

Questionاگر خانه ای را بر اولادش یا بر اولاد محتاجش وقف نماید اگر بعضی از موقوف علیهم ساکن شوند و بعضی دیگر ساکن نشوند آیا افرادی که ساکن نیستند می توانند اجاره حصه اش را مطالبه کنند ؟

Answer: اشکالی ندارد.

تخصیص بعضی از منافع در وقف [مصرف موقوفات ]

Questionآیا تخصیص به بعض منافع در وقف جایز است؟

Answer: مانعی ندارد.

تشکیل بسیج در مساجد [مصرف موقوفات ]

Questionآيا نيروهاى بسيج مى‏توانند در مساجدى كه زمين يا ساختمان و امكانات آنها وقفى است، مستقر شوند و از امكانات چنين مساجدى (مانند آب و برق ...)، براى بسيج استفاده کنند؟

Answer: در صورتى كه مزاحمتى براى نمازگزاران و ساير امور مسجد ايجاد نشود، مانعى ندارد. ولی احتياط آن است كه سهم خود را نسبت به آب و برق و ... بپردازند؛ مگر اين كه بانيان اين گونه امور از آغاز وقف&rlm را توسعه داده باشند.

بنا کردن خانه عالم در قبرستان متروکه [مصرف موقوفات ]

Question تصرف در قبرستان متروکه یا حسینیه بدون استفاده و سایر موارد مشابه غیر از مسجد، در راستای بنا کردن خانه عالم جایز است یا نه؟

Answer: در مورد قبرستان متروکه مانعی ندارد و در مورد حسینیه؛ اگر در حال و آینده به هیچ وجه قابل استفاده نیست، مانعی ندارد.

اطلاع از وقفی بودن زمینی که سالها در آن زراعت کرده [مصرف موقوفات ]

Questionشخصی زمینی درمدت شصت سال کشت می کرده و هیچ گونه اطلاعی از موقوفه بودن زمین رانداشت، الآن سند دال برموقوفه بودن زمین کشف شده است : الف : وظیفه زارع نسبت به پرداخت موقوفه سنوات گذشته چیست؟ ب : اگر پرداخت تمام موقوفه سنوات گذشته عسر و حرج داشته باشد وظیفه زارع چیست؟ ج : اگر در سنوات گذشته بعضی سالها زمین کشت نمی شده است وظیفه چیست؟ د : در زمین تعدادی درختان گردو گشت شده است نحوه محاسبه موقوفه و درختان که خشک شده و از چوب آن استفاده شده تکلیف چیست؟

Answer: الف : باید حق موقوفه را بپردازد و اگر کسی آن زمین را در اختیار او قرار داده و سخنی از موقوفه بودن آن نزده او باید پرداخت کند. ب: در صورت عسر و حرج داشتن پرداخت حق موقوفه همه این سال ها تدریجا به مقدار توان پرداخت کنند. ج : در صورت عدم کشت در بعضی از سال ها اگر قابل کشت بوده و او کشت نکرده باید اجاره زمین را پرداخت کند. د: درختان کاشته شده در موقوفه آنها نیز وقف بوده اند چوب متعلق به وقف است و اگر شخص متصرف آن را کاشته تعلق به او دارد ولی اجاره زمین را باید پرداخت کند.

شک در وقف یا نذر بودن ملک [مصرف موقوفات ]

Questionملکی معلوم نیست که آیا وقف شده یا نذر، آیا حکم نذر پیدا میکند یا وقف ؟

Answer: با حفظ اصل ملک از منافع آن در مصارف مشترک وقف و نذر استفاده کنند.

احداث مغازه در قبرستان متروکه امامزاده و اجاره آن [مصرف موقوفات ]

Question دو نفراقدام به ساختن دو باب مغازه در گوشه‏اى از قبرستان متروكه امامزاده کرده و آن را اجار داده اند و مال الاجاره آن را براى مصارف مسجد و امامزاده در نظر گرفته ‏اند :سوال این که آیا برای این کار نياز به اذن فقيه جامع الشرائط داشته است؟ آيا اجاره انجام گرفته شرعاً معتبر است؟

Answer: البتّه نياز به اذن دارد و چنانچه زمين مزبور متروكه بوده، آن ساختمان را فعلا اجازه مى دهيم و اجاره دادن در صورتى مجاز است كه ساختمان مزبور مورد احتياج براى كارهاى مسجد و امامزاده نباشد و مال الاجاره عادلانه باشد و براى امامزاده و مسجد مصرف شود.

تخریب مسجدی که در زمین موقوفه ساخته شده [مصرف موقوفات ]

Questionاگر در زمینی که موقوفه است مسجدی ساخته باشند تکلیف چیست؟

Answer: نمی توان مسجد را خراب کرد بلکه باید اجاره کرد و اجاره بها داد.

