مرحوم «طبرسى» در «مجمع البیان» و جمعى دیگر از مفسران معروف، در شأن نزول این آیات، چنین نقل کرده اند: جمعى از اغنیاء، خدمت پیامبر(صلى الله علیه وآله)مى آمدند و با او نجوا مى کردند (این کار، علاوه بر این که وقت گرانبهاى پیغمبر(صلى الله علیه وآله) را مى گرفت، مایه نگرانى مستضعفین و موجب امتیازى براى اغنیاء بود) در اینجا خداوند نخستین آیات فوق را نازل کرد و به آنها دستور داد: قبل از نجوا کردن با پیامبر(صلى الله علیه وآله)، صدقه اى به مستمندان بپردازند، اغنیاء وقتى چنین دیدند، از نجوا خوددارى کردند، آیه دوم نازل شد (و آنها را ملامت کرد و حکم آیه اول را نسخ نمود) و اجازه نجوا به همگان داد (ولى نجوا در مورد کار خیر و اطاعت پروردگار).(1)
بعضى از مفسران نیز تصریح کرده اند: هدف گروهى از نجوا کنندگان این بود که از این راه، برترى بر دیگران کسب کنند، پیامبر(صلى الله علیه وآله) هم روى بزرگوارى خاص خود، در عین این که ناراحت بود، از آنها ممانعت نمى کرد تا این که قرآن آنها را از این کار نهى نمود.(2)

* * *

1 ـ «مجمع البیان»، جلد 9، صفحه 252 و بسیارى از تفاسیر دیگر ذیل آیات مورد بحث.
2 ـ «روح المعانى»، جلد 28، صفحه 27.