این که در آیات فوق خواندیم همه کس، جز خدا فانى مى شود، به معنى نابودى مطلق نیست، به این معنى که حتى روح انسان نیز نابود مى شود، و یا خاکهاى حاصل از جسم او معدوم مى گردد; چرا که آیات قرآن تصریح به وجود «برزخ» تا روز رستاخیز مى کند،(1) و از سوى دیگر، بارها مى گوید که: مردگان در قیامت از قبرها برمى خیزند.(2)
و استخوانهاى پوسیده و «عظم رمیم» به فرمان خدا، لباس حیات در تن مى پوشند.(3)
و اینها همه، گواه براى این است که فنا در این آیه و آیات مشابه به معنى به هم ریختن نظام جسم و جان، و قطع پیوندها، و بر هم خوردن نظم عالم خلقت
و جانشین شدن عالم دیگرى به جاى آن است.
* * *