اختیارات ولی فقیه هنگام تعارض رعایت مصلحت وقف با مصالح عام مسلمین [مصرف موقوفات ]

Questionآیا در اختیارات ولی فقیه تفاوتی میان وقف با سایر موضوعات اجتماعی و احکام حکومتی وجود دارد؟اگر رعایت غبطه موقوفات عام و تامین مصلحت با مصالح مسلمین نیازهای عمومی یا اواویت های حکومتی در تزاحم قرار داشته باشد رعایت کدام یک مقدم است؟

Answer: موارد مختلف است.

ساخت ساختمان بر روی زمین وقفی بدون اذن متولی [مصرف موقوفات ]

Questionبر روی زمین وقف اولادی بدون کسب اجازه متولی و اوقاف ساختمانی بنا شده است ساختمان متعلق به چه کسی است؟ حق بقا دارد یا نه؟

Answer: ساختمان متعلق به کسی است که آن را ساخته ولی باید مال الاجاره زمین را پرداخت کند و متولی اگر لازم بداند می تواند ساختمان را تخریب کند.

استفاده از مسجد متروکه برای مکان ورزشی [مصرف موقوفات ]

Questionمسجد قديمى در روستايى به علّت اين كه چند مسجد جديد و بزرگ بعد از انقلاب اسلامى ساخته شده ديگر از اين مسجد به طور كلّى استفاده نمى ‏نمايند، در ضمن صيغه وقف‏ هم براى اين مسجد خوانده نشده است، ولى چند سال است كه عدّه‏اى از ورزشكاران اين روستا چون جايگاه ورزشى نداشته از اين مسجد به عنوان باشگاه ورزش باستانى استفاده مى‏ نمايند حال آيا ورزش كردن و تصرف در اين مسجد صحيح است؟

Answer: ورزش براى همگان، مخصوصاً براى جوانان و نوجوانان امر لازمى است؛ ولى مناسب مساجد و حسينيّه ها نيست،لازم است مكان مناسب ديگرى براى آن در نظر گرفته شود،در ضمن توجه داشته باشید این مکانها که در آن به نیت مسجد اقامه نماز شده است عملا وقف مسجد شده است و احکام مسجد را دارد ولو اینکه وقف نامه ای وجود نداشته باشد.

تصرف در موقوفه ای که محل دقیق آن معلوم نیست [مصرف موقوفات ]

Questionاگر نقطه نامعلومی از شهر در سابق توسط اجداد وقف شده باشد تکلیف شهروندان چیست؟

Answer: در صورتی که آن نقطه نسبت به مجموع شهر وسعت چندانی ندارد اجتناب لازم نیست.

گرفتن پذیره از مستأجرین املاک وقفی [مصرف موقوفات ]

Questionآیا پذیره بر روی ملک وقفی مبنای شرعی دارد؟ و آیا پذیره های مازاد از قیمت کل ملک بر اساس قیمت روز و تورم سالیانه مبنای شرعی دارد؟

Answer: منظور از پذیره در وقف این است که اداره اوقاف می داند مستأجرین مال الاجاره های سنگین روز را نمی پردازند لذا مبلغی را به عنوان پذیره که شرط ضمن العقد است می گیرد و اجاره را تخفیف می دهد ولی سزاوار است که اداره اوقاف که متولی وقف است عدالت را رعایت نماید و حکم وقف این است که مال الاجاره به قیمت روز اخذ شود.

هدیه دادن از نذورات داخل ضریح امامزاده [مصرف موقوفات ]

Questionاداره اوقاف برای غبار روئی یکی از امام زادگان در یکی از شهرها از افرادی دعوت کردند از جمله این افراد دعوت شده یک روحانی است زمانی که غبار روئی تمام شده مبلغ 50 هزار تومان از مبالغی که مردم در ضریح امام زاده ریخته بودند به ایشان داده اند این روحانی میگویند آیا این هزینه پرداختی برای او جایز است که استفاده کند؟

Answer: هر گاه این شخص متحمل زحمتی برای این کار شده به مقدار زحمت می تواند استفاده کند و الا باید مبالغ اهدایی خرج همان امامزاده شود.

استفاده از زیرزمین مسجد برای مکان ورزشی [مصرف موقوفات ]

Questionدر یکی از روستاها زمينى وقف‏ مسجد گرديده و مردم به نيّت ساختن مسجد كمك كرده‏اند چندين سال در زيرزمين اين مسجد نماز برگزار مى‏گرديد اكنون كه طبقه همكف ساخته شده است از زيرزمين براى نگهدارى وسايل مسجد استفاده مى‏شود و در ايّام محرّم و صفر به عزاداران أبا عبد اللّه (عليه السلام) غذا داده مى‏شود و افراد معذور وارد آن نمى‏گردند آيا مى‏توان از اين زيرزمين براى مكان ورزشى جوانان و نوجوانان استفاده و عوايد حاصل را صرف بناى همان مسجد كرد؟

Answer: ورزش براى همگان، مخصوصاً براى جوانان و نوجوانان امر لازمى است؛ ولى مناسب مساجد و حسينيّه ها نيست،لازم است مكان مناسب ديگرى براى آن در نظر گرفته شود.

اجاره بنای ساخته شده در زمین مسجد [مصرف موقوفات ]

Questionآموزش و پرورش مقداری از زمین مسجد را که در کنار زمین متعلق به خودش بوده سهوا یا عمدا تصرف کرده و ساخته است، حال اگر قرار بر تخریب باشد کل ساختمان آموزش و پرورش ویران می گردد یا ضرر فراوانی به مدرسه وارد می شود اداره اوقاف و متولی، حاضرند آن مقدار زمین را به اجاره آموزش و پرورش در آورده و سند اجاره تنظیم نمایند،آیا این امر مشروع است؟

Answer: چنانچه این کار عمدى نبوده باید سند اجاره تنظیم کنند، و وجه آن را صرف تعمیرات مسجد نمایند البته آنجا حکم مسجد را دارد و باید احکام مسجد مراعات شود.

نحوه مصرف مال الاجاره موقوفه بلااستفاده [مصرف موقوفات ]

Questionواقفی 2ساعت آب را جهت تولیت حمام وقف می کند نظر به اینکه در قدیم روستا دارای حمام عمومی بوده است و آب حمام که برای شستشو مورد استفاده می گرفته به همراه یک قطعه زمین وقف نموده است و هر کسی که تولیت حمام را بر عهده می گرفته است برای امورات زندگی از آن استفاده می کرده است حال چند سالی است که حمام بلا استفاده قرار گرفته است و هر کسی در منزل خود حمام دارد این آب و زمین به پسر واقف بصورت اجاره داده شده است حال وجوهات که از اجاره جمع شده است کجا مصرف شود ؟ و با توجه به اعتراض دیگر افراد خانوادهِ واقف مبنی بر واگذاری وقف به شخص دیگری این موضوع چگونه بایستی حل گردد ؟

Answer: اجاره دریافت شده باید خرج ساختن حمام برای افراد بی بضاعت و یا پرداخت آب بهای حمام آنها شود و در صورت اختلاف با اجاره کننده گان باید به کسی اجاره داده شود که به نفع موقوفه باشد.

پرداخت اجاره موقوفه در صورت تصرف غیر مورد وقف [مصرف موقوفات ]

Questionخانه اي چون در آنجا هميشه روضه بوده را وقف نمودند تا تبديل به حسينيه شود در آن خانه تعدادي لوازم خانگي جهت ازدواج شخصي در انباري آنجا امانت گذاشته شده تعداد محدودي مرغ و خروس نيز در باغچه همان خانه متعلق به اقارب امانت گذاشته شده شخصي نيز در آنجا سكني دارد و واقفين گفته اند تا پايان حيات در همان حسينيه باشد شخصي نيز در باغچه حنا كاشته و از برگ هاي آن بهره مند مي شود سؤال اينكه از روز قبض موقوفه ايا صاحب اثاثيه (جهيزيه)، صاحب حنا و صاحب حيوان خانگي بايد اجاره دهند؟

Answer: باید به نسبتی که تصرف کرده اند اجاره موقوفه را پرداخت کنند.

استفاده از فاطمیه مسجد به عنوان خانه خادم [مصرف موقوفات ]

Questionبا پولى كه از مردم جمع ‏آورى شده عمارتى كنار مسجد جهت بانوانى كه عذر شرعی دارند ساخته‏ شده و آن را فاطميّه ناميده ‏اند اما صيغه وقف‏ بر آن خوانده نشده است؛ اكنون ساختمان وسيعى به نام حسينيّه جنب مسجد احداث شده است؛ نظر به اينكه خادم مسجد از نظر منزل مسکونی در مضيقه است آیا می توان آن عمارت قبلى را به او اختصاص داد؟

Answer: جايز نيست، بايد محل ديگرى براى او در نظر گرفته شود و آن محل در حكم وقف است.

مصرف موقوفه روضه خوانی برای تبلیغ و پذیرایی عزاداران [مصرف موقوفات ]

Questionدر محلی موقوفه ای با نيت 5 دانگ خاص و يگ دانگ عام پس از كسر هزينه ها و مخارج نگهداري هر آنچه بماند جهت مصرف روضه خواني اهل بيت و ساير ائمه ميباشد حال آيا مقداری که برای مصرف روضه خواني است را مي تواند بابت هزينه هاي تبليغات روضه و سخنران و مداحي و پذيرايي شامل قند و چايي و شربت و غذا به عزاداران و هر آنچه كه عرف تاييد ميكند جهت روضه خواني هزينه نمود ؟

Answer: مي توان در تمام اين امور مربوط به روضه خرج نمايد.

SiteTitle

LoginToSite

SecurityWord:

Username:

Password